Sirkeli Höyüğü
Arkeolojik Höyük | |
Adı: | Sirkeli Höyük |
il: | Adana |
İlçe: | Ceyhan |
Köy: | Sirkeli |
Türü: | Höyük |
Tahribat: | |
Tescil durumu: | Tescilli[1] |
Tescil No ve derece: | 4 |
Tescil tarihi: | 15.04.1988 |
Araştırma yöntemi: | Kazı |
Sirkeli Höyük, Adana ili'nin 40 km. doğusunda, Ceyhan İlçesi Sirkeli Köyü'nde yer alan bir höyüktür.[2] Ceyhan Nehri'nin Nur Dağı'na dayandığı bölgede, nehrin batı kıyısında Kuzey Suriye'den Kilikya Kapıları (Gülek Boğazı) üzerinden Orta Anadolu'ya uzanan tarihi yol üzerinde bulunan Sirkeli Höyük, bu konumuyla Kilikya'nın en önemli höyüklerinden biridir. Tepe, 400 x 300 metre boyutlarında olup yüksekliği 30 metredir. Ceyhan kıyısında olmakla birlikte yerleşimin nehrin diğer kıyısına da yayılmış olduğu anlaşılmaktadır.[3]
Sirkeli Höyüğü, eski Misis-Ceyhan karayolu üzerinde yer alan Sirkeli mahallesinde Ceyhan Nehri kenarında bulunmaktadır. Hemen yanında bir kaya kütlesinin üzerinde Muvattali Kabartması bulunmaktadır. Hitit İmparatoru Muvattali, Mısır Firavunu Ramses ile yaptığı ünlü Kadeş Savaşı'na giderken buraya uğramış ve bu olaydan sonra Hititler tarafından bu yerin kutsallığına inanılmıştır. Muvattali kabartması Anadolu'daki en eski Hitit kabartması olması ile de ayrı bir öneme sahiptir.
Kazılar
Höyükteki ilk kazılar 1936 yılında J. Garstang tarafından yapılmıştır. Daha sonra 1951 yılında, aynı ekipten M. V. Seton-Williams, Kilikya yüzey araştırmaları çerçevesinde höyükte incelemeler yapmıştır. Höyük, 1992-96 yılları arasında Ludwig-Maximilians Münih Üniversitesi'nden Prof. Dr. B. Hrouda ve 1997 yılında ise Innsbruck Üniversitesi'nden Prof. Dr. H. Ehringhaus başkanlığında yeniden kazılmıştır. 1996 yılında sona erdirilen kazıların ardından 2006 yılına kadar höyükte herhangi bir çalışma olmamıştır. Daha sonra Eberhard Karls Tübingen Üniversitesi Önasya Arkeolojisi Bölümü, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Arkeoloji Bölümü ile işbirliği ile Alman Arkeoloji Enstitüsü'nden Miroslav Novak başkanlığında kazılar başlatılmıştır.[2][4][5]
Tabakalanma
Yerleşimin Kalkolitik Çağ'dan (MÖ 5000) Tunç Çağı (MÖ 3000 – 1200), Demir Çağı (MÖ 1200 – 300), Helenistik Dönem ve Roma Dönemi boyunca, MS 100 yıllarına kadar sürekli iskan gördüğü belirtilmektedir.[3][4]
Buluntular
Çanak çömlek buluntuları, yerleşimin çevre bölgelerden etkilendiği ya da ticari ilişki içinde oluğunu göstermektedir. Buluntular arasında Suriye – Kilikya Boyalıları olarak bilinen Orta Tunç Çağı çanak çömleği, gaga ağızlı Hitit kapları, Geç Tunç Çağı ve Demir Çağı'na ait Kıbrıs malları yer almaktadır.[6]
Değerlendirme
Höyük yakınlarındaki kaya kabartmalarının Hitit Kralı II. Muvatalli ile kardeşi ya da oğluna ait olduğundan hareketle yerleşmenin Lawanatiya olduğu ileri sürülmektedir.[4][7] Diğer yandan söz konusu kaya rölyefinin Anadolu'daki en eski Hitit kaya kabartması olduğu belirtilmektedir.[8]
Dış bağlantılar
Koordinatlar: 37.00328°0′0″K 35.74387°0′0″D / 37.00328°K 35.74387°D
Kaynakça
- ↑ TAY – Dönem Ayrıntıları
- 1 2 TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları
- 1 2 Sirkeli Höyük Web Sitesi – Yerleşimin Konumu ve Önemi
- 1 2 3 Current Archaeology In Turkey
- ↑ 2006 Yılı Bakanlar Kurulu Kararlı Yabancı Kazılar
- ↑ Sirkeli Höyük Web Sitesi – Arkeolojik Buluntular
- ↑ Sirkeli Höyük Web Sitesi – Tarihi ve Arkeolojik Çalışmaları Sonuçları
- ↑ Arkeoloji Haberleri