Çatal kuyruklular

Çatal kuyruklular
Campodea staphilinus
Bilimsel sınıflandırma
Alem: Animalia (Hayvanlar) Şube: Arthropoda (Eklem bacaklılar) Alt şube: Hexapoda Sınıf: Entognatha Takım: Diplura Börner, 1904
Familyalar
Campodeidae Procampodeidae Projapygidae Anajapygidae Japygidae Heterojapygidae Dinjapygidae
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Çatal kuyruklular ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur. Wikispecies'te Çatal kuyruklular ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.

Çatal kuyruklular (Diplura), içtençeneliler (Entognatha) sınıfından Hexapoda takımıdır.

Morfoloji

İçtençeneliler sınıfı içinde serkus taşıyan tek takımdır. Boyları 2 mm den 6 cm ye (Heteroyapyx) arasında değişen, gözsüz, beyaz veya sarımsı renkli, vücutlarının üzeri değişik sıklıkta tüylü, pek nadir olarak pullu, boncuk dizisi şeklinde segmentli antenleri ve ısırıcı ağız parçaları olan, nemli ve gevşek yapılı topraklar içerisinde yaşayan hayvanlardır.

Yapılarıyla böcekler (Insecta) sınıfının gümüşçünler (Thysanura) takımına geçiş gösterirler.

Beslenmeleri

Besinleri, kendi ırktaşları (yamyamlık), diğer kanatsız böcekler ve küçük toprak hayvanlarıdır. Avlarını ilk olarak duyargalarının yardımı ile sabitleştirir, daha sonra vücutlarının arka kısmını akrep gibi vücutlarının üzerinden öne doğru kıvırarak serkuslarını da devreye sokarlar. Daha sonra avlarını parçalarlar. Campodeidae familyasının üyeleri her şeyi (alg, mantar, ölü bitkiler vs) yer.

Adlandırma

Adını, 11. karın segmentindeki üyelerinin iplik (Campodeidae), kısa bir [8duyarga]] (Projapygidae) ya da kerpeten (Japygidae) gibi bir serkusa dönüşmesinden dolayı almıştır.

Sınıflandırma

• Dicellurata
  • Japygoidea
    • Dinjapygidae
      • Dinjapyx
      • Leipojapyx
    • Japygidae
      • Evalljapyginae
        • Evalljapyx
        • Mixojapyx
        • Occasjapyx
      • Heterojapyginae
        • Heterojapyx
      • Japyginae
        • Allojapyx
        • Allurjapyx
        • Austrjapyx
        • Burmjapyx
        • Catajapyx
        • Chiljapyx
        • Deutojapyx
        • Dipljapyx
        • Epijapyx
        • Ferrojapyx
        • Gallojapyx
        • Hecajapyx
        • Holjapyx
        • Indjapyx
        • Japygianus
        • Japyginus
        • Japyx
        • Megajapyx
        • Mesjapyx
        • Metajapyx
        • Monojapyx
        • Nelsjapyx
        • Notojapyx
        • Oncojapyx
        • Opisthjapyx
        • Parindjapyx
        • Psalidojapyx
        • Rectojapyx
        • Teljapyx
        • Troglojapyx
        • Ultrajapyx
        • Unjapyx
        • Urojapyx
      • Provalljapyginae
        • Ctenjapyx
        • Eojapyx
        • Nanojapyx
      • Incertae sedis
        • Atlasjapyx
        • Choujapyx
        • Indojapyx
        • Pauperojapyx
    • Parajapygidae
      • Ectasjapyx
      • Lacandonajapyx
      • Miojapyx
      • Parajapyx
• Rhabdura
  • Campodeoidea
    • Campodeidae
      • Campodeinae
        • Afrocampa
        • Allocampa
        • Anisocampa
        • Camachancampa
        • Campodea
        • Campodella
        • Clivocampa
        • Condeicampa
        • Edriocampa
        • Eumesocampa
        • Eutrichocampa
        • Haplocampa
        • Helladocampa
        • Juxtlacampa
        • Leniwytsmania
        • Libanocampa
        • Litocampa
        • Meiocampa
        • Metriocampa
        • Mimocampa
        • Natalocampa
        • Nesocampa
        • Notocampa
        • Ombrocampa
        • Oncinocampa
        • Orientocampa
        • Parallocampa
        • Paratachycampa
        • Patrizicampa
        • Podocampa
        • Spaniocampa
        • Tachycampa
        • Torocampa
        • Tricampa
      • Hemicampinae
        • Hemicampa
        • Triocampa
      • Lepidocampinae
        • Lepidocampa
      • Plusiocampinae
        • Cestocampa
        • Hystrichocampa
        • Plusiocampa
        • Silvestricampa
        • Vandelicampa
      • Syncampinae
        • Syncampa
    • Octostigmatidae
      • Octostigma
    • Procampodeidae
      • Procampodea
  • Projapygoidea
    • Anajapygidae
      • Anajapyx
    • Octostigmatidae
      • Octostigma
    • Projapygidae
      • Projapyx
      • Symphylurinus
• Unassigned
  • †Onychojapyx
  • †Plioprojapyx

Kaynakça

• Prof. Dr. Alı Demirsoy (1992), Yaşamın Temel Kuralları (Entomoloji)