Mihaloğulları
Mihaloğulları, Gazi Mihaloğulları, Köse Mihaloğulları, Mihalliler olarak da bilinir, 14-16. yüzyıllar arasında Rumeli fetihlerinde önemli rol oynayan Osmanlı akıncı ailesi.
Osmanlı tarih geleneğine göre ailenin atası olan Köse Mihal, Osman Bey zamanında Bizans’a bağlı Harmankaya (bugün Mihalgazi, Eskişehir) tekfuru iken zamanla beyin silâh arkadaşları arasına girmiş, muhtemelen 1313'te Osmanlılar’a tâbi olarak İslâmiyet’i kabul etmiştir.[1] Köse Mihal'in, Rumeli fetihlerinde görev alan oğulları Aziz, Balta ve Gazi Ali beyler ilk akıncı komutanlarındandı. Balta Bey'in oğlu İlyas Bey, I. Bayezid'in (Yıldırım Bayezid) savaşlarında yararlılıklar gösterdi ve Ankara Savaşı'na (1402) katıldı. Aziz Bey'in oğlu olan ve daha sonraki yıllarda dedesi Köse Mihal'le karıştırılan Gazi Mihal de Rumeli fetihlerinde önemli yararlıklar gösterdi. Gazi Mihal'in oğullarından Mehmed Bey (ö. 1423) Fetret Devri'nde (1402-13) şehzadelerin taht mücadelesi sırasında Musa Çelebi'nin beylerbeyliğini yaptı. Ama sonradan Musa Çelebi'ye karşı Çelebi Mehmed'i (I. Mehmed) destekledi. Şeyh Bedrettin ayaklanması sırasında bir süre tutuklu kaldı. Mustafa Çelebi'nin (Düzmece Mustafa) ayaklanması sırasında da öldürüldü.
Gazi Mihal'in Plevne'de yerleşen öbür oğlu Hızır Bey (ö. 1452), Mihaloğullarının Plevne kolunu kurdu. Onun oğulları Bali (ö. 1452), Ali Bey (ö. 1507), İskender ve Gazi Firuz beyler, II. Mehmed (Fatih Sultan Mehmed) döneminde önemli başarılar kazandılar. Mihaloğullarının en ünlü beyi sayılan Gazi Ali Bey, 1462 Eflak seferinde III. Vlad Tepeş'i (Kazıklı Voyvoda) Transilvanya'ya (Erdel) kadar kovaladı; Bosna'ya akınlar düzenledi (1463-64). Daha sonra II. Mehmed tarafından Anadolu'da imparatorluğun doğu sınırını korumakla görevlendirildi. Otlukbeli Savaşı'na (1473) katıldı, kardeşleri İskender ve Bali beylerle Macaristan ve Arnavutluk'a, II. Bayezid döneminde de Eflak ve Boğdan'a akınlar düzenledi. Gazi Ali Bey'in oğullarından Mehmed Bey, Çaldıran Savaşı'na (1514) öncü birliklerin komutanı olarak katıldı. 1520'de Hersek sancakbeyi, kardeşi Hızır Bey de 1542'de Segedin sancakbeyi oldu.
Mihaloğulları, 1595 Eflak seferi sırasında Eflak voyvodası karşısında ağır kayıplar verdiler ve bu tarihten sonra öbür akıncı aileleri gibi tarihe karıştılar.[2]
Kaynakça
- ↑ Mihaloğulları, TDV İslam Ansiklopedisi
- ↑ Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition