Tutankhamun

Tutankhamun
Mısır Firavunu
Kahire Mısır Müzesi'nde sergilenen Tutankamon'un mumyasının maskesi
Hüküm süresi	MÖ 1332-1323
Taç giymesi	MÖ 1332
Önce gelen	Smenkhkare
Sonra gelen	Ay
Hanedan	18. Hanedan
Babası	Akhenaton^[1]
Doğum	MÖ 1341
Ölüm	MÖ 1323 (18 yaşında)

Tutankhamun ya da Tutankamon (Mısırca:twt-ˁnḫ-ı͗mn, Amun`un yaşayan resmi veya Amun şerefesi adına anlamında) Mısır firavunu. MÖ 1332-MÖ 1323 yılları arasında hüküm sürmüştür.

Hayatı

Asıl adı Tutankhaton'dur. Mısırda ilk kez Tektanrılı Aten dinini kuran, IV. Amenotep'in oğludur. Babası ölünce, başka bir anneden olan üvey kızkardeşi Ankhesenamen ile evlenerek tahta çıktı. Saltanatının ilk yıllarında, Mısır'ın eski çok tanrılı dinine dönüş yaşandı. Kendisi de Tutankhaton adı yerine Tutankhamun adını aldı. Böylece, IV. Amenhotep'in kurduğu Aten dini söndü. Tutankhamun'un çağı barış içinde geçti. Çok genç yaşta ölen bu kraldan sonra, babasına vezirlik, kendisine de küçüklüğünde naiplik yapmış olan Ay, dul kraliçe ile evlenerek tahta çıktı.

Mezarı

1922 yılında Howard Carter tarafından bulunmuştur. Tutankamon’un mezarı Krallar Vadisi'nde yer almaktadır. Tutankhamun'un mumyası haricinde mezardan çıkarılanlar Kahire müzesinde sergilenmektedir. Mezarı 1972'de Londra'da ve daha sonra ABD'de sergilenmiştir.

Tutankhamun efsanesi

Kral Tutankhamun'un mezarı, diğer kralların mezarlarına göre oldukça gösterişlidir. Tutankhamun'un genç yaştaki sıradışı ölümünün nedeni bugün bile pek bilinmemektedir. Sanki Tutankamon aceleyle gömülmüştür. Bir kısım araştırmacılara göre mezar bir soylu için hazırlanmaktaydı fakat o sırada Tutankamon ölünce aceleyle buraya gömdürüldü. Ancak mumyasının kafatası sol kulağının arkasında zedelenme bulunduğu için şu anki Mısır bilimcilerinin son açıkladığı durum Tutankhamun'un generali olan Horemheb'in yönetimi ele geçirme amacıyla Tutankhamun'un kafatası arkasına sert bir cisimle vurmuş olabileceği tezidir.^[2]

Kahire'de bulunan Tutankhamun'un maskesi

Tutankamon’un mezarı iki odadan ve ilk odaya inen bir merdivenden oluşmaktadır. İlk odada bir at arabası, Tutankamon’un tahtı ve bunlar gibi Tutankamon’un hayattayken kullandığı paha biçilemez eserler bulunmuştur. Bu oda bulunduğunda, odanın Krallar Vadisi'inde yer almasından dolayı, bir mezar olması gerektiğini düşünen Howard Carter ve arkadaşları odanın duvarlarına vurarak duvarın arkasındaki boşlukları aradılar. Sonunda bir boşluk bulundu ve duvar kırıldı. Duvarın arkasındaki bir odada, yeni bir oda gibi görünen kocaman bir tahta kutu vardı. Kutu mühürlüydü. Howard Carter, mühürü -hayatında gördüğü ve göreceği en güzel şeyi- görmüştü. Bir lahtin içindeki som altından tabut mum ışığında bile parlıyordu. Howard Carter bu keşfi ile kendisine iyi bir kariyer sağlasa bile fakirlik ve unutulmuşluk içinde ölürken cenazesine bir iki kişi dışında kimse katılmamıştır.

Lanetler, Carter'in çok sevdiği kanaryasının bilinmeyen bir nedenden dolayı Mısır'ın simgesi olarak kabul edilen bir kobra yılanı tarafından yenilmesiyle başladı. Bir süre sonra kazı işlerinin ücretini karşılayan Lord Carnavron'un Kahire'de kan zehirlenmesi nedeniyle ölümü büyük yankı uyandırdı ve turist akını yaşandı. Ayrıca mezara giren bazı kişilerin ateşli bir hastalıktan ölmesi de firavunun laneti adında bir hurafe başlatmıştır.

Firavun'un lahitinde hiyeroglif olarak bulunan yazılarda dikkat çekmektedir; Firavunun mezarına her kim dokunursa ölümün kanatları onu saracaktır.^[3]

Ailesi

Baba: IV. Amenhotep (Akhenaton) oldu.
Anne: Prenses Kia
Kardeşleri: Smenkhkare
Eşi: Ankhesenpaaten
Oğulları: yok
Kızları: yok

Adları

Doğum adı

Tutankhaton
Aton`un yaşayan resmi

Kendi seçtiği ad

Tutankhamun
(Heliopolis hümkümdarı,Yukarı Mısır, Amun`un yaşayan resmi)

Taht adı

Neb-cheperu-Rê (Neb-xprw-Ra)

Resimler

Tutankhamun ve eşi
Tutankhamun : savaş resmi
Tutankhamun mezarı Krallar vadisi

Ayrıca bakınız

Kaynakça

↑ Frail boy-king Tut died from malaria, broken leg by Paul Schemm, Associated Press. 16 February 2010.
↑ Tutankhamun laneti hakkında bilinmeyenler
↑ Tutankhamon Laneti

Firavunlar

İlk Hanedan Dönemi
(MÖ 3150 öncesi)

Aşağı Mısır	Hsekiu • Khayu • Tiu • Thesh • Neheb • Wazner • Mekh

Yukarı Mısır	I. Akrep • Iry-Hor • Ka • II. Akrep • Narmer

Erken Hanedan Dönemi
(MÖ 3150–2686)

1. Hanedan	Menes • Hor-Aha • Djer • Djet • Den • Anedjib • Semerkhet • Qa'a

2. Hanedan	Hotepsekhemwy • Raneb • Nynetjer • Seth-Peribsen • Khasekhemwy

Eski Krallık
(MÖ 2686–2181)

3. Hanedan	Sanakhte • Zoser • Sekhemkhet • Khaba • Huni

4. Hanedan	Snefru • Khufu • Djedefre • Khafre • Menkaure • Shepseskaf

5. Hanedan	Userkaf • Sahure • Neferirkare Kakai • Shepseskare • Neferefre • Niuserre • Menkauhor • Djedkare • Unas

6. Hanedan	Teti • I. Pepi • Merenre • II. Pepi

1. Ara Dönem
(MÖ 2181–2040)

7. ve 8. Hanedan	Wadjkare • Qakare Iby

9. & 10. Hanedan	Meryibre Khety • Merykare • Kaneferre • Nebkaure Akhtoy

Orta Krallık
(MÖ 2040–1782)

11. Hanedan	I. Mentuhotep • I. Intef • II. Intef • III. Intef • II. Mentuhotep • III. Mentuhotep • IV. Mentuhotep

12. Hanedan	I. Amenemhet • I. Senusret • II. Amenemhet • II. Senusret • III. Senusret • III. Amenemhet • IV. Amenemhet • Sobeknefru♀

2. Ara Dönem
(MÖ 1782–1570)

13. Hanedan	Wegaf • VI. Amenemhet • Hor • II. Sobekhotep • Khendjer • III. Sobekhotep • I. Neferhotep • IV. Sobekhotep • Merneferre Ay • II. Neferhotep

14. Hanedan	Nehesy

15. Hanedan	Sheshi • Yakubher • Khyan • I. Apepi • II. Apepi

16. Hanedan	Anather • Yakobaam

17. Hanedan	I. Sobekemsaf • II. Sobekemsaf • VII. Intef • I. Tao • II. Tao • Kamose

Yeni Krallık
(MÖ 1570–1070)

18. Hanedan	I. Ahmose • I. Amenhotep • I. Tuthmosis • II. Tuthmosis • Hatşepsut♀ • III. Tuthmosis • II. Amenhotep • IV Tuthmosis • III. Amenhotep • Akhenaton • Smenkh Ka-Re • Neferneferuaten♀ • Tutankhamun • Kheperkheprure Ay • Horemheb

19. Hanedan	I. Ramses • I. Seti • II. Ramses • Merneptah • Amenmesses • II. Seti • Siptah • Twosret♀

20. Hanedan	Setnakhte • III. Ramses • IV. Ramses • V. Ramses • VI. Ramses • VII. Ramses • VIII. Ramses • IX. Ramses • X. Ramses • XI. Ramses

3. Ara Dönem
(MÖ 1069–525)

21. Hanedan	I. Smendes • Amenemnisu • I. Psusennes • Amenemope • Yaşlı Osorkon • Siamun • II. Psusennes

22. Hanedan	I. Şeşonk • I. Osorkon • II. Şeşonk • I. Takelot • II. Osorkon • II. Takelot • III. Şeşonk • Pami • V. Şeşonk • IV. Osorkon

23. Hanedan	Pedibastet • VI. Sheshonq • III. Osorkon • III. Takelot • Rudamon • Iuput

24. Hanedan	Tefnakht • Bakenrenef

25. Hanedan	Piankhi • Shabaka • Shebitku • Taharqa • Tanutamun

26. Hanedan	I. Psamtik • II. Necho • II. Psamtik • Wahibre • II. Ahmose • III. Psamtik

Geç Dönem
(MÖ 525–332)

