Yeni Türkiye Partisi (1961)
| Yeni Türkiye Partisi | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | YTP |
| Kurucu | Ekrem Alican |
| Kuruluş tarihi | 1961 |
| Kapanış tarihi | 1973 |
| Öncülü | Demokrat Parti |
| İdeoloji | Liberalizm |
| Siyasi pozisyon | Merkez sağ |
|
| |
Yeni Türkiye Partisi (YTP), 1961 ile 1973 arasında Türkiye'de faaliyet göstermiş siyasi parti.
27 Mayıs 1960 Darbesi'nden sonra Demokrat Parti'nin kapatılmasıyla siyasi yaşamda doğan boşluğu doldurmak üzere 13 Şubat 1961'de kuruldu. Kurucuları ve yöneticileri arasında İrfan Aksu, Yusuf Azizoğlu, Raif Aybar gibi ilk dönem DP'lilerin de yer aldığı partinin siyasi kadrosu, geçmişte Celal Bayar-Adnan Menderes çizgisine karşı çıkan DP'nin merkez kanadını temsil ediyordu. Genel başkanlığına Milli Birlik Komitesi yönetiminde maliye bakanlığı yapmış olan Ekrem Alican getirildi. Aynı dönemde DP'nin mirasçısı olarak ortaya çıkan Adalet Partisi'ne (AP) karşı askeri yönetimden destek gören YTP'nin programı, gerek siyasi açıdan, gerekse iktisat politikası açısından liberal nitelikteydi. Temelde AP'ninkinden çok farklı olmayan programda, 27 Mayıs'ın DP'li seçmene karşı değil, DP yöneticilerine karşı yapıldığına dikkat çekiliyordu.
YTP 15 Ekim 1961'deki milletvekili genel seçimlerinde oyların yüzde 13,7'sini elde ederek, toplam 65 milletvekilliği kazandı. Cumhuriyet Senatosu'nda ise 28 üyelik elde etti. 25 Haziran 1962'de kurulan İsmet İnönü başkanlığındaki ikinci koalisyon hükümetine altı bakan verdi. Ekrem Alican da devlet bakanı ve başbakan yardımcısı olarak yeni hükümette görev aldı. 17 Kasım 1963'teki yerel seçimlerde oy oranı yüzde 6,5'e indiği için koalisyon hükümetinden çekilen YTP, daha sonra 20 Şubat 1965'te Suat Hayri Ürgüplü başkanlığındaki koalisyon hükümetine dört bakanla katıldı. 10 Ekim 1965'teki genel seçimlerde oy oranı daha da azalarak yüzde 3,72'ye düştü ve yalnızca 19 milletvekilliği kazanabildi.
Seçim başarısızlıklarının parti yönetiminde yarattığı ağır bunalım nedeniyle 1966'da genel başkanlığa İrfan Aksu seçildi. İstifalar sonucu boşalan bu göreve 1968'de Yusuf Azizoğlu, 1970'te Tahsin Banguoğlu getirildi. YTP 12 Ekim 1969'daki genel seçimlerde yüzde 2,18'lik oy oranıyla altı milletvekili çıkardı. Bazı milletvekillerinin AP'ye ve yeni kurulan Milli Nizam Partisi'ne (MNP) katılmasından sonra bir varlık gösteremedi ve 14 Ekim 1973'teki genel seçimlere girmeden siyasal yaşamdan çekildi.
Yeni Türkiye Partisi ve seçimler
Genel seçimler
| Türkiye Büyük Millet Meclisi | |||
| Seçim | Oy | Oran | Sandalye |
|---|---|---|---|
| 1961 | 1,391,934 | %13.73 | 65 / 450 |
| 1965 | 346,514 | %3.72 | 19 / 450 |
| 1969 | 197.912 | %2.18 | 6 / 450 |
Yerel seçimler
| İl Genel Meclisleri ve Belediye Başkanlıkları | |||
| Seçim | Oy | Oran | Belediye |
|---|---|---|---|
| 1963 | 621,600 | %6.51 | 55 |
| 1968 | 65,593 | %0.72 | 9 |