Tzykanisterion

Sağda Büyük Saray Kompleksini gösteren İstanbul'un törensel ve yönetimsel kalbinin haritası, tzykanisterion haritanın güney doğusunda görülebilir.

Tzykanisterion (Yunanca: τζυκανιστήριον) Sasani İmparatorluğu'ndan Bizans İmparatorluğu'na uyarlanmış bir çeşit polo oyunu olan tzykanion (τζυκάνιον, Farsça tshu-qan)^[1] isimli oyunun oynandığı stadyumu verilen addır.

Yannis Kinnamos'a göre, tzykanion, uçlarına file takılmış uzun çubuklar kullanan atlı iki takımın elma büyüklüğünde deri bir topu karşı takımın kalesine atmaya çalışması üzerine kurulu bir oyundur.(Kinnamos, 263.17–264.11).^[2]

Oyun, Bizans soyluları arasında çok popülerdi. İmparator I. Basileios (867–886 arası hükümdar) bu oyunda öne çıkmıştır, Trabzon İmparatoru I. Yuhannes (1235–1238 arası hükümdar) oyunda aldığı öldürücü bir yara sonucu ölmüştür.^[2] Büyük Saray tzykanisterion tesisene sahipti, ilk olarak İmparator II. Theodosius (408–450 arası hükümdar) tarafından sarayın güney doğu bölgesine yaptırılmıştır. Burası I. Basileios tarafından yıkılmış ve buraya Nea Ekklesia kilisesi yaptırılmış, yenisi daha büyük olarak ve kiliseye iki galeriyle bağlanacak şekilde daha doğuya inşa ettirilmiştir.^[3] Konstantinopolis, Trabzon dışında Sparta, Efes ve Atina gibi şehirlerde de kuvvetli şehir soyluluğunun göstergesi tzykanisterion tesisleri mevcuttu.^[4]

Kaynakça

1. Janin (1964), pp. 118–119
2. Kazhdan (1991), p. 1939
3. Kazhdan (1991), p. 2137
4. Laiou (2002), p. 643

Kaynaklar

• Janin, Raymond (1964) (Fransızca). Constantinople Byzantine. Développement urbaine et répertoire topographique. Paris. 
• Kazhdan, Alexander, ed. (1991), Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-504652-6 
• E. Laiou, Angeliki, ed. (2002), The Economic History of Byzantium: From the Seventh through the Fifteenth Century, Dumbarton Oaks, ISBN 978-0884023326, http://www.doaks.org/publications/doaks_online_publications/EconHist/EHB29.pdf