27. Hanedan	II. Kambises • I. Darius • Serhas • I. Artaserhas • II. Darius

28. Hanedan	Amyrtaeus

29. Hanedan	I. Nefaarud • Hakor

30. Hanedan	I. Nektanebo • Teos • II. Nektanebo

31. Hanedan	III. Artaserhas • Arses • III. Darius

Helenistik Dönem
(MÖ 332–30)

Ptolemaios Hanedanı	Büyük İskender • III. Philip Arrhidaeus • IV. Alexanderos

Argead Hanedanı	I. Ptolemaios Soter • II. Ptolemaios Filedelfos • III. Ptolemaios Euergetes • IV. Ptolemaios Filopator • V. Ptolemaios Epifanes • VI. Ptolemaios Filometor • VII. Ptolemaios Neos Filopator • VIII. Ptolemaios Euergetes • IX. Ptolemaios II. Soter • X. Ptolemaios. Alexander • XI. Ptolemaios Aleksander • XII. Ptolemaios Neos Dionysos • IV. Berenice♀ • VII. Kleopatra♀ • XV. Ptolemaios Caesarion

♀ sembolü kadın firavunu işaret eder

	Antik Mısır
Yerler/Mekanlar/Şehirler: Nil \| Nivt/Vaset/Teb \| İskenderiye \| Annu/Iunu/Heliopolis \| Luksor \| Abdju/Abidos \| Giza \| İneb Hedj/Memfis \| Djanet/Tanis \| Rosetta \| Akhetaten/Amarna \| Atef-Pehu/Fayyum \| Abu/Yebu/Elefantin \| Sakkara \| Dahşur
Ogdoad tanrıları: Amun \| Amunet \| Huh/Hauhet \| Kuk/Kauket \| Nu/Naunet \| Ra \| Hor/Horus \| Hathor \| Anupu/Anubis \| Mut
Ennead tanrıları: Atum \| Shu \| Tefnut \| Geb \| Nuit \| Ausare/Osiris \| Aset/İsis \| Set \| Nebet Het/Neftis
Savaş tanrıları: Bast \| Anhur \| Maahes \| Sekhmet \| Pakhet
Cisimleşmiş tanrıları: Chons \| Maàt \| Hu \| Saa \| Shai \| Renenutet\| Min \| Hapi
Diğer tanrılar: Djehuty/Thoth \| Ptah \| Sobek \| Chnum \| Taweret \| Bes \| Seker
Ölüm: Mumya \| Horus'un dört oğlu \| Kanopik çömlekler \| Ankh \| Ölüler kitabı \| KV \| Uşabti
Yapılar: Piramitler \| Karnak Tapınağı \| Sfenks \| İskenderiye feneri \| İskenderiye kütüphanesi \| Der el-Bahri \| Memnon heykeli \| Ramesseum \| Ebu Simbel
Yazı: Mısır hiyeroglifleri \| Mısır rakamları \| Demotik \| Hiyeratik
Kronoloji: Antik Mısır \| Arap yönetiminde Mısır \| Osmanlı yönetiminde Mısır \| Modern Mısır

This article is issued from Vikipedi - version of the 2/17/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.

	Antik Mısır
Yerler/Mekanlar/Şehirler: Nil \| Nivt/Vaset/Teb \| İskenderiye \| Annu/Iunu/Heliopolis \| Luksor \| Abdju/Abidos \| Giza \| İneb Hedj/Memfis \| Djanet/Tanis \| Rosetta \| Akhetaten/Amarna \| Atef-Pehu/Fayyum \| Abu/Yebu/Elefantin \| Sakkara \| Dahşur
Ogdoad tanrıları: Amun \| Amunet \| Huh/Hauhet \| Kuk/Kauket \| Nu/Naunet \| Ra \| Hor/Horus \| Hathor \| Anupu/Anubis \| Mut
Ennead tanrıları: Atum \| Shu \| Tefnut \| Geb \| Nuit \| Ausare/Osiris \| Aset/İsis \| Set \| Nebet Het/Neftis
Savaş tanrıları: Bast \| Anhur \| Maahes \| Sekhmet \| Pakhet
Cisimleşmiş tanrıları: Chons \| Maàt \| Hu \| Saa \| Shai \| Renenutet\| Min \| Hapi
Diğer tanrılar: Djehuty/Thoth \| Ptah \| Sobek \| Chnum \| Taweret \| Bes \| Seker
Ölüm: Mumya \| Horus'un dört oğlu \| Kanopik çömlekler \| Ankh \| Ölüler kitabı \| KV \| Uşabti
Yapılar: Piramitler \| Karnak Tapınağı \| Sfenks \| İskenderiye feneri \| İskenderiye kütüphanesi \| Der el-Bahri \| Memnon heykeli \| Ramesseum \| Ebu Simbel
Yazı: Mısır hiyeroglifleri \| Mısır rakamları \| Demotik \| Hiyeratik
Kronoloji: Antik Mısır \| Arap yönetiminde Mısır \| Osmanlı yönetiminde Mısır \| Modern Mısır