Çakmak, Hafik
| Çakmak Köyü | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Sivas |
| İlçe | Hafik |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| Rakım | 1.500 m (4.921 ft) |
| Nüfus (2000)http://www.yerelnet.org.tr/koyler/koy.php?koyid=260030 | |
| - Toplam | 93 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0346 |
| İl plaka kodu | 58 |
| Posta kodu | 58760 |
| İnternet sitesi: | |
Çakmak, Sivas ilinin Hafik ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
18 yy'ın başında çevre ilçe ve köylerden gelen ailelerin yerleşmesi sonucu Kutluoğlan bölgesinde toplanılmış ve daha sonraları nüfus artması ve ailelerin büyümesi ile birlikte bölgede yapılaşma başlamıştır.. Bunun sonucunda bu yerleşim birimi zamanla köye dönüşmüştür.Köyümüzün ilk yerleşim yeri burasıdır.
Bu bölgede eski evler hala durmaktadır.Daha iyi tarım arazileri ve hayvanlarını otlatabilecekleri mera arayışı nedeniyle köy aşağılara doğru, yani bugünkü Öreğil Köyü civarına inmiştir. Osmanlı Devletinin alevilere uyguladığı baskı ve asimilasyon politikaları nedeniyle köye sünni aileler yerleştirilmeye başlamış ve sonuçta etnik saldırılar neticesinde çatışmalar olmuştur. Baskılara ve etnik saldırılara fazla dayanamayan aleviler göç etmek zorunda kalmışlardır.
Bir müddet sonra alevi aileler Öreğil Köyünden ayrılarak, 5km. kuzeydoğudaki ormanlık bölgeye gelmişler, Aliturağı ve Çaltepe eteklerindeki vadiye Çakmak Köyünü kurmuşlardır.
Köyümüze ilk gelen ailelerin Çakıroğlu Azizoğlu ve Boyalıgil (Melekgil) aileleri olduğunu ve İlyasoğlu ailesininde Çaldibi Mevkisindeki ağıl yerine yerleştiğini biliyoruz. Boyalıgil köyün en kalabalık ailelerindendir. Çakmak Köyündeki ilk yapılaşmanın 1800'lü yılların başında olduğunu tahmin ediyoruz.
Bu gün Çakmak Köyü 3 yerleşim (mahalle) birimine ayrılmaktadır: Yukarı Oba, Aşağı Oba, Çoban Aligil. Ayrıca Gökyüz adında bir mezrası vardır ve bu mezrada Cüstanoğulları (Cüstangil) oturmaktadır.
Çakmak Köyünde bulunan bütün sülaleler birbirleriyle (kız alıp verdiklerinden) akrabadırlar.
Kültür
Köy Oguzların Bozok Beydili boyundan Hubyar Ocagi'na bağlı bir Alevi-Sıraç köyüdür. Tarım toplumunun tüm genel özelliklerini taşıyan köy toplumu, toprağa bağlı insanların sağlam karakterini taşır. Yaşça büyük olanlara hayatın her alanında saygı gösterilir, söz önceliği tanınır.
Eve misafir geldiğinde derhal ayaga kalkılır ve yer gösterilir, ama gelen misafir bir yaşlı zat (ulu) ise evin baş köşesinde (ocak başında) altına döşek serilerek yer gösterilir, eli öpülür ve hatırı sorulur. Dışarıdan gelen birine yemek yedirmeden, dinlendirilmeden yola çıkma izni (destur) verilmez.
Bayramlarda köydeki herkesin bayramlaşıp barışmasına köy büyükleri özellikle dikkat eder ve Birlik Kurbanı kesilerek tüm köy halkının birlikte yemesi sağlanır. Inanç, Alevi inancıdır ve 400 yil önce hangi inançsal uygulamalar nasıl yapılırsa son zamanlara dek köyde hemen hemen ayni biçimde yapilagelmistir.
Töreler genellikle eski Türkmen töreleridir ve giyim kuşam biçimleri de bu törelere uygundur; kadınlar biribirine son derece uyumlu ve canlı renklerle bezeli giysiler giyerken, erkekler de genellikle kapalı renklerde pantolon ve ak gömlekten (mintan) oluşan sade giysiler giyinirler.
Köy toplumu evlerinde genellikle 4 ögün vaktini kabul etmistir; bunlara "zabah ekmeği", "öğlen ekmeği", "akşam ekmeği" ve "yatsılık ekmeği" denir.
