Maurice Bishop

Maurice Bishop
Bishop 1982'de Doğu Almanya'dayken.
Grenada Başbakanı
Görev süresi 13 Mart 1979 - 14 Ekim 1983
Hükümdar	II. Elizabeth
Yerine geldiği	Eric Gairy
Yerine gelen	Bernard Coard
Kişisel bilgiler
Doğum	29 Mayıs 1944
Ölüm	19 Ekim 1983 (39 yaşında) Fort Rupert, Grenada
Partisi	Yeni JEWEL Hareketi
Eşi	Angela Bishop

Maurice Bishop (d. 29 Mayıs 1944 - ö. 19 Ekim 1983), Grenadalı siyasetçi ve devrimci, 1979'da kansız bir darbeyle iktidarı ele geçirerek 1983'e kadar Devrimci Halk Hükümeti lideri olarak ülkeyi yönetti. 1983'te hükümetinin üyesi olan Bernard Coard tarafından darbeyle devrildikten sonra öldürüldü.

Grenada'da ortaöğrenimini tamamladıktan sonra İngiltere'ye gitti. Burada Londra Üniversitesi'nde hukuk eğitimi gördü. İki yıl avukatlık yapan Bishop bu dönemde bir yasal yardım ofisi kurarak özellikle Batı Hint Adalılara karşı İngiltere'deki ırk ayrımcılığına karşı yürütülen kampanyalarla ilgilendi.

Daha sonra London School of Economics'te eğitim gördü ve Black Power (Siyah Gücü) harketiyle ilgili geniş çaplı birikime sahip oldu. Grenada'ya döner dönmez aktif siyasete girdi. 1973'te Marksist Yeni JEWEL (Joint Endeavor for Welfare, Education, and Liberation - Refah, Eğitim ve Özgürlük İçin Ortak Çaba) Hareketi'nin (NJM-New Jewel Movement) lideri oldu. Parlamentoya seçildi ve pek çok defa Grenada Temsilciler Meclisi'nde Başbakan Eric Gairy ve Grenada Birleşik İşçi Cephesi'ne (GULP) karşı muhalefet lideri konumunda oldu.

1979 yılında Bishop'un partisi Gairy'nin yurt dışında bulunmasından faydalanarak bir devrim gerçekleştirdi. Gairy görevinden uzaklaştırılırken, Maurice Bishop, anayasayı yürürlükten kaldırarak yeni kurulan Devrimci Halk Hükümeti'nin (PRG) başına geçti. NJM dışındaki bütün partiler kapatılırken, yürürlükte bir anayasa olmadığı için ülke Devrimci Halk Hükümeti'nin çıkardığı kanun hükmünde kararnamelerle yönetilmeye başlandı. Grenada bu dönemde görünürde Bishop'un başbakan olarak başında olduğu bir bakanlar kurulu tarafından yönetiliyor olsa da, gerçek iktidar NJM'nin merkez komitesinin elindeydi.

Bishop iktidara gelir gelmez Küba ile yakın ilişkiler kurma yoluna gitti. Ülkenin kalkınması yolunda pek çok proje hayata geçirilirken, bunlardan en önemlisi adanın güney ucundaki yeni uluslararası havalimanının -2009 yılında Maurice Bishop'un adı verildi- inşaatıydı. Havalimanının inşaatı için Küba'dan finansman ve işgücü desteği sağlanırken, altyapı planlamalarının birçok kısmı Avrupalı ve Kuzey Amerikalı uzmanlar tarafından gerçekleştirildi. Mart 1983'te Amerikan başkanı Ronald Reagan yeni inşa edilen havaalanı pisti ve yakıt depolarının ticari uçuşlar için haddinden fazla büyük inşa edildiğini, Bishop'un asıl niyetinin adayı bir Sovyet-Küba hava üssüne çevirmek olduğunu ve bunun ABD için büyük bir tehdit oluşturduğunu iddia etti.

Bishop'un temel ilkelerinden bazıları işçi hakları, kadın hakları ve ırkçılık ile Apartheid ile mücadele oldu.^[1] Bishop'un liderliği altında diğer sosyal gruplarla birlikte karar alma mekanizmasına katılması için Ulusal Kadın Organizasyonu kuruldu. Kadınlara erkeklerle eşit ücret ve doğum izni ödeneği ödenirken, cinsiyet ayrımcılığı suç sayıldı. Bunun dışında eğitim (Center for Popular Education-Halk Eğitim Merkezi), sağlık hizmetlerinde ve gençlik (National Youth Organization-Ulusal Gençlik Organizasyonu) alanlarında örgütlenmeler kuruldu. Bu gelişmelere karşın Bishop hükümeti genel seçim düzenlemediği gibi basın özgürlüğü ve muhalefeti yasakladı. Oluşturulan kadın, çiftçi, gençlik, işçi ve milis kitle örgütleriyle seçimlere gerek duyulmayan bir ortamın oluşturulduğu kabul edildi.

Bishop yönetimi sırasında Devrimci Halk Ordusu (People's Revolutionary Army (PRA)) adlı silahlı bir güç oluşturuldu. PRA'ya dönük eleştiriler, hem bu ordunun para ve kaynak israfı olarak görülmesi hem de hükümet karşıtlarını yargı kararı olmaksızın alıkoyması ve işkence etmesi gibi insan hakları ihlalleriydi.^[2]

1983 yılında parti üst yönetiminde tartışmalar meydana geldi. Parti içindeki daha radikal görüşlü bir grup Bishop'a ya görevi bırakmasını ya da Başbakan yardımcısı Bernard Coard ile iktidar paylaşımına razı olmasını istedi. İki teklifi de reddeden Bishop, 1983 ekiminin ilk haftasında görevinden uzaklaştırılarak ev hapsine alındı. Bu gelişmelerden hemen sonra adanın çeşitli yerlerinden Bishop'un görevine dönmesi için kitle gösterileri düzenlendi. Bu gösterilerden birinde ev hapsinden kaçırılan Bishop, Fort Rupert'teki ordu karargahına gitti. Karargaha ulaşmasının hemen akabinde, başka bir askeri güç karargaha getirildi. Pek çok sivilin ölümüne neden olan bir çatışma sonunda, Bishop ve yedi kabine üyesi yakalandı. Ertesi gün kurşuna dizilerek idam edildiler.

Ayrıca

• Grenada'nın işgali

Kaynakça

1. Oxford Dictionary of Political Biography: Maurice Bishop http://www.answers.com/topic/maurice-bishop (retrieved 18/03/2011)
2. Adkin, Mark. Urgent Fury, page 9,1989,ISBN 0-669-20717-9