Megafauna

Afrika savan fili, karada yaşayan en büyük hayvan.

Zooloji'de megafauna (Antik Yunanca megas "büyük" + Yeni Latince fauna "hayvan") büyük ya da dev hayvanlar için kullanılan bir terimdir. Büyüklüğü belirlemekte kullanılan en yaygın sınırlar 45 kg.[1][2] ile 100 kg.'dır.[2][3] Bu sınırlamalar dahilinde çok büyük olduğu düşünülmeyen ak kuyruklu geyik ve kızıl kanguru gibi türler ve hatta insan da bulunur.

Uygulamada ise, akademik ve popüler makalelerde, genellikle insandan büyük olan ve yalnızca evcil hayvan olarak bulunmayan hayvanları tanımlamak için kullanılır. Terim özellikle Buzul Çağı megafaunası olarak kullanılır ve günümüzdeki karşılıklarından çok daha büyük olan kara hayvanlarını tanımlar. Örneğin, Avrasya'nın kuzeyinde, Amerika ve Avustralya kıtalarında yaşamış olan ve yaklaşık 10.000 ila 40.000 yıl önce soyu tükenmiş mamutlar gibi.[4] Yine yaygın olarak günümüzde yaşamakta olan ve özellikle filler, zürafalar, su aygırları, gergedanlar ile iri sığırlar gibi büyük vahşi hayvanlar için de kullanılır. Megafauna ayrıca türlerin trofik durumuna göre de megaotçullar (ör. Kanada geyikleri), megaetçiller (ör. aslanlar) ve nadiren de megahepçiller (ör. ayılar) kategorilere ayrılır.

Diğer yaygın kullanımları arasında suda yaşayan özellikle balinalar gibi dev türler için; büyük antiloplar ve sığırlar gibi vahşi ya da evcil hayvanlar için; dinozorlar ve diğer soyu tükenmiş dev sürüngeler için olan kullanımlar sayılabilir.

Terim aynı zamanda günümüzde yaşayan hayvanların büyüklüklerine göre çok daha büyük olan soyu tükenmiş hayvanlar için de kullanılır. Örneğin, Karbonifer Dönemi'nin 1 m.'lik yusufçukları için kullanılır.

Notlar

  1. Stuart, A. J. (1991-11). "Mammalian extinctions in the Late Pleistocene of northern Eurasia and North America". Biological Reviews (John Wiley & Sons) 66 (4): 453–562. DOI:10.1111/j.1469-185X.1991.tb01149.x.
  2. 1 2 Johnson, C. N. (2002-09-23). "Determinants of Loss of Mammal Species during the Late Quaternary 'Megafauna' Extinctions: Life History and Ecology, but Not Body Size". Proceedings of the Royal Society of London B (The Royal Society) 269 (1506): 2221–2227 (see p. 2225). DOI:10.1098/rspb.2002.2130. JSTOR 3558643.
  3. Martin, P. S.; Steadman, D. W. (1999-06-30). "Prehistoric extinctions on islands and continents". MacPhee, R. D. E. Extinctions in near time: causes, contexts and consequences. Advances in Vertebrate Paleontology. 2. New York: Kluwer/Plenum. s. 17–56. ISBN 978-0-306-46092-0. OCLC 41368299. http://books.google.com/books?id=UZLuF1YXYTcC&pg=PA17. Erişim tarihi: 2011-08-23.
  4. Ice Age Animals. Illinois State Museum
This article is issued from Vikipedi - version of the 1/18/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.