Çayboyu, Kavaklıdere
| Çayboyu | |
| — Mahalle — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Muğla |
| İlçe | Kavaklıdere |
| Coğrafi bölge | Ege |
| Nüfus (2011)TÜİK | |
| - Toplam | 1.301 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 252 |
| İl plaka kodu | |
| İnternet sitesi: | |
Çayboyu, Muğla ilinin Kavaklıdere ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe
Eskiden Mesevle olan mahallenin adı 1960 İhtilali'nden sonra içinden geçen çaydan da etkilenerek şimdiki adını almıştır. 1992 yılında yapılan referandum ile belediye olmayı kabul eden Çayboyu, 1994 yılında yapılan yerel seçimler ile ilk belediye başkanını seçmiştir. Çayboyu, belediye olması ile aynı döneme rastlayan Yatağan-Bozdoğan karayolunun içinden geçmesi ile 1995 yılından sonra hızla gelişen mermercilik sanayii sayesinde hatırı sayılır bir gelişme göstermiştir. Bu gelişmesini her geçen gün devam ettirmektedir. Bu gelişmeler sonucunda 1990'lı yıllara kadar Aydın, Muğla, Yatağan, İncirliova, Milas, Bodrum gibi yerlere göç veren yer pozisyonundan çıkarak çevre illerden göç alır duruma gelmiştir.
Cumhuriyet döneminde tüm Türkiye'de tanınan yazar Arif Hikmet Par'da Çayboyu'nda doğmuştur
Kültür
Çayboyu'nda yapılan düğünler, 2000'li yıllardan önce Cuma'dan başlayarak Pazar akşamı biten içkili olarak yapılırdı. Ancak 2000'li yıllardan sonra gerek sosyal yapıdaki değişiklik gerekse ekonomik koşullar nedeniyle düğünler 1 gün ve balo şeklinde yapılma eğilimine dönüşmüştür.
Dışarıda yaşayan Çayboyu halkının Arefe günü Çayboyu'na gelmesiyle bayram havası kendini belli eder. Arefe günleri, mezarlıklar ziyaret edilerek Yasin-i Şerif'ler okunur. Arefe günleri, katmer diye bilinen yağlı ekmek veya tatlılar yapılarak komşular arasında dağıtılır. Bayramda herkes erkenden Camilere gelir. Bayram Yeşilyurt, Yeni Mahalle, Orta Mahalle ve Burnugoz Mahallelerindeki Camilerde kılınır. Bayram Namazından sonra gençler kendi tertipleri veya akranlarıyla gruplar halinde önce mahallelerindeki sonrada tüm Beldedaki evleri dolaşarak ihtyarların elleri öpülür ve onlarla bayramlaşılır.
Çayboyu'ndaki Cenazelere hemen hemen halkın tamamının katılımıyla defin töreni düzenlenir. Cenaze evine komşuları ve Belde halkı tarafından bir hafta süreyle yemek servisi yaparak cenaze evinde yemek yapılmasına müsaade etmezler. Vefat eden kişinin defnedildiği gün (toprak), 52 Gün sonra (52. gün) ve yıl dönümlerindede (yıl) mevlidi adı altında yemekli mevlidler okutulur.
Coğrafya
Çayboyu il merkezi Muğla'ya 51 km., ilçe merkezi Kavaklıdere 8 km. uzaklıktadır. Belde Yatağan - Bozdoğan karayolu üzerinde yer almakta olup; Yatağan'a 26 km., Aydın'ın Bozdoğan ilçesine 28 km. uzaklıktadır.
Belde içinden Mesevle Çayı geçmektedir. Bu çay aynı zamanda beldenin tek akarsuyudur. Mesevle Çayı, Göktepe Dağı'nın eteklerinden doğarak, Çayboyu beldesinin ortasından geçerek Çine Çayı ile birleşir.
İklim
Beldenin iklimi, Akdeniz iklimi etki alanı içerisindedir.
Nüfus
Çayboyu beldesi; Yeşilyurt, Yeni ve Orta mahalle olmak üzere üç mahalleden oluşmaktadır. Beldede yaşayanların sosyo ekonomilerine göre; halkın % 60 oranında mermer fabrika ve ocaklarında emekçi olarak çalışır. Yine halkın % 10-15'i inşaat sektöründe özellikle Bodrum, Marmaris gibi turistik yerlerde çalışmaktadırlar. Geriye kalan kısım ise emeklilerden oluşmaktadır. Beldeye özellikle 1995 yılından sonra Balıkesir, Afyon, Sinop, Trabzon gibi vilayetlerden gelerek yerleşen aileler mevcuttur. Beldenin yıllara göre nüfus verileri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2010 | 1315 |
| 2007 | 1410 |
| 2000 | 1380 |
| 1990 | 2058 |
Ekonomi
Beldenin geçimini tarım, hayvancılık ve mermer sanayine dayanır.
1985 yılından sonra faaliyete geçen mermer ocakları ve 1995 yılından sonra faaliyete geçen mermer fabrikaları Çayboyu'nda mermer sanayisini oluşturmuştur. Oluşan bu sanayide bugün 2.000 kişiden fazla insan istihdam edilmektedir. 2004 yılında 11 olan küçük esnaf sayısı 2006 yılında 32'ye çıkarak büyük bir artış göstermiştir.
Çayboyu Beldesinde, 2000'li yılların başlarına kadar en çok tütün ekilmekteydi. Ancak son yıllarda tütün dikimi yapan kalmamıştır. Çayboyu'nda genelde buğday, arpa, mısır ekilmektedir. Özellikle son yıllarda slajlık mısır üretimi yoğunlaşmıştır.
Altyapı bilgileri
Beldenin altyapı bilgileri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
| Mahallenin altyapı bilgileri | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Sağlık evi | Sağlık ocağı | İlköğretim okulu | PTT şubesi | PTT acentesi | Su şebekesi | Kanalizasyon | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Yok | Var | Faal | Yok | Var | Var | Yok | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dış bağlantılar
| ||||||