Skorpion vz. 61

Škorpion vz. 61
İlk vz. 61, uzatılmış dipçikle.
Çeşidi	Hafif makinalı silah
Uyruğu	Çekoslovakya
Hizmet geçmişi
Hizmet	1961–günümüz
Kullanıcılar	Bakınız Kullanıcılar
Üretim tarihi
Tasarımcı	Miroslav Rybář
Tasarlandığı tarih	1959
Üretici	Çek Silah Fabrikası, Sırp Silah Fabrikası^[1]
Üretim adedi	210,000
Çeşitleri	Bakınız Modeller
Özellikler
Ağırlık	1,30 kilo (2.9 lb)
Uzunluk	51,7 santimetre (20.4 in)
Namlu uzunluğu	115 millimetre (4.5 in) Model vz.61 ve vz.61E
Genişlik	4,3 cm. Model vz.61 ve vz.61E

Mühimmat	.32 ACP (7.65×17mm Browning SR) (vz. 61, vz. 61 E) 9x19mm Parabellum (vz. 68) 9×18mm Makarov (vz. 65, vz. 82) .380 ACP (9×17mm Kısa 9'lu) (vz. 64, vz. 83)
Atış hızı	850 fişek/dak (vz. 61, vz. 61 E) 900 fişek/dak (vz. 82, vz. 83)
Etkili menzil	50-150 m.^[2] (vz. 61, .32 ACP)
Nişangah	Ayarlanabilir arpacık, Çevirmeli gez 14,8 cm (5.8 in) görüş yarıçap alanı

Skorpion vz. 61, 7.65 mm çapında, 1959' da Miroslav Rybář (1924–1970) tarafından geliştirilen ve Samopal vzor 61 (1961 Model Hafif Makinalı Silah) resmi adı altında Çek Cumhuriyeti' nin Uherský Brod kasabasında bulunan Česká zbrojovka silah fabrikası tarafından üretilen bir Çekoslovak silahıdır.

Güvenlik güçleri ve özel güçler için geliştirilmiş olsa da Çekoslovakya ordusunda düşük rütbeli askeri personel, araç sürücüleri, zırhlı araç personeli ve özel kuvvetler için bir kişisel yan silah olarak kullanılmak üzere kabul edildi. Silah halen diğer bazı ülkelerin silahlı kuvvetlerinde yan silah olarak kullanımdadır. Yugoslavya' da Skorpion' un M84 adıyla lisanslı üretimi yapıldı. Bu üretim orijinali ile kıyaslandığında sentetik kabze özelliğini taşımaktadır. M84A adıyla sivil, yarı otomatik özellikte .380 ACP (9×17mm kısa) fişekle beslenen bir modeli de üretildi.

Tasarım ayrıntıları

İşletim mekanizması

Skorpion Seçimli ateşleme (otomatik veya yarı otomatik kullanım seçeneği veren) kapalı sürgü durumundan ateşlenerek geri tepmeli işleyen bir silahtır. Bu işleyişte ateşlenen fişeğin ürettiği çok düşük bir itme kuvveti kullanılır ve bu kuvvet basit kilitsiz geri tepme işleminin oluşmasını sağlar. Mekanizma bir geçikme olmaksızın hareket eder ve fişek sadece sürgü direnci ve gerilen yayın kuvveti ile doldurulur. Ateşleme yapıldığında, gaz basıncı boş kovanı sürgü baskısının ve iki gergi yayının oluşturduğu dirence karşın atım boşluğuna doğru geri sürer. Sürgü geriye gider, üst kapaktaki fişek dolum yuvasındaki atım boşluğuna doğru dümdüz yukarıya fırlatılır.

Skorpion' un sıkışırılmış (compact) boyutlarda, namlunun önemli bir miktarını çevreleyen teleskopik (radyal) sürgü kullanılarak oluşturulmuş bir modeli yapılmıştır. Bu model, yaylı kovan çıkartıcısı, sürgü tepesine içinden sabitlenerek düzenlenmiş, silah çerçevesinden çift çıkartıcılı özelliktedir.

Sürgü nispeten hafif olduğundan, Skorpion' un ağaç tabanca kabzesi içine yerleştirilmiş atım hızını dakikada 1.000 fişekten daha kolay idare edilebilir 850 fişek adedine düşüren bir atalet oranı düşürücü aparat kullanır. Oran azaltıcının çalışma biçimi şu şekildedir: Sürgü geriye doğru sona ulaştığında durma yerine çarpar ve arka tabakaya monte edilmiş yaylı çengel tarafından yakalanır. Aynı esnada düşük ağırlıklı, itici yay tabanca kabzesinin içine doğru sürülür. İtici yay kolayca tekrar hızlanır ve geride bıraktığı dinginliği nedeniyle yüksek bir ağırlığa geçer. İtici parça yayın baskısıyla tekrar yükselir ve azaltıcı tamponla karşılaşır. Bu iticinin yükselme hızını yavaşlatır. İtici yay hareketinin en üst noktasına ulaştığında çengel döner ve sıkıştırılmış geri tepme yayının baskısında ileriye doğru hareket etmekte olan sürgü serbest kalır.

