Trường Chinh
Trường Chinh | |
---|---|
Vietnam Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekereteri | |
Görev süresi 14 Temmuz 1986 - 18 Aralık 1986 | |
Yerine geldiği | Le Duan |
Yerine gelen | Nguyễn Văn Linh |
Görev süresi 1941-1956 | |
Yerine geldiği | Nguyễn Văn Cừ |
Yerine gelen | Hồ Chí Minh |
Vietnam Devlet Konseyi Başkanı | |
Görev süresi 4 Temmuz 1981 - 18 Haziran 1987 | |
Yerine geldiği | Nguyễn Hữu Thọ |
Yerine gelen | Võ Chí Công |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 9 Şubat 1907 Nam Định ili |
Ölüm | 30 Eylül 1988 (81 yaşında) Hanoi, Vietnam |
Partisi | Vietnam Komünist Partisi |
Trường Chinh (asıl adı Đặng Xuân Khu, 9 Şubat 1907, Nam Định ili - 30 Eylül 1988; Hanoi, Vietnam), Vietnamlı komünist aydın ve devlet adamı.
Nam Định'deki öğrenimi sırasında sömürgeciliğe karşı mücadeleye katıldı. 1928'de Hồ Chí Minh'in kurduğu ilk Marksist örgüt olan Vietnam Devrimci Gençlik Derneği'ne (Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên) girdi. Fransızlara karşı öğrenci gösterilerine katıldı; tutuklandı ve liseden atıldı. Öğrenimini Hanoi'de tamamladıktan sonra geçimini sağlamak için öğretmenliğe başladı. Bir yandan da kısa bir süre önce kurulmuş olan Çinhindi Komünist Partisi içinde siyasal etkinliklerini sürdürüyordu. 1932'de Hanoi'de bir parti gazetesinin yayın yönetmenliğini yürüttüğü sırada taşrada parti üyelerinin desteğiyle gerçekleştirilen ayaklanma dolayısıyla Fransızlar tarafından tutuklandı, dört yıl cezaevinde kaldı. Bu arada Marksizmi derinden inceledi, 1936'da affedildi. Eski önderleri idam edilen ya da sürgüne gönderilen Çinhindi Komünist Partisi'nin yöneticileri arasına katıldı. Bu dönemde Mao Zedong'un "Uzun Yürüyüş"ünden esinlenerek Vietnam dilinde aynı anlama gelen Trường Chinh adını benimsedi.
Çinhindi Komünist Partisi II. Dünya Savaşı sırasında yasaklandı ve çalışmalarını gizlilik koşullarında sürdürdü. Trường Chinh 1941'de partinin genel sekreterliğine getirildi. General Võ Nguyên Giáp'la birlikte hazırladığı strateji Ağustos 1945'te Japon işgal kuvvetleri karşısında Vietnam'ın zaferini sağladı. Kurulan Vietnam Demokratik Cumhuriyeti'nin başkanlığına Hồ Chí Minh seçildi (Trường Chinh bu olayları Ağustos Devrimi adlı yapıtında anlatır). Trường Chinh ise Çinhindi Komünist Partisi'nin yerine kurulan Marksizmi Yayma Birliği'nin başkanı ve başlıca kuramcısı oldu. 1951'de kurulan Vietnam İşçi Partisi'nin (Lao-Dang) genel sekreterliğine getirildi.
Gazeteci, propagandacı ve parlak bir kuramcı olmakla birlikte uzlaşmaz bir kişiliğe sahipti. Demokratik Cumhuriyet'teki tarım reformunun başına geçti (1955-56). Radikal yöntemlerinin, sert bir biçimde bastırılan yerel bir köylü ayaklanmasına yol açması nedeniyle, Trường Chinh 1956'da Merkez Reform Komitesi'nin hatalarından sorumlu tutuldu. Gücünü bir ölçüde yitirdi ve genel sekreterlik görevinden uzaklaştırıldı. Ama Nisan 1958'de saygınlığını yeniden kazandı, başbakan yardımcılığına ve Bilimsel Araştırma Kurulu başkanlığına atandı. Hồ Chí Minh'in 1969'da ölmesi üzerine ülkenin siyasal yaşamına Trường Chinh, Le Duan ve Phạm Văn Đồng üçlüsü egemen oldu. İki Vietnam'ın 1976'da birleşmesinden sonra Trường Chinh Ulusal Meclis Daimi Komitesi'nin ve yeni anayasayı hazırlamakla görevli komitenin başkanlığına getirildi. 1981-87 arasında ise devlet başkanlığına denk gelen Devlet Konseyi Başkanı olarak görev yaptı.[1]
Trường Chinh yazar, şair ve felsefeci olarak verdiği yapıtlarla da tanınmıştır. Yapıtları arasında gerilla savaşının kuralları üzerine bir kitap da yer alır.
Kaynakça
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen Nguyễn Hữu Thọ |
Vietnam Devlet Konseyi Başkanı 1981–1987 |
Sonra gelen Võ Chí Công |
Parti siyasi görevi | ||
Önce gelen Le Duan |
Vietnam Komünist Partisi Merkez Komitesi Genel Sekereteri 1986 |
Sonra gelen Nguyễn Văn Linh |
|