Niko Pirosmani
| Niko Pirosmanaşvili | |
|---|---|
 | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum | 1862 |
| Ölüm |
5 Mayıs 1918 Tiflis, Gürcistan |
| Alanı | Resim |
Niko Pirosmani olarak da bilinen Niko Pirosmanaşvili (Gürcüce: ნიკო ფიროსმანაშვილი) (d. 5 Mayıs 1862 - ö. 1918), ünlü Gürcü halk ressamıdır. Naif sanatın öncüsü kabul edilir. Picasso'nun en sevdiği ressam olarak bilinir.
Pirosmanaşvili, daha çok hayvanları, sofradaki ve yemek servisi yapan insanları resmetmiştir. Hiçbir resim eğitimi almamış, kendi kendisini yetiştirmiştir. Ressam sağlığında Gürcistan ve Rusya dışında pek tanınmamaktadır. Pirosmani, yaşadığı kasabayı ziyaret eden bir Fransız aktrise âşık olmuş ve onun resimlerini yapmıştır. Bu aşk öyküsü, Andrey Voznesenski’nin bir şiir ve Alla Pugaçeva'nın söylediği bir şarkıyla ünlü bir öyküye dönüşmüştür. Ressam, en ünlü tablosu olan Aktris Margarita da aşık olduğu aktrisi resmetmişti. Dünyaca ünlü diğer tabloları kızkardeşini resmettiği Çiçekli Şemsiyeli Kadın, Bira Kupalı Kadın, Baba ve Oğul adlı tablolarıdır.
Hakkında neredeyse hiçbir şey bilinmeyen Aktris Margarita kendisini terkettikten sonra Pirosmaşvili çok yoksul düşmüş, yaşamını bir evsiz olarak sürdürmüştü. Ancak resim yapmayı sürdürdü ve resimlerini karnını doyurduğu lokantalara bıraktı. Resim malzemesi almak için dükkân boyamaktaydı. Malzeme bulamadığı zaman siyah muşamba üzerine resim yaptı ve zamanla muşamba onun orijinal materyali oldu. Şair İlya Zdaneviç'in gayreti ile 1913 yılında bir gazetede hakkında yazı yayımlanmasından sonra tanınmaya ve resimlerinin değeri anlaşılmaya başladı. Ressam yine de hayatını yoksulluk ve yalnızlık içinde tamamlamıştır. Mezarının yeri bilinmemektedir. Eserleri, ölümünden sonra bir araya getirilmişir.
Pirosmani'nin eserleri Türkiye'de ilk defa İrina Arsenişvili küratörlüğünde İstanbul'daki Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi'nde Ağustos 2007'de sergilenmiştir. Ayrıca İstanbul'da, 2007 - 2010 arasında, adını bu ressamdan alan Türkçe ve Gürcüce olarak Pirosmani dergisi yayımlanmıştır[1] ve adına açılmış bir sanat galerisi bulunmaktadır [2].