Özellikler

Silahın horoz ateşlemeli ve üç farklı ayardan oluşan ateşleme modu seçimli (fişek yatağının sol yanında ve kabzenin üstünde yerleştirilmiş) bir tetik mekanizması bulunmaktadır. "0"—silah emniyet konumundadır, "1"—yarı-otomatik mod, "2"—tam otomatik ateşleme modudur. Emniyet mandalı tetik ve sürgü ileriye doğru itilerek etkisizleştirilebilmektedir. (Sürgü manivelası yukarıya doğru kaydırılarak)^[3]

Skorpion, Çekoslovak güvenlik güçlerinin standart hizmet fişeği olan 7.65×17mm Browning SR (.32 ACP) tabanca fişeği ile beslenir. İki tip çift sütunlu şarjör kutusu ile kullanılır. Kısa olan 10 fişeklik şarjör (dolu ağırlık—0.15 kg) alır. Diğeri ise 20 fişek kapasiteli uzun (dolu ağırlık—0.25 kg) şarjördür. Son fişek şarjörü terk ettiğinde sürgü yeni takılacak şarjörün fişeğine açık ve geride tutulmuş halde kalır. Kurma kolu (dolu şarjör takıldığında) geriye kaydırılarak çekilmek suretiyle gerideki sürgü ileriye gönderilebilir. Bu şekilde silah yeniden atışa hazır hale gelir. Merminin hızı 320 m/sn. (vz. 61, vz. 61 E, vz. 82) - vz 83 modelinde 292 m/sn' dir.

Gez

Skorpion, 75 ve 150 m. çentik aralığında ileriye ve geriye doğru çevrilerek mekanik olarak ayarlanabilen açık tip demir gez ve omuz desteği için katlanabilir bir metal tel dipçik ile uyumlandırılmıştır. Tel dipçik kaldırıldığında silahın üzerine oturtulur ve buraya kilitlenir.

Eklentiler

Skorpion, kısa şarjörle birlikte geleneksel tabanca kılıfları içinde ve iki ayrı yedek uzun şarjör ise ayrı bir kılıfta taşınmaktadır. Silah bir temizleme aparatı, arpacık ayarlama aleti, yağ şişesi ve bir taşıma kordonu ile birlikte gelir.

Modeller

Škorpion vz. 61 E

1960' larda Česká Zbrojovka fabrikası Çekoslovakya' da vz. 61' in 3 diğer modelini daha geliştirdi:

vz. 64 .380 ACP (9×17mm Kısa 9'lu) tabanca fişeği için tasarlandı.
vz. 65 9×18mm Makarov fişeği için tasarlandı.
vz. 68 9x19mm Parabellum fişeği için tasarlandı.

1990' larda ise:

vz. 61 E .32 ACP versiyonu plastik kabze grubu ile çıkardı.
vz. 82 9×18mm Makarov fişeği için ve 113 mm namluyla geliştirildi.
vz. 83 380 ACP fişek için geliştirildi.
CZ-91S yarı otomatik adıyla bilinen model açık piyasaya sürüldü, belirtilen kalibrelerde hazırlandı. Vz. 82, vz. 83 ve CZ-91S tabancaları 9 mm fişekler alan düz (kavissiz) kutu şarjörler için geliştirildi.

Kullanıcılar

Orijinal Škorpion' un karabina biçimine modifiye edilmiş modeli: CZ 868.

Afganistan^[4]
Angola^[4]
Çek Cumhuriyeti^[4]^[5]^[6]
Mısır^[7]
Endonezya: Komando Pasukan Katak (Kopaska) taktik dalış grubu ve Komando Pasukan Khusus (Kopassus) özel kuvvetler grubu.^[8]
Irak^[9]
Libya^[4]
Moğolistan^[10]
Mozambik^[7]
Sırbistan^[7]
Slovakya^[4]
Uganda^[4]
Yugoslavya^[7]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

↑ "Jane' s News". 25 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151225162920/http://www.janes.com:80/?.
↑ "Military-Today - Sa vz.61 Scorpion Submachine Gun". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304044633/http://www.military-today.com/firearms/vz_61_scorpion.htm. Erişim tarihi: 2012-02-27.
↑ Long, Duncan (1986). Assault Pistols, Rifles, and Submachine Guns. Boulder, Colorado: Paladin Press. s. 18. ISBN 0-87364-353-4.
1 2 3 4 5 6 Jones, Richard D.; Ness, Leland S., ed. (January 27, 2009). Jane's Infantry Weapons 2009/2010 (35th bas.). Coulsdon: Jane's Information Group. ISBN 978-0-7106-2869-5.
↑ "7,65mm samopal vzor 61 Škorpión | Armáda". Army.cz. 7 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20090207201124/http://www.army.cz:80/scripts/detail.php?id=5081. Erişim tarihi: 2013-04-22.
↑ http://www.army.cz/assets/files/9334/zbrane_definit.pdf
1 2 3 4 Diez, Octavio (2000). Handguns: Armament and Technology. Lema Publications, S.L. ISBN 84-8463-013-7.
↑ "Kopassus & Kopaska - Specijalne Postrojbe Republike Indonezije" (Croatian). Hrvatski Vojnik Magazine. 23 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141223210301/http://www.hrvatski-vojnik.hr:80/hrvatski-vojnik/1612007/ind.asp. Erişim tarihi: 2010-06-12.
↑ "Czechpoint, Czech Firearms Trivia". 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160601175606/https://www.czechpoint-usa.com//.
↑ "Mongolian Swat Team". YouTube. 2010-12-10. http://www.youtube.com/watch?v=F40nds34MEA. Erişim tarihi: 2013-04-22.

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 6/26/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.