Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica

Doğa Felsefesinin Matematiksel İlkeleri
Yazarı Isaac Newton
Orijinal ismi Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica[1][2]
Ülke İngiltere
Özgün dili Latince
Türü Bilim
Anadilinde
basım tarihi
5 temmuz 1987
Sir Isaac Newton'un kendisine ait ilk basım Principia[3], Üstünde kendi el yazısı ile ikinci basımda yapılacak değişiklikler yer alıyor.

Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica (Türkçe: Doğa Felsefesinin Matematiksel İlkeleri, sık sık kısaca Principia[3] veya Principia Mathematica olarak da geçer) Sir Isaac Newton tarafından 5 Temmuz 1687'de yayımlanan 3 ciltlik çalışmadır. Kitabın basım masraflarını Edmond Halley(gökbilimci, Halley kuyrukluyıldızına adı verilen bilim adamı) kendi cebinden karşılamıştır. Kitap deri ciltli olup kitaba 9 şilin fiyat biçilmişti. Ancak piyasaya daha ucuz bir baskısı da sunulmuştu. Kitabın dili Latince olduğundan geniş kitlelere ulaşamamıştır. Klasik mekanik'in temellerini oluşturan Newton'un hareket kanunlarını ve kütleçekim kanunu da içerir. Newton bu kitapta diferansiyel hesapla değil, geometrik ispatlarla çalışmıştır.[4][5] Kitapta ispatlar geometri ile yapılmış, evrensel kütle çekimi açıklanmış ve cisimlerin kütleleri ile doğru orantılı, mesafeleri ile ters orantılı birbirlerini çektiklerini açıklamıştır.[5]

Kitap Newton tarafından üç ana bölüme ayrılmıştır.[6] Birinci bölümde Galileo'nun deneylerinden övgü ile söz eder ve Kepler kanunlarını matematiksel olarak ispatlar.[6] Bu bölümde kendi ismi ile anılan Newton hareket yasalarını açıkladı.[6] İkinci bölümde akışkan içindeki hareketleri incelemiştir ve en iyi gemi tasarımı için öneriler koymuştur.[6] Bu bölümde dalga hareketlerini matematiksel incelemesi ilgi çekmiştir.[6]


Dış bağlantılar

Latince versiyonları

İngilizce çeviriler

Diğer bağlantılar

Kaynakça

  1. [In Latin] Isaac Newton's Philosophiae Naturalis Principia Mathematica: the Third edition (1726) with variant readings, assembled and ed. by Alexandre Koyré and I Bernard Cohen with the assistance of Anne Whitman (Cambridge, MA, 1972, Harvard UP)
  2. "Isaac Newton: The Principia, Mathematical principles of natural philosophy, a new translation" by I Bernard Cohen and Anne Whitman, preceded by "A Guide to Newton's Principia" by I Bernard Cohen, University of California Press, 1999, ISBN 978-0-520-08816-0, ISBN 978-0-520-08817-7.
  3. 1 2 Dana Densmore and William H. Donahue, Newton's Principia: The Central Argument: Translation, Notes, and Expanded Proofs (Green Lion Press; 3rd edition, 2003) ISBN 978-1-888009-23-1, ISBN 978-1-888009-23-1
  4. Newton, Isaac. "Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica (Newton's personally annotated 1st edition)". University of Cambridge
  5. 1 2 Bulu, Atıl. "Evrim Tümevarım Bilim Yaratımcılık Tümdengelim Metafizik" (PDF). İstanbul: Okan Üniversitesi. ss. 12. 30 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/5z3jqtEyr. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2011.
  6. 1 2 3 4 5 İnan, Demir (Mart 1973). "330. Doğum Yıldönümünde Bir Isaac Newton ve Bilime Getirdiği (Üyelik Gerekiyor)". Bilim ve Teknik 64: 19-22. https://services.tubitak.gov.tr/edergi/user/yaziForm1.pdf?cilt=6&sayi=64&sayfa=19&yaziid=988. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2011.
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/26/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.