Seyyid
Bu maddenin veya bölümün özgün araştırma, doğrulanamaz veya yorumsal ifadeler içerdiği düşünülmektedir. Lütfen yapılan iddiaları kontrol ederek ve yeni kaynaklar ekleyerek geliştirin. Özgün araştırmadan oluşmuş ifadeler kaldırılabilir. Ayrıntılar maddenin tartışma sayfasında bulunabilir. |
Seyyid (Arapça: سيد), İslam peygamberi Muhammed'in kızı Fatıma ve torunları Hasan, Hüseyin, Zeynep, Rukiyye ve Ümmü Gülsüm'ün soyundan olduğu inanılanlar genel olarak bu adla anılır. Hanımlar için Seyyide sıfatı kullanılır.
Sünniler arasında Hüseyin'in soyundan gelenlere Hüseyni veya Seyyid, Hasan'ın soyundan gelenlere ise Hasani veya Şerif denir. İran'da Seyyid kökenli aileler Mir ya da Mirza olarak da anılır.
Osmanlılar zamanında Şerif ve Seyyid ailelerin birliğini Nakibu'l-Eşraflık Kurumu sağlardı. Peygamber soyundan gelmekle beraber onun inanç sistemine bağlı olmayan kişiler Ehli Beyt'ten sayılmazlar. Seyyidler Fatıma'nın kocasına nisbetle Aleviler olarak da adlandırılsada, bu başlık çeşitli karışıklıklara sebep olduğu için bu manada pek kullanılmaz.
Ali'nin, Fatıma'nın vefatından sonra yaptığı evlilikten doğan çocukları genetik olarak Alevi olmakla beraber, Fatimi olmadıkları için Seyyid veya Şerif değildirler. Ayrıca Alevi kelimesi genetik anlamı dışında Ali taraftarı olanlar içinde kullanılmakta olduğundan, her zaman Seyyidlik'le örtüşmez. Türkiye'deki Aleviler'in çoğu Türkmen'dir ve Orta Asya kökenlidir. Bu durumda peygamber soyundan gelme ihtimali bir hayli düşüktür.
Ünvanlar | 1656–1660 | 1689–1693 | Değişiklik |
---|---|---|---|
Seyyid | 342 | 878 | 157% |
Molla | 382 | 624 | 63% |
El-Hâc | 2,409 | 2,509 | 4% |
Beg | 573 | 377 | 34% – |
Çelebi | 1,485 | 990 | 33% – |
Efendi | 909 | 609 | 33% – |
Seyyidler
- Zeynel Abidin
- Muhammed Bakır
- Cafer-i Sadık
- Musa Kazım
- Ali Rıza
- Muhammed Taki
- Ali Naki
- Hasan el-Askeri
- Muhammed Mehdi
Kaynakça
- ↑ Hülya Canbakal, Brill Publishing, Society and Politics in an Ottoman Town, Ayntab in the 17th Century (2007)
- ↑ Demetrius Cantemir, The History of the Growth and Decay of the Othman Empire, (London: J.J. and P. Knapton, 1734–35), I: 44; Ettore Rossi, “‘Çelebi’ Kelimesi Hakkında EbùÍ u'ùd"a Atfedilen Bir Fetva,” Türk Dili Ara{tırmaları Yıllı<ı Belleten, (1954): 12–13.