Tapınak katliamı
Tapınak katliamı, 20 Mayıs 1520 tarihinde Aztek başkenti Tenochtitlan'da İspanyol konkistadorlar tarafından yapılan katliamdır.
Arka planı
Cortes ve konkistadorlar Amerika’ya adım attıklarında yerel halklarla ilk temaslarında özellikle ateşli silahlar ve atlarla yerli halklar üzerinde korku salmıştır. Silahların öldürücü etkisine şahit olan Amerika halkları topraklarına çıkan bu yabancılara saygı ile karışık bir korku ile yaklaşmışlardır. Bu ruh halinden faydalanan sayıca az ancak teçhizata sahip Cortes ve adamları Aztek başkenti Tenochtitlan’a 8 Kasım 1519 tarihinde gelirler. Kendileri için özel olarak hazırlanan bir konutta başkentin kalbine yerleşirler. Cortes, İspanyolların sayıca az olmasının verdiği dezavantajı ortadan kaldırmak için Aztek imparatoru II. Montezuma’yı sarayında rehin alır. Montezuma Cortes’in isteklerini harfiyen yerine getirirken halkının işgalcilere karşı isyan etmesini de önlemeye çalışarak tanrıların Azteklerin İspanyollarla işbirliği yapmasını emrettiğini bildirecektir. Ancak Aztek halkı arasında İspanyollar ve işbirlikçileri Tlaxcala savaşçılarının başkentin içindeki varlıkları artan rahatsızlıkların kaynağı olur.
1520 yılının Haziran ayında Meksika Körfezi’ne ulaştığı haber edilen bir İspanyol birliği Cortes’in planlarını alt üst eder. Gelen İspanyol kuvvet Küba valisi Velázquez tarafından gönderilen Pánfilo de Narváez komutasındaki askeri birliktir. Amacı ise valinin emirlerine karşı gelen Cortes’i tutuklamaktır. Bu haber üzerine hızla kıyıya ilerleyen Cortes, Tenochtitlan’da güvenilir komutanı Pedro de Alvarado’yu bırakır. Sahilde Narváez’i yenen Cortes, mağlup İspanyol askerleri Azteklerin ellerindeki altınları anlatarak kendi safına çekmeyi başarır. Kuvvetleri artmış bir şekilde başkente dönmeye koyulur.
Katliam
Cortes'in yokluğunda Montezuma, Pedro de Alvarado'dan tanrı Tezcatlipoca adına yapılacak olan Toxcatl kutlamaları için izin ister. Kutlamalar başlar başlamaz Alvarado araya girer ve tapınakta bulunan asil Azteklileri öldürtür. Olaylara dair çeşitli rivayetler vardır. İspanyollara göre Aztekler bir saldırı hazırlığı içindedirler. Diğer bir sava göre ise İspanyollar insan kurban edilmesi törenlerine müdahale etmişlerdir. Aztek kaynaklarına göre ise İspanyollar Aztek altınlarını ele geçirmek için bu şekilde davranmıştır.
Olayın geçtiği kaynaklar
- Aztek el yazmaları içinde La Historia Universal de las Cosas de Nueva España[1]
- Hernan Cortes taarfından yazılan mektuplar[2]
Kaynakça
- ↑ Fransiskan rahibi Bernardino de Sahagún tarafından derlenen el yazmaları için bakınız Dijital arşiv (İngilizce) 6 Eylül 2013 tarihinde erişilmiştir
- ↑ Mektuplar 1986 yılında Anthony Pagden tarafındna derlenmiştir ISBN 0-300-09094-3
| ||||||