Umberto Nobile
Umberto Nobile (21 Ocak 1885, Lauro, Salerno yakınları-30 Temmuz 1978, Roma, İtalya), İtalyan havacılık mühendisi, kaşif ve general. 1926'da Norveçli kaşif Roald Amundsen ve ABD'li Lincoln Ellsworth ile birlikte “Norge” adlı hava gemisiyle Norveç'in kuzeyindeki Spitsbergen'den (bugün Svalbard) Alaska'ya gerçekleştirilen Kuzey Kutbu uçuşuna öncülük etmiştir.
Napoli Üniversitesi'nden hem elektrik hem de endüstri mühendisi olarak mezun oldu. İtalya Hava Kuvvetleri'nde general olan Nobile, bir yandan da Napoli Üniversitesi'nde havacılık mühendisliği profesörü olarak ders verdi. 1926'da, Amundsen'in yanında, tipini kendisinin bulduğu bir güdümlü balonla gerçekleştirilen ilk Kuzey Kutbu seferine katıldı. Geziden dönünce, Napoli Üniversitesi'nde dersler vermeye devam etti.
1928'de, “Norge”a benzeyen güdümlü bir balon olan Italia ile Kuzey Kutbu'nun araştırılmamış bölgeleri üzerinde bir dizi uçuş gerçekleştirdi. Üçüncü uçuşunda hava gemisi Spitsbergen'in kuzeydoğusunda bir buzula düştü ve orada mahsur kaldı. İsveçli havacı Einar Lundborg ve bir Sovyet buzkıranı “Krasin” Nobile ve yedi arkadaşını kurtardı, ama mürettebattan 17 kişi kayboldu. Bu kazada, Roald Amundsen, 8 Haziran 1928’de hem arkadaşı hem de rakibi olan Umberto Nobile’yi kurtarmayı hedefleyen bir operasyona katıldı. Bir buzulda mahsur kalan Nobile’ye ulaşmak üzere Fransız pilotlarla birlikte yola çıkan Amundsen’in uçağı Latham 47, kötü hava koşulları nedeniyle Bear Adası’ı açıklarında düştü. Kazada Amundsen yaşamını yitirdi.[1]
Bir İtalyan soruşturma komisyonu kazadan onu sorumlu bulunca görevinden ayrıldı, 1929'da da ordudan ayrıldı. 1931'de SSCB'nin Kuzey Kutbu'na düzenlediği bir sefere katıldı; 1932'de Sovyetler Birliği Havacılık bakanlığı ile sözleşme yaptı ve 1936'ya kadar burada uzman olarak çalıştı. II. Dünya Savaşı sırasında Chicago'da öğretmenlik yaptı, daha sonra İtalya'ya döndü. Savaştan sonra araştırma komisyonunun raporu geçersiz sayıldı ve Nobile hava kuvvetlerindeki eski görevine döndü. Napoli Üniversitesi'nde yeniden ders vermeye başlayan Nobile, İtalya Kurucu Meclisi'ne Komünist Parti'den milletvekili seçildi (1946).
Nobile Kuzey Kutbu'ndaki serüvenlerini Gli italiani al Polo Nord (1959; İtalyanlar Kuzey Kutbu'nda) adlı kitabında anlattı.
Kaynaklar
- Encyclopædia Britannica
- Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi