Reşideddin Vatvat
Reşideddin Vatvat, asıl adı Reşideddin Muhammed bin Muhammed (d.y. 1088, Belh - ö. 1177, Harezm), İranlı şair ve yazar.
Halife Ömer'in soyundan geldiği için bazen "Ömeri", bazen de yine Ömer'in lakabı olan "Faruki" nisbesi ile anılır. Çelimsizliği nedeniyle kırlangıç türü bir kuş olan Vatvat lakabıyla anılan Reşideddin, Belh'teki Nizamiye Medresesi'nde okudu.[1] Eğitimini bitirdikten sonra Farsça ve Arapça bilgisi konusunda daha fazla başarı elde etmek amacıyla Harezm’e giderek ünlü bilgin Zemahşeri'den ders aldı. Fars ve Arap dilleri ve edebiyatları konusunda çalıştı. Harezmşahlardan Atsız'ın hizmetine girdi, 40 yıl onun ve ondan sonra gelen hükümdarların sarayında yaşadı. Dönemin ileri gelenlerine kasideler sundu. Ünlü şair, yazar ve tarihçilerle dostluk kurdu. Arapça yazdığı mektuplar resmî yazışmanın yetkin örneklerinden sayılır. Farsça düzyazı yapıtlarında akıcı ve açık bir dil kullanmıştır. Ele aldığı her konuyu çok rahat bir biçimde işlemiştir. Resmî ve özel mektupları önemli bir tarih kaynağı niteliğindedir. Tahran'da yayımlanan 8.563 beyitlik Farsça Divan'ının (1960) 6.799 beytini kişilere yazdığı kasideler oluşturur. Arapça Divan'ı basılmamıştır.
Öbür yapıtları arasında hizmetinde bulunduğu hükümdarlar ve kendi adına yazdığı mektuplardan oluşan Mecmü'atu Resa'ili Reşidettin il-Vatvat, Halife Ali'nin 100 seçme sözünü içeren Matlabu külli talib min kelami emir il-mü'minin Ali bin ebi Talib, Halife Ömer'in 100 sözünü içeren Faslü'l Hitab min Kelami Emirü'l-Müminin Ömer bin Hattab, el-Fevaidü'l-Alaiyye, Garaibü'l-Kilam fi Regaibü'l-Hikem, Münşeat, Nukudü'z-Zevahir, çeşitli sanatlardan bahseden Hodaiküs's-Sihr fi Dekayiki'ş-Şiir, Farsça mektuplarını içeren Nâmehâ'yi Reşideddin-i Vatvat, Ukudü'l-Lealî ve Suudü'l-Leyalî sayılabilir.
Kaynakça
- ↑ REŞİD-İ VATVAT, irankulturevi.com.