Trikuriyaz

Trikuriyaz

Trichuris trichiura’nın hayat döngüsü
Sınıflandırma ve dış kaynaklar
Uzmanlık bulaşıcı hastalık[*]
ICD-10 B
ICD-9 127.3
Hastalık Veri Tabanı 31146
MedlinePlus 001364
eMedicine med/
Patient UK Trikuriyaz
MeSH D014257

Trikuriyaz, bir parazitik solucan türü olan Trichuris trichiura’nın (kamçı solucanı) yol açtığı bir enfeksiyondur.[1] Enfeksiyon yalnızca birkaç solucandan kaynaklanıyorsa çoğunlukla bir belirti görülmez.[2] Ama çok sayıda solucanla enfekte olan kişilerde karın ağrısı, yorgunluk ve ishal görülebilir.[2] Bu ishal bazen kanlı olabilir.[2] Bu enfeksiyona yakalanan çocuklarda zihinsel ve fiziksel gelişim geriliği gözlenebilir.[2] Kan kaybından dolayı kırmızı kan hücresi seviyesi düşebilir.[1]

Sebepleri

Hastalık genellikle insanların bu solucanın yumurtalarını içeren yiyecekleri yemesi ya da suyu içmesiyle bulaşır.[2] Yumurta bulaşmış sebzelerin tam olarak temizlenmeden ya da pişirilmeden tüketilmesiyle de hastalığa yakalanmak mümkündür.[2] Bu yumurtalar çoğunlukla insanların dışarıda dışkıladığı ve muamele görmemiş insan dışkısının gübre olarak kullanıldığı toprakta bulunur.[1] Bu yumurtaların kaynağı enfekte kişilerin dışkılarıdır.[2] Bu toprakta oynayan ve ellerini ağzına götüren küçük çocuklar da kolayca enfekte olabilir.[2] Kamçı solucanları kalın bağırsakta yaşar ve yaklaşık dört santimetre uzunluğundadır.[1] Kamçı solucanı, dışkının mikroskop ile incelenerek yumurtaların görülmesiyle teşhis edilir.[3] Yumurtalar fıçı şeklindedir.[4]

Korunma ve tedavi

Yiyecekler doğru şekilde pişirilerek ve yemekten önce eller yıkanılarak hastalıktan korunulur.[5] Alınabilecek diğer tedbirler arasında işlevsel ve temiz tuvalet kullanımının[5] ve temiz suya erişimin sağlanması gibi sanitasyon imkanlarının iyileştirilmesi sayılabilir.[6] Dünyada enfeksiyonun yaygın olduğu yerlerde sıklıkla herkes aynı anda ve düzenli olarak tedavi edilir.[7] Bu hastalığınaşısı yoktur.[8] Dünya Sağlık Örgütü tarafından önerilen tedaviler; albendazole, mebendazole, levamisole veya pyrantel pamoate ilaçlarıdır.[8] Diğer etkili ürünler arasında tribendimidine ve nitazoxanide bulunmaktadır.[8]

Epidemiyoloji

Kamçı solucanının yol açtığı bu enfeksiyon dünya genelinde yaklaşık 600 ila 800 milyon insanı etkilemektedir.[1][9] En yaygın görüldüğü yer ise tropik ülkelerdir.[7] Gelişmekte olan ülkelerde trikuriyaza yakalananlarda sıklıkla kancalı kurt ve askariyaz enfeksiyonları da görülür.[7] Birçok ülkenin ekonomisi üzerinde büyük etkisi vardır.[10] Hastalığa karşı aşı geliştirme çalışmaları sürmektedir.[7] Trikuriyaz, ihmal edilen tropik hastalık olarak sınıflandırılmaktadır.[11]

Kaynakça

  1. 1 2 3 4 5 "Parasites - Trichuriasis (also known as Whipworm Infection)". CDC. January 10, 2013. 10 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160510153535/http://www.cdc.gov/parasites/whipworm/. Erişim tarihi: 5 March 2014.
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 "Soil-transmitted helminth infections Fact sheet N°366". World Health Organization. June 2013. 21 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160621220012/http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs366/en/. Erişim tarihi: 5 March 2014.
  3. ↑ "Parasites - Trichuriasis (also known as Whipworm Infection) Diagnosis". CDC. January 10, 2013. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160528142728/http://www.cdc.gov/parasites/whipworm/diagnosis.html. Erişim tarihi: 20 March 2014.
  4. ↑ Duben-Engelkirk, Paul G. Engelkirk, Janet (2008). Laboratory diagnosis of infectious diseases : essentials of diagnostic microbiology. Baltimore: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. s. 604. ISBN 9780781797016. http://books.google.ca/books?id=l56-WMdyqzcC&pg=PA604.
  5. 1 2 "Parasites - Trichuriasis (also known as Whipworm Infection) Prevention & Control". CDC. January 10, 2013. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160528143312/http://www.cdc.gov/parasites/whipworm/prevent.html. Erişim tarihi: 20 March 2014.
  6. ↑ Ziegelbauer, K; Speich, B; Mäusezahl, D; Bos, R; Keiser, J; Utzinger, J (Jan 2012). "Effect of sanitation on soil-transmitted helminth infection: systematic review and meta-analysis.". PLoS medicine 9 (1): e1001162. DOI:10.1371/journal.pmed.1001162. PMC 3265535. PMID 22291577. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=3265535.
  7. 1 2 3 4 Bethony, J; Brooker, S; Albonico, M; Geiger, SM; Loukas, A; Diemert, D; Hotez, PJ (May 6, 2006). "Soil-transmitted helminth infections: ascariasis, trichuriasis, and hookworm.". Lancet 367 (9521): 1521–32. DOI:10.1016/S0140-6736(06)68653-4. PMID 16679166.
  8. 1 2 3 Hagel, I; Giusti, T (Oct 2010). "Ascaris lumbricoides: an overview of therapeutic targets.". Infectious disorders drug targets 10 (5): 349–67. DOI:10.2174/187152610793180876. PMID 20701574.
  9. ↑ Fenwick, A (Mar 2012). "The global burden of neglected tropical diseases.". Public health 126 (3): 233–6. DOI:10.1016/j.puhe.2011.11.015. PMID 22325616.
  10. ↑ Jamison, Dean (2006). "Helminth Infections: Soil-transmitted Helminth Infections and Schistosomiasis". Disease control priorities in developing countries (2nd ed. bas.). New York: Oxford University Press. s. Chapter 24. ISBN 9780821361801. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK11748/.
  11. ↑ "Neglected Tropical Diseases". June 6, 2011. 11 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160511124637/http://www.cdc.gov/globalhealth/ntd/diseases/index.html. Erişim tarihi: 28 November 2014.
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/23/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.