Düğünlerde 3 gün şenlik yapılır, halaylar çekilir ve semah edilir (gönüller semahi), güreş tutulur ve erkekler yiğitlik oyunları oynarlar, yarışmalar yaparlar. Cenaze olduğunda tüm köy kenetlenir, büyük bir saygıyla cenazeler kaldırılır. Köyümüzde eskilerin cenazeleri saz eşliğinde ayetler (duvazlar) okuyarak kaldırdığı da rivayet edilmiştir.
Sosyal Durumu
Köyümüzün tüm ihtiyaçları Hafik Kaymakamlıgı, Hafik Belediyesi, Köy Muhtarlıgı, İstanbul Çakmak Köyü Kalkındırma Derneği, Almanya Çakmaklılar Birliği ve köy halkı tarafından karşılanmaktadır. Köy ve mezrası zamanla 40 haneye kadar büyümüş, ancak 1950 li yıllardan itibaren ekonomik sosyal altyapı yetersizlikleri iş sağlık, eğitim gibi ihtiyaçlar köyün dışa göç vermesine neden olmuştur. Köy, özellikle İstanbul başta olmak üzere batı illerine ve metropol kentlerle yurt dışına göç vermiştir. (İstanbul, Sivas, Ankara, Bursa, Aliağa, Kocaeli, Edirne, Artvin köylülerimizin bulunduğu illerdir.Eğitimleri için başka şehirlere gidenler dikkate alınmamıştır.)
Coğrafya
Sivas iline 53 km, Hafik ilçesinin kuzey 19 km uzaklıktadır. Köyde 25 hane vardır.
Sınır Komşuları
Esenli, Bayıraltı, Özen, Alanyurt, Öreğil ve Maden köyleridir..
Alt Yapı Bilgileri
Köyde ilköğretim okulu yoktur. Köyün içme suyu şebekesi vardır, kanalizasyon şebekesi vardır. Ptt acentesi yoktur. Sağlık ocağı yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol stabilize olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır. Ayrıca köyde cem evi, morg ve misafirhane mevcuttur.
Muhtarlarımız
1- (SEFERBERLİK İLK MUHTARI) KARA ALİ ÇAKIR
2- (SEFERBERLİK KADIN MUHTARI) KAYDI ARDUÇ
3- 1945-1950 ALİ YÜCE
4- 1950-1955 DURMUŞ SARIPINAR
5- 1955-1960 HÜMMET BOYALI
6- 1960-1965 MUSA BOYALI
7- (VEKALETTEN) HÜSEYİN BOYALI
8- 1970-1975 İSMAİL GERGİN
9- 1975- 1990 YAŞAR ÇAM
10- 1990-1995 İSA SARIPINAR
11- (VEKALETTEN) İSMAİL BOYALI
12- 1995-2000 MUSTAFA YILAR
13- 2000 - 2009 Kadir SARIPINAR
14- 2009 - 2012 Hasan ÇAKIR
İklim
Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.
Doğal Varlıklar
Köyümüz Pınarları: Sarıpınar, Osman Pınar, Mehri Pınar, Aslan Pınar.
Köyümüz çermikleri: Taş Oluk Cermiği.
Köyümüz dereleri: Köroğlu Deresi, Yukarı Oba Deresi, Taş Ağıl Deresi.
Köyümüz ormanları: Çal Dibi koruluğu, Gökyüz koruluğu, Çal koruluğu.
Sülalelerimiz
1- ALANLIGİL ( Sarıpınar, Arduç, Yılar, Özgüney)
2- AZİZOĞLUGİL ( Kayış)
3- BOYACIGİL (Boyalı, Gül, Uluca)
4- CEMALGİL (Yüce)
5- CIBIDIGİL (Cenik, Güneş, Aluç, Aydemir, Alaş)
6- CÜSTANGİL (Cüstan, Göksu)
7- ÇOBANALİGİL (Çam, Horlu)
8- ÇAKIROĞLUGİL (Çakır)
9- ÇÖREKÇİGİL (Alaş, Deniz)
10-ELLEZGİL (Kan)
11-KAYDIGİL (Arduç)
12-KILLIOĞLUGİL (Kıllı, Derya, Özgenç, Irmak, Çelik)
13-KARACAGİL (Gergin, Taşlı, Sümeraka, Yaşar)
14-KARABEKTAŞGİL (Kayış)
15-MEHMETUSTAGİL (TOZAR)
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2008 | 34 |
| 2012 | 36 |
| 2015 | 95 |
| 2017 | 156 |
Dış bağlantılar
| ||||||||||