Studio Ghibli
Koordinatlar: 35°42′11.5″K 139°31′44.9″D / 35.703194°K 139.529139°D
| Studio Ghibli Ltd. 株式会社スタジオジブリ | |
|---|---|
| Tip | Animasyon film stüdyosu |
| Kuruluş | Haziran 1985 |
| Kurucu | Hayao Miyazaki ve Isao Takahata |
| Konum | Koganei, Tokyo, Japan |
| Önemli kişiler |
Hayao Miyazaki (yönetmen) Isao Takahata (yönetmen) Toshio Suzuki (yapımcı) |
| Alan | Medya ve Eğlence sektörü |
| Ürün | animasyon filmleri (Anime) |
| Ana sayfa | www.ghibli.jp |
Studio Ghibli Ltd. (Japonca 株式会社スタジオジブリ, Kabuşiki-gaişa Sutacio Ciburi, Türkçe Stüdyo Ghibli), Haziran 1985'te kurulan Japon film stüdyosudur. Şirketin logosu Komşum Totoro filminin ikonik karakteri Totoro'dur. Şirketin ana binası Tokyo'nun Konagei semtinde bulunmaktadır.[1]
Stüdyonun yapmış olduğu Gökteki Kale, Komşum Totoro, Küçük Cadı Kiki gibi birçok anime filmi Animage Anime Büyük Ödülü'nü kazanmıştır (sırasıyla 1986, 1988, 1989). 2002 yılında Ruhların Kaçışı filmi Altın Ayı ve en iyi animasyon dalında Akademi Ödülü'nü kazanmıştır.
İsmi
Ghibli ismi, arapça sirocco (Akdeniz rüzgarı) kelimesinden gelmektedir. İtalyanlar İkinci Dünya Savaşı'nda Sahra Çölü'nde kullandıkları keşif uçaklarına bu adı vermişlerdir. Hayao Miyazaki'nin uçaklara olan büyük ilgisi bilinmektedir ve stüdyonun anime endüstrisinde yeni bir rüzgar estirmesini umarak bu ismi koymuştur.[2]
İtalyanca'da ghibli sert bir g harfi ile telaffuz edilirken, stüdyonun ismi c harfi ile telaffuz edilir (ciburii).
Tarihçe
Stüdyo, Haziran 1985'te Hayao Miyazaki, Isao Takahata ve yapımcı Toshio Suzuki tarafından kurulmuştur. Stüdyonun kurulmasından önce Miyazaki ve Takahata'nın japon animasyon sektöründe uzun süreli bir deneyimleri bulunmaktadır. İkisi Güneşin Prensi Horus ve Panda Kopanda! filmlerinde ortak olarak çalışmıştır. Suzuki ise Animage adlı manga dergisinde editörlük yapmıştır.
Stüdyo, 1984 yılında Hayao Miyazaki tarafından yönetilen Rüzgarlı Vadi filminin elde ettiği başarının ardından kurulmuştur. Film, aynı adlı iki ciltlik manga serisinin animasyona aktarılmış halidir. Animage dergisinde yayınlanan serinin filme aktarılması ekibinde Suzuki ve Miyazaki beraber yer almıştır.[2][3] İkisi daha sonra Studio Ghibli'yi kurmuş ve bu yeni stüdyoya katılması için Takahata'yı davet etmişlerdir.
Stüdyo yoğunlukla Miyazaki tarafından, ve ikinci en üretken yönetmen Takahata tarafından yazılan ve yönetilen filmler üretmiştir. Bunun yanında Yoshifumi Kondo, Hiroyuki Morita ve Gorō Miyazaki gibi yönetmenlerin filmleri de stüdyonun yaptığı filmler listesinde yer alır. Studio Ghibli'nin ürettiği bütün Miyazaki filmlerinin müziklerinde Joe Hisaishi'nin imzası vardır.
Birçok Ghibli filminin Japonya'daki dağıtımını Toho şirketi üstlenmiştir. Yurtdışında ise Walt Disney, filmlerin dağıtım hakkını satın almıştır.
Studio Ghibli ile Animage dergisi arasında yakın bir bağ vardır. Dergi, stüdyo ve üyeleri hakkında makalelerin yayınlandığı "Ghibli Notes" adlı bir köşeyi okuyucularıyla paylaşmaktadır. Ghibli filmleri ve diğer çalışmalarında yapılmış sanat çalışmaları derginin kapağında sık sık yer almaktadır. 1999 ve 2005 yılları arasında Studi Ghibli Animage dergisinin yayıncı şirketi Tokuma Shoten`e bağlı bir şirket olarak çalışmıştır.
Ekim 2001'de Tokyo'da Ghibli Müzesi açılmıştır. Müze, stüdyonun filmlerine ait çeşitli eserleri sergilemektedir, bunun yanında müzeden başka hiçbir yerde yayınlanmayan kısa animasyonların gösterimini yapmaktadır.
Studio Ghibli, yurtdışında filmlerin yayınlanmasında "no-edits" (düzenlemesiz) politikasını sıkı bir şekilde uygulamasıyla bilinir. Bunun sebebi, Miyazaki'nin Rüzgarlı Vadi filminin Amerika'da yayınlanması esnasında dublajının oldukça fazla değiştirilmiş, isimlerin değiştirilerek filmin daha "Amerikanvari" hale getirilmiş ve filmin isminin Warriors of the Wind olarak değiştirilmiş olmasıdır. Filmin ayrıca çoğu kısmı kesilmiş ve ağır bir şekilde düzenlenmiştir. Bunun üzerine Miyazaki diğer Ghibli filmlerinin yurtdışında yayın haklarının alınması uzun süre izin vermemiş, yıllar sonra "no-cut" (kesme yok) taahhütüyle yayınlanmasına izin vermiştir. Bu politika, Miramax'ın başkan yardımcısı Harvey Weinstein'in Prenses Mononoke filminin daha satılabilir hale getirilmesi için düzenlenmesi talebine Miyazaki'nin otantik bir katana hediyesi göndermesiyle daha sembolik bir hale gelmiştir. Katana, "kesme yok" uyarısını basit bir şekilde dile getirmiştir.[4]
Şubat 2008'de, Toshio Suzuki Studio Ghibli'nin 2005'ten beri yürüttüğü başkanlık görevinden ayrılmış ve yerini Walt Disney Japonya'nın eski başkanı Koji Hoshino'ya bırakmıştır. Suzuki bu istifanın sebebini yapımcılık görevini çalışanlarından beklemek yerine eskiden olduğu gibi kendisinin yapmak istediği olduğunu belirtmiştir. Hoshino'ya görevi bırakmasının nedeni ise Hoshino'nun 1996'dan beri stüdyonun filmlerinin satılmasına yardımcı olması ve Prenses Mononoke filminin A.B.D.'de yayınlanmasında büyük yardımının dokunmasıdır.[5]
Haziran 2013'te Rüzgar Yükseliyor filminin yayımlanmasının ardından Hayao Miyazaki resmi olarak emekliye ayrılmıştır.
Stüdyonun yayınlanan son filmi Isao Takahata nın 2013 tarihli The Tale of Princess of Kaguya'dır.Şirket, uzun metrajlı film yapımını durdurmuştur.
Belirli Başarılar
- Studio Ghibli tarihindeki ilk box-office başarısı (Küçük Cadı Kiki)
- Studio Ghibli'nin ilk bilgisayar efekti kullandığı film (Kırmızı Kanatlar)
- Miyazaki'nin ilk bilgisayar efekti kullandığı ve Studio Ghibli'nin ilk dijital renklendirme kullandığı film (Prenses Mononoke)
- %100 dijital proses kullanılan ilk film (Komşum Yamada'lar)
- Dünya genelinde 200 milyon dolar hasılat yapan ilk japon filmi, En İyi Animasyon dalında Oscar ödülü kazanan ilk anime, İngilizce konuşan ülkeler dışında En İyi Animasyon dalında Oscar ödülü kazanan ilk film, En İyi Animasyon dalında Oscar ödülü kazanan ilk geleneksel animasyon yöntemi kullanan film, Japonya box-office'de Titanik'in rekorunu geçen ilk film, (Ruhların Kaçışı)
Filmler
1984 yapımı Rüzgarlı Vadi filmi Studio Ghibli filmi olarak kabul edilmesine rağmen, stüdyonun kuruluş tarihi olan 1985'ten önce çekilmiştir.
| # | Film | Yayın tarihi | Yönetmen | IMDB puanı | Rotten Tomatoes puanı |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Gökteki Kale | Ağustos 02, 1986 | Hayao Miyazaki | | |
| 2 | Ateşböceklerinin Mezarı | Nisan 16, 1988 | Isao Takahata | | |
| 3 | Komşum Totoro | Nisan 16, 1988 | Hayao Miyazaki | | |
| 4 | Küçük Cadı Kiki | Temmuz 29, 1989 | Hayao Miyazaki | | |
| 5 | Dün Gibi | Temmuz 20, 1991 | Isao Takahata | | |
| 6 | Kırmızı Kanatlar | Temmuz 18, 1992 | Hayao Miyazaki | | |
| 7 | Büyülü Dalgalar | Mayıs 03, 1993 | Tomomi Mochizuki | | |
| 8 | Pom Poko | Temmuz 16, 1994 | Isao Takahata | | |
| 9 | Yüreğinin Sesi | Temmuz 15, 1995 | Yoshifumi Kondō | | |
| 10 | Prenses Mononoke | Temmuz 12, 1997 | Hayao Miyazaki | | |
| 11 | Komşum Yamadalar | Temmuz 17, 1999 | Isao Takahata | | |
| 12 | Ruhların Kaçışı | Temmuz 27, 2001 | Hayao Miyazaki | | |
| 13 | Kedinin Dönüşü | Temmuz 19, 2002 | Hiroyuki Morita | | |
| 14 | Howl'un Yürüyen Şatosu | Kasım 20, 2004 | Hayao Miyazaki | | |
| 15 | Yerdeniz Öyküleri | Temmuz 29, 2006 | Gorō Miyazaki | | |
| 16 | Küçük Deniz Kızı Ponyo | Temmuz 19, 2008 | Hayao Miyazaki | | |
| 17 | Arrietty | Temmuz 17, 2010 | Hiromasa Yonebayashi | | |
| 18 | From up on Poppy Hill | Temmuz 16, 2011 | Gorō Miyazaki | | |
| 19 | The Tale of the Bamboo Cutter[6] | Unknown | Isao Takahata | | |
| 20 | Rüzgar Yükseliyor | Haziran 2013 | Hayao Miyazaki | ||
| 22 | Marnie Oradayken (When Marnie was There) | 2014 | Hiromasa Yonebayashi | ||
Kaynakça
- ↑ "会社情報." Studio Ghibli.
- 1 2 The Birth of Studio Ghibli, Nausicaä of the Valley of the Wind DVD, Walt Disney Home Entertainment, 2005.
- ↑ "First of Two-part Miyazaki Feature". Animerica 1 (5): 4. July 1993.
- ↑ Brooks, Xan (September 14, 2005). "A god among animators". The Guardian (UK). http://film.guardian.co.uk/interview/interviewpages/0,6737,1569689,00.html. Erişim tarihi: May 23, 2007. "There is a rumour that when Harvey Weinstein was charged with handling the US release of Princess Mononoke, Miyazaki sent him a samurai sword in the post. Attached to the blade was a stark message: 'No cuts.' / The director chortles. 'Actually, my producer did that.'"
- ↑ "スタジオジブリ社長に星野康二氏" (Japanese). 7 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20080307211211/http://mainichi.jp:80/enta/mantan/news/20080201mog00m200025000c.html. Erişim tarihi: February 1, 2008.
- ↑ "atomic popcorn". 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160326215132/http://www.atomicpopcorn.net/studio-ghibli-to-make-the-tale-of-the-bamboo-cutter/. Erişim tarihi: November 11, 2009.
Dış bağlantılar
- スタジオジブリ – STUDIO GHIBLI resmi sitesi (Japonca)
- Studio Ghibli – Resmi İnternet Sitesi (İngilizce)
- Ghibli Müzesi, Mitaka (İngilizce)
- Nausicaa.net: The Hayao Miyazaki Web (Studio Ghibli fanlarının oluşturduğu wiki)