Pereyaslav Antlaşması

Pereyaslav Antlaşması (Lehçe: Ugoda perejasławska, Ukraynaca: Переяславська рада), Ukrayna'daki Kazak Ordusu rada'sının (konsey) Ukrayna'yı Rus yönetimine bağlama kararı alması ve bunun Rus çarının temsilcilerince kabul edilmesi (18 Ocak 1654). Rus Çarlığı ile Polonya arasında savaşa (1654-57) yol açmıştır.

Arka plan

Polonya yönetimine karşı 1648'de bir ayaklanma başlatan Zaporojye Kazaklarının Atamanı Bogdan Hmelnitski, Tatar müttefiklerinin kendisini yalnız bırakması ve Polonya tehdidinin artması üzerine, 1651'de Rus çarına başvurdu ve Ukrayna'nın özerk bir birim olarak koruma altına alınmasını istedi. Ruslar böyle bir antlaşmaya pek istekli olmadığından, başvuru ancak Ekim 1653'te zemski sobor'da (ülke meclisi) görüşülerek kabul edildi. Böylece Çar Aleksey Kazaklara V. V. Buturlin başkanlığında bir heyet gönderdi.

Sonuçları

Kazakların ağır bir askeri yenilgiye uğramalarından hemen sonra Pereyaslav'da Moskova temsilcilerini kabul eden rada, iki ay sonra resmen Rus çarına bağlılığını bildirdi. Kazaklara geniş bir özerklik tanındı ve Polonya yönetimi sırasında Ukrayna'daki öbür halklarla birlikte yararlandıkları bütün hak ve ayrıcalıkları korundu. Ama bunu izleyen On Üç Yıl Savaşı (1654-66) Ukrayna'nın Rusya ile Polonya arasında bölünmesiyle sona erdi.

Savaşın sonunda Dinyeper Nehrinin doğusunda kalan topraklarla Kiev bölgesi Rusların denetimine girdi. Kazak Hetmanlığı da zamanla Rus Çarlığı'na bağlandı.

Ayrıca

Kaynaklar

This article is issued from Vikipedi - version of the 6/25/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.