Thorvald Stauning
Thorvald Stauning | |
---|---|
Danimarka Başbakanı | |
Görev süresi 24 Nisan 1924 - 14 Aralık 1926 | |
Hükümdar | X. Christian |
Yerine geldiği | Niels Neergaard |
Yerine gelen | Thomas Madsen-Mygdal |
Görev süresi 30 Nisan 1929 - 3 Mayıs 1942 | |
Yerine geldiği | Thomas Madsen-Mygdal |
Yerine gelen | Vilhelm Buhl |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 26 Eylül 1873 Kopenhag |
Ölüm | 3 Mayıs 1942 (68 yaşında) Kopenhag, Danimarka |
Thorvald Stauning (d. 26 Kasım 1873, Kopenhag-ö. 3 Mayıs 1942, Kopenhag, Danimarka), Danimarkalı sosyal demokrat devlet adamı. Danimarka tarihinin ilk sosyal demokrat ve en uzun süre görev yapan başbakanıdır.
Uzun yıllar tütün işçisi ve sendikacı olarak çalıştı. 1898'de Sosyal Demokrat Parti sekreterliğine seçildi ve 1906'da Folketing'e (Parlamento) girdi. 1910'da partinin genel başkanı oldu. Sosyal demokratların desteğiyle Carl Theodor Zahle önderliğinde kurulan Radikal Liberal Parti hükümetinde bakan olarak görev aldı (1916-20). Bu dönemde yargı, toprak mülkiyeti ve yerel yönetim alanlarında reformlar gerçekleştirdi. İlk başbakanlığı sırasında giriştiği parasal reformların tarımda ve sanayide yol açtığı bunalım 1926 seçimlerini yitirmesine neden oldu. 1929'daki Sosyal Demokrat-Radikal Liberal koalisyonunda yeniden başbakan olan Stauning, askeri harcamaları kısması ve ceza yasasında yaptığı değişikliklerle halktan büyük destek topladı. 1931'de muhalefet partileriyle uzlaşarak, çiftçilere ve işsizlere destek sağlamak amacıyla vergileri yükseltti.
1935'te Sosyal Demokrat Parti tarihindeki en yüksek oy oranına ulaşarak büyük bir seçim zaferi kazandı. Stauning 1930'ların sonlarında ekonomik durumu düzeltmeyi başardı. 1939'da tek meclisli bir parlamento kurma çabaları ise sonuçsuz kaldı. Aynı yıl Almanya ile saldırmazlık antlaşması imzalamasına karşın, Alman kuvvetleri 1940'ta Danimarka'yı işgal etti. Ateşli bir barış taraftarı olan Stauning Almanların tepkisini çekmemek için İskandinav ittifakı'na katılmaya da, ulusal savunmayı örgütlemeye de karşı çıktı. Stauning, Alman işgali altındaki koalisyon hükümetinin başkanı olarak öldü.
Kaynaklar
- Bu maddenini yazılmasında Encyclopædia Britannica Fifteenth Edition'ndaki Thorvald Stauning maddesinden yararlanılmıştır.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Niels Neergaard |
Danimarka Başbakanı 24 Nisan 1924 - 14 Aralık 1926 |
Sonra gelen: Thomas Madsen-Mygdal |
Önce gelen: Thomas Madsen-Mygdal |
Danimarka Başbakanı 30 Nisan 1929 - 3 Mayıs 1942 |
Sonra gelen: Vilhelm Buhl |
Parti siyasi görevi | ||
Önce gelen: Peter Christian Knudsen |
Sosyal Demokratlar Lideri 1910 - 1939 |
Sonra gelen: Hans Hedtoft |
|