Split

Koordinatlar: 43°30′N, 16°26′E

Split
—  Şehir  —
Grad Split

Bayrak
Split

Split'in Hırvatistan'daki konumu
Koordinatlar: 43°30′K 16°26′D / 43.5°K 16.433°D / 43.5; 16.433
Ülke Hırvatistan Hırvatistan
Bölge Split-Dalmaçya Bölgesi
Yönetim
 - Belediye Başkanı Ivo Baldasar
Yüzölçümü
 - Kent 22,12 km2 (8,5 mi2)
Nüfus (2011)
 - Yoğunluk 2.244/km² (5.811,9/sq mi)
 - Şehir 178.192
 - Metropol 349.314
 - Metropol yoğunluğu 713/km² (1.846,7/sq mi)
  Nufus sayimi
Zaman dilimi Merkezi Avrupa Zaman Dilimi CET (+1)
 - Yaz (YSU) CSET (+2)
Alan kodu +(385) (0)21
İnternet sitesi: www.split.hr
Split'de Diocletianus'un Sarayi ile Tarihsel Kompleks


*

UNESCO Dünya Mirası
Diocletianus'un anit-mezari
Ülke  Hırvatistan
Tür Kültür
Kriter ii, iii, iv
Referans 97
Bölge** Avrupa ve Kuzey Amerika
Koordinatlar 43°30′33.984″K 16°26′55.988″D / 43.50944°K 16.44888556°D / 43.50944; 16.44888556
Tescil bilgisi
Tescil 1979  (3. Oturum)
* Dünya Mirası resmî listesi.
** UNESCO resmî sınıflandırması.

Split (İtalyanca: Spalato, Latince: Spalatum, Yunanca: Aspalathos, Eski Split konuşma: Spljet), Dalmaçya'nın en büyük ve en önemli şehridir. Ayrıca Split-Dalmaçya bölgesinin de idarî merkezidir. Balkan Yarımadası ve Adriyatik Denizi'nin doğu sahilinde küçük bir yarımada üzerine kurulmuştur. Split Hırvatistan'ın (Zagreb'ten sonra) 2. büyük şehridir.

Split, Dünya Kültür Miras Listesi, UNESCO listesine (Diokletianus Sarayı yapımı: 3. yüzyıl sonu ile 4. yüzyıl başı) ile 1979'da girmiştir. Split (Solin) de doğan ve Roma'yı ilk defa 2 ye bölerek (doğu-batı) tetrarşi dönemini getiren Roma imparatoru Diocletianus sarayını Split'te yaptırmıştır.[1].

Split şehri ve hinterlandı, tarihi kalıntıları, Salona Harabeleri, Trogir UNESCO şehri, denizi, marinaları, 1700 senelik Dieklotianus sarayı, alışveriş dükkanları, cafeleri, cruise limanı, adaları ile Akdeniz Kıyısında çok turistik bir şehirdir.

Tarih

Split şehir bölgesinde Aspálathos ismi ile ilk olarak MÖ 7. yüzyılda Grekler tarafından kurulmuştur. Sonra çeşitli dönemlerde İlirya (Arnavut), Grek, Roma, Bizans, Avar, Slav, Moğol, Venedik, Osmanlı, Avusturya-Macaristan, Almanya .. vs idaresi altinda kalmistir.

Split’in kaderi ilk Hristiyanları katletmesiyle anılan Roma hükümdarı Diocletianus’ın MÖ 300 yılında yazlık sarayını buraya yaptırmasıyla değişmistir. Ölümünden sonra da Romalı yöneticiler bu sarayı kullanmaya devam etmislerdir. Romalilar Split yakındaki Solana kolonisini terk etmek zorunda kaldıklari zaman, bu kolonide yaşayanlari tamamen Split’e yerleştirmişlerdir.

Şehir 12. ve 14. yüzyıllar arasındaki otonomluk hariç, sırasıyla Bizans, Hırvat Krallığı, Venedik ve I. Dünya Savaşı’na kadar da Avusturya egemenliği altına bulunmuştur.

Nüfus

Split Hırvatistan’ın ikinci büyük kentidir. Merkez 178.192 (165.893 Split) olup (88.37% Katolik ve 95.15% Hırvat vatandaşı) ve çevre hinterlandında Trogir, Omiš, Solin, Kaštela, Podstrana, Sinj, Dugopolje, Klis, Stobrec (merkeze bağlı), Kamen (merkeze bağlı), Žrnovnica (merkeze bağlı), Brač adası, Hvar adası, Şolta Adası... ve diğer adalarıyla birlikte yaklaşık toplam nüfusu 470.000 dir.

Coğrafya

Split ve etrafındaki Dalmaçya sahillerindeki varoşlari. Uydudan.

Şehir ve bölge güneyde Adriyatik (Akdeniz), kuzeyde Adriyatik (Dinarik) Alp dağları ile çevrilidir.

Split "Kastela Körfezi"'nin doğu yakasi ile Split Boğazı arasinda bulunan bir yarımadada kurulmuştur. Bu yarımadanın batı tarafında (178 m rakımlı) "Marjan Tepesi" bulunur. Rakımı 779 m olan "Kozjak Sırtı" ile rakımı 1339 m olan "Mosor Sırtı" şehri kuzeyden ve kuzeydoğudan gelen hava akımlarına karşı korurlar ve şehri ana karadaki hinterland alanlarından ayırırlar.

Şibenik (80 km) Kozjak (16 km) Sinj (34 km)
 
Trogir (30 km) Imotski (86 km)
   'Split'    
Vis (ada) (58 km) Hvar (49 km) Brač (18 km)

Ulaşım

Yıllık 4 milyon kapasite ziyaretçili deniz limanı ile Akdeniz'in en faal 3. limanıdır. Yaklaşık 260 Cruise gemisi 130.000 yolcu kapasitesiyle Split limanından faydalanır. Bu limani kullanan en büyük cruise gemisi 315 m uzunlukla Celebrity Eclipse dir. Günlük Feribot seferleri Dubrovnik, Rijeka, Brac, Hvar, Şolta adalarıdır. Ancona ve Pescara gibi diğer Italyan Adriyatik Denizi sahil şehirlerine de feribot seferleri düzenlenmektedir.

Franfurt, Köln, Londra... vs. şehirlere direkt uçuş seferleri bulunan Split-Kastela Havalimanı ise Zagreb ten sonraki en büyük 2. havalimanı olma özelliğine sahiptir. 2008'de bu hava meydanindan 1,203,778 kişi ucus yapmistir. Yaz döneminde bu hava meydanindan trafik yoğunluğu bir hayli artmaktadır.

Kardeş Şehirler

Resimler

Marjan Tepesi'nden Split panoraması
Marjan Tepesi'nden bir diğer Split panoraması

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ↑ Diocletianus'un ikinci sarayı İzmit'te yapılmış ve İzmit Doğu Roma'nın ilk başkenti seçilmiştir.
  2. ↑ "İzmir'in kardeş kentleri". İzmir Büyükşehir Belediyesi. Erişim:28 Haziran 2012.
  3. ↑ "Kardeş Şehirler - Split". Antalya Büyükşehir Belediyesinin Resmi Sitesi. 17 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120117021410/http://www.antalya.bel.tr/UploadedDocuments/split_t.pdf. Erişim tarihi: 29 Haziran 2012.
  4. ↑ Trondheims offisielle nettsted - Vennskapsbyer

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 9/14/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.