Uzun mesafe koşuları
Uzun mesafe koşuları, 5000 ve 10000 metre koşularını, kır koşularını ve maratonları içerir. 5000 ve 10000 metre koşuları ve maraton Olimpik sporlar|olimpik yarışlardır. Koşular stadyum pistlerinde, saat yönünün tersi istikametinde koşulur. Maratonlarsa şehrin sokaklarında, bazı 5000 ve 10000 metre yarışları arazide yapılır; o zaman isimleri, 5 km ve 10 km koşuları olarak anılır.
5000 ve 10.000 metre koşuları
5.000 ve 10.000 metre koşularında, yarışçıların pistin üzerinde hafifçe kavisli bir çizgiden koşmaya başlar; ama kısa sürede, koştukları toplam mesafeyi asgariye indirmek için, en içteki kulvarda toplanırlar. Pistin çevresindeki bir tur 400 metreye eşittir. Dolayısıyla, 5000 metre koşularında atletler, 200 metre koşup başlama çizgisi pistin 200. metresindedir sonrasında 12 turu tamamlamalıdırlar. 10.000 metre yarışlarında, yarışçılar pistin çevresinde 25 tur koşarlar. Bütün yarışlar aynı çizgide biterler.
Erkekler 5000 ve 10000 metre yarışları, 1912'den beri Olimpiyat Oyunları'nda yer almasına rağmen, kadınlar 5000 ve 10000 metre koşuları sırayla 1988 ve 1996 yıllarında sahneye çıkmışlardır.
Haile Gebrselassie 10.000 metrede ilk altın madalyasını kazandığı 1993 Dünya Atletizm Şampiyonası'ndan sonra arka arkaya 4 Dünya Şampiyonası ve 2 Olimpiyat Oyununda da altın madalya kazanmıştır.Gebrselassie, gelmiş geçmişen iyi uzun mesafe koşucularından biri kabul edilir.
Maraton
Maratonlar, 42,2 km uzunluğundaki yollarda koşulur. Olimpiyat Oyunları'nda, koşu stadyumda biter. Erkekler maratonu, geleneksel olarak atletizm takvimindeki son yarıştır ve bazen kapanış töreninin içinde yer alır. Maraton, 1896'da Atina'da düzenlenmiş ilk modern Olimpiyatlarda koşuldu ve güzergah yalnızca 40 km'ydi. Bunu izleyen Olimpiyatlardaki maraton mesafeleri, her şehirdeki güzergahın uzunluğuna bağlı olarak, birbirinden biraz farklıydı. Bugün geçerli olan maraton mesafesi, 1924'teki oyunlarda belirlenmiştir.
Yarı Maraton
Yarı maraton 21,1 km'lik bir koşudur (21.097,5 m ya da yaklaşık 13 mil 193 yd). Uzunluğumaraton'un yarısıdır ve genellikle şehiriçi caddelerde koşulur. Maratonu tamamlamakta zorlanan ve o zorluk seviyesine ulaşamamış koşucular için popüler bir koşudur. Günümüzde pek çok şehir her yıl halkın katılımına açık yarı maratonlar düzenlemektedir.
Halk koşuları
Halk Koşusu, aynı zamanda, halkın da katıldığı maratonlardır. En başarılı atletler, yüzlerce veya binlerce amatör koşucunun yanında yarışırlar. Önemli ve göze çarpan yarışlar, her sene Londra'da, New York'ta, Paris'te, Tokyo'da ve Boston'da yapılır.
Londra, New York, Chicago, Hong Kong ve Honolulu'da koşulan maratonların her birine 30.000'den fazla koşucu katılır.
Kır koşuları
Kır koşuları; çimen, çamur olmak üzere her türlü arazide yapılır.Kır koşuları için belirlenmiş bir mesafe yoktur; kadınların yarışları genellikle 2 ile 8 km arası bir mesafede yapılır, erkek yarışlarıysa 5–15 km arası olabilir. Kır koşusu, 1924 yılına kadar Olimpik bir yarıştı; fakat daha sonra, bir yaz yarışı olarak koşulmaya müsait olmadığı düşünülerek Olimpiyatlardan çıkarıldı. Uluslararası Atletizm Federasyonu (IAAF) her sene, bu alandaki en büyük yarış olarak kabul edilen Dünya Kır Koşusu Şampiyonası'nı düzenlemektedir.
Kır koşusu yarışları, hem bireysel hem de takım olarak koşulabilme özelliğiyle, diğer koşu yarışlarından ayrılır.Genellikle, bir takımdaki ilk beş koşucunun dereceleri, bitirme sırasını belirler.
Taktik ve dayanıklılık
Uzun mesafe koşularındaki en önemli taktiklerinden biri, tempoyu ayarlama yeteneğidir. Çoğunlukla, ayarlanmış hız saptayıcı bir atletin (tavşan) arkasından koşan yarışçılar, tempolarını titizlikler ayarlamalıdır. Enerjide tasarruf edebilmek için görece yavaş koşarlarsa, kısa sürede yeterli hıza ulaşarak öndeki koşuculara yetişemeyebilirler. Yine de, göre hızlı koşup belki erken bir liderlik elde ederlerse, liderliklerini sürdüremeyebilir, enerjilerini bitiş çizgisine kadar koruyamayabilirler. En yetenekli koşucular, rakiplerini taktiksel hatalar yapmaya zorlarlar.
Çoğunlukla koşan kabile olarak anılan Doğu Afrikalı atletlerin uluslararası başarılarının nedenlerinden biri, yaşadıkları yerin yüksek rakımı olabilir.Yükseklerde daha az oksijenle yaşayan vücut, oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinden daha çok üretir. Deniz seviyesinde yarışıldığında, bu fazladan hücreler, yarışçıya büyük bir avantaj sağlar, kalp, aynı miktarda oksijeni vücuda yaymak için normal bir insanın kalbi kadar hızlı çarpmak zorunda değildir.
Ayrıca bakınız
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||