İlham Aliyev
İlham Aliyev | |
---|---|
4. Azerbaycan Cumhurbaşkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 31 Ekim 2003 | |
Başbakan | Artur Rasizade |
Yerine geldiği | Haydar Aliyev |
Azerbaycan Başbakanı | |
Görev süresi 4 Ağustos 2003 - 4 Kasım 2003 | |
Başkan | Haydar Aliyev |
Yerine geldiği | Artur Rasizade |
Yerine gelen | Artur Rasizade |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 24 Aralık 1961 Bakü, Azerbaycan SSC, SSCB |
Partisi | Yeni Azerbaycan Partisi |
Eşi | Mehriban Aliyeva |
Çocukları | Arzu, Leyla, Heyder |
İmzası | |
Resmî site | İlham Aliyev |
İlham Haydar oğlu Aliyev (Azerice: İlham Heydər oğlu Əliyev; d. 24 Aralık 1961; Bakü, Azerbaycan SSC), Azerbaycan'ın dördüncü ve mevcut Cumhurbaşkanı. Önceki Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in oğludur. Ayrıca Yeni Azerbaycan Partisi'nin başkanıdır.[1]
Eğitimi
1967-1977 yılları arasında Bakü'de ilk, orta ve lise eğitimi aldı. 1977 yılında Moskova Devlet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nü kazandı. 1982 yılında Moskova Devlet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nü başarıyla bitirerek aynı okulda doktoraya başladı. 1985 yılında doktorasını başarıyla tamamlayarak tarih doktoru ünvanı aldı. 1985-1990 yılları arasında Moskova Devlet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı. 1990-1994 yılları arasında iş hayatına atıldı. Birtakım ithalat-ihracat şirketlerinin yönetim kurulu başkanlığını yaptı.
Siyasal yaşamı
1994-2003 yılları arasında Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi'nin başkan yardımcılığını yaptı. Haydar Aliyev'in yeni petrol stratejisinnin hayata geçirilmesinde önemli bir rol üstlendi. Azerbaycan Cumhuriyeti’nin petrol politikasının jeopolitik yönleriyle ilgili birçok araştırması bulunmaktadır. Bilimler doktorudur.
İlk olarak 1995 yılında daha sonra ise 2000 yıllında Azerbaycan Millî Meclisi'na yapılan seçimlerde milletvekili seçildi. 2003 yılında Azerbaycan Cumhurbaşkanı tarafından Başbakanlık görevine tayin edilmesiyle milletvekilliği sona erdi.
1997-1999 arası
1997 yılından itibaren Azerbaycan Milli Olimpiyat Komitesi başkanlığını yürütmektedir. Sporun gelişmesinde büyük hizmetler gösterdiği için Uluslararası Olimpiyat Komitesi Şeref Madalyası'yla taltif edildi. 1990 yılında Yeni Azerbaycan Partisi'nin başkan yardımcılığına, 2001 yılında birinci yardımcılığına, 2005 yılında ise başkanlığına seçildi.
2000'ler
2001-2003 yılları arasında Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nde Azerbaycan Millî Meclisi delegasyonunun başkanı oldu ve Ocak 2003 tarihinde Avrupa Parlamenterler Asamblesi'nin başkan yardımcısı ve Büro üyesi seçildi. Avrupa Parlamenterler Asamblesi'nin çalışmalarına aktif katılımı ve Avrupa ilkelerine uyumundan dolayı Avrupa Parlamenterler Asamblesi'nin fahri üyesi diploması ve Avrupa Parlamenterler Meclisi madalyonuyla Nisan 2004 tarihinde taltif edildi.
Cumhurbaşkanlığı
4 Ağustos 2003 tarihinde parlamento tarafından onaylandıktan sonra Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Başbakanı tayin edilmiş, 15 Ekim 2003 tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı seçildi. Resmi sonuçlara göre oyların %76'sını aldı. 31 Ekim 2003 tarihinde görevine başladı.
15 Ekim 2008 tarihinde yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yeniden Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı seçildi. Resmi açıklamaya göre seçimlere katılan halkın yüzde 85'inden fazlası İlham Aliyev'e oy verdi. 24 Ekim 2008 tarihinde görevine başladı.
Olaylar
İtirazlar
Ülkenin ana muhalefet partileri 2003, 2005 (parlamento seçimleri), 2008 seçimlerinde yolsuzluk yapıldığını iddia etmektedir. 2003 cumhurbaşkanlığı seçim sonuçlarını tanımayan muhalefet, seçim sabahı kitlesel gösteriler düzenlemiş, çok sayıda protestocu tutuklanmıştır.
WikiLeaks
WikiLeaks tarafından açıklanan Amerika Birleşik Devletleri diplomatik belge sızıntısında eşi Mehriban Aliyeva ile ayrıntılı bilgiler yer almakta, ülkeyi yöneten az sayıda güçlü ailenin Orta Çağ'daki gibi feodal bir biçimde ülkeyi yönettiği iddia edilmektedir.[2]
Ayrıca İlham Aliyev'in Türkiye'nin bölgedeki enerji merkezi olmasını istemediği ve bunu engellemek için Rusya ile gaz anlaşması yaptığı da Wikileaks belgelerinde ileri sürülen iddialar arasındadır.[3]
Özel hayatı
Mehriban Aliyeva ile evlidir, üç çocuk babasıdır ve üç torun sahibidir. Çok iyi derecede Rusça, İngilizce, Türkçe ve Fransızca bilmektedir.
Ödül ve madalyaları
Ulusal
- Azerbaycan – Heydar Aliyev Nişanı °
- Azerbaycan – Şeyhülislam Nişanı °
Dış
- Romanya – Romanya Yıldızı Nişanı (2004) °
- Suudi Arabistan – Abdülaziz el-Suud Nişanı (2005) °
- Gürcistan – Gürcistan Şeref Nişanı °
- Fransa – Büyük Haç Liyakat Madalyası °
- Polonya – Polonya Cumhuriyeti Liyakat Nişanı °
- Ukrayna