Çağ

Çağ başlangıcı ve sonu belli olan, tarihte ayrı bir özelliğe sahip zaman bölümüdür.

İnsana ait kültürel evrim çağları

Çağlar günümüzden 2,5 milyon yıl önce, kültürel evrimin, organik evrimin önüne geçmesi ile başlamıştır; Tarih Öncesi Çağlar ve Tarih Çağları olmak üzere ikiye ayrılır.

Bu dönemlerin isimlendirilmesinde, insanlığı etkileyen evrensel nitelikli olaylar esas alınmıştır. Bu dönemler belirlenirken sosyal, siyasal, kültürel ve ekonomik gelişmeler önemli rol oynamıştır. Yazının bulunmasıyla “Tarih Öncesi Dönemler” sona ermiş, “Tarihî Dönemler” başlamıştır.

Tarihî Dönemler (Tarih Çağları) her toplumda aynı zamanda yaşanmamıştır. Yazıyı bulup kullanmayı başaran toplumlar, Tarih Çağları’na daha önce geçmişlerdir.

Tarih öncesi Çağlar (Prehistorik)

Taş Devri
Eski Taş Çağı
Yontma Taş Devri
Paleolitik Çağ
2,5 milyon yıl - M.Ö. 12000
Orta Taş Çağı
Avrupa'da Mezolitik Çağ
Ön Asya'da Protoneolitik Çağ
M.Ö. 12000 - M.Ö. 9000
Cilalı Taş Devri
Neolitik Kültür Evresi
M.Ö. 9000 - M.Ö. 5500
Bakır Devri
Bakır Taş Çağı
Kalkolitik Çağ
Maden Taş Çağı
Erken KalkolitikM.Ö. 5000 - M.Ö. 3000
Orta Kalkolitik
Geç Kalkolitik

Tarih Çağları (Historical)

İlk Çağ [1]

(Antik tarih)
Tunç Devri [2] Erken Tunç Çağı
(M.Ö. 3300–2000)
Erken Tunç Çağı I M.Ö. 3300–3000
Erken Tunç Çağı II M.Ö. 3000–2700
Erken Tunç Çağı III M.Ö. 2700–2200
Erken Tunç Çağı IV M.Ö. 2200–2000
Orta Tunç Çağı
(M.Ö. 2000–1550)
Orta Tunç Çağı I M.Ö. 2000–1750
Orta Tunç Çağı II M.Ö. 1750–1650
Orta Tunç Çağı III M.Ö. 1650–1550
Geç Tunç Çağı
(M.Ö. 1550–1200)
Geç Tunç Çağı I M.Ö. 1550–1400
Geç Tunç Çağı II A M.Ö. 1400–1300
Geç Tunç Çağı II B M.Ö. 1300–1200
Demir Devri
(M.Ö. 1190 - M.Ö. 330) [3]
Geometrik DönemM.Ö. 1100 - 900
Oryantalizan DönemM.Ö. 900 - 800
Arkaik DönemM.Ö. 800 - 480
Klasik DönemM.Ö. 480 - 334
Helenistik DönemM.Ö. 334 - 30
Roma DönemiM.Ö. 30 - M.S. 303
Roma'dan Bizans'a geçiş DönemiM.S. 303 - 5. yüzyıl
Orta Çağ [4] Erken Bizans Dönemi M.S. 5. yüzyıl - 7. yüzyıl
İkonaklazma Dönemi M.S. 726 - 842
Orta Bizans Dönemi M.S. 842 - 1204
Latin istilası Dönemi M.S. 1204 - 1261
Geç Bizans Dönemi M.S. 1261 - 1453
Yeni Çağ İstanbul'un fethi Fransız İhtilali M.S. 1453 -1789
Yakın Çağ [5] 1789 - >

Dünya'nın jeolojik evrim çağları

Devir Zaman Dönem Bölüm
Fanerozoik Devir
(545 myö - günümüz)
Senozoik
(65,5 myö - günümüz)
Kuvaterner
(1,81 myö - günümüz)
Holosen (0,01 myö - günümüz)
Pleistosen (1,81 myö - 0,01 myö)
Neojen
(23,8 myö - 1,81)
Pliyosen (5,32 myö - 1,81 myö)
Miyosen (23,8 myö - 5,32 myö)
Paleojen
(65,5 myö - 23,8)
Oligosen (33,7 myö - 23,8 myö)
Eosen (55,0 myö - 33,7 myö)
Paleosen (65,5 myö - 55,0 myö)
Mezozoik
(251,1 myö - 65,5 myö)
Kretase (142 myö - 65,5 myö)
Jura (205,1 myö - 142 myö)
Trias (251,1 myö - 205,1 myö)
Paleozoik
(545 myö - 251,1 myö
Permiyen (292 myö - 251,1 myö)
Karbonifer (354 myö - 292 myö)
Devoniyen (417 myö - 354 myö)
Silüryen (440 myö - 417 myö)
Ordovisyen (495 myö - 440 myö)
Kambriyen (545 myö - 495 myö)
Kambriyen öncesi
(~4500 myö - 545 myö)
Proterozoik Devir (2500 myö - 545 myö)
Arkeyan Devir (3600 myö - 2500 myö)
Hadean (~4500 myö - 3600 myö)
myö = milyon yıl önce

Kozmolojik Çağlar

Başlaması Sonu Dönem
0 s 1×1043 s Planck dönemi
1×1043 s 1×1036 s Grand birleşme dönemi
1×1036 s 1×1032 s Enflasyonist dönem
1×1032 s 1×1012 s Elektrozayıf dönem
1×1012 s 1×106 s Kuark dönemi
1×106 s 1 s Hadron dönemi
1 s 3 dk Lepton dönemi
3 dk 380.000 yr Foton dönemi

Dipnotlar

  1. M.Ö. 3500'de yazının bulunmasıyla başlayan dönem ve 476'da Batı Roma'nın yıkılmasına kadar devam eden tarihi dönemdir.
  2. Mezopotamya'da ve Mısır'da tunçtan eserlerin yapılmaya başlandığı sıralarda (M.Ö. 4. bin sonu) yazı keşfedilmiş bulunduğundan bu ülkeler için Tunç Çağı deyimi yerine yazılı belgelerden elde edilen kronoloji ve sınıflandırmalar kullanılır. Buna karşılık yazıyı henüz kullanmayan Anadolu, Hellas (Yunanistan), Balkanlar ve Avrupa gibi bölgeler için Tunç Çağı deyimi geçerlidir. Tunç Çağı Anadolu'da 3000, Girit'te, Ege'de ve Hellas'ta 2500-2000, Avrupa'da ise 2000 yıllarında başlar.
  3. Orta ve Doğu Anadolu için
  4. Kavimler Göçü ile başlayıp İstanbul'un (ms.1453) Fatih Sultan Mehmet tarafından fethine kadar geçen dönemdir
  5. 1789 Fransız İhtilali'nden günümüze kadar devam eden zaman dilimidir.
This article is issued from Vikipedi - version of the 1/11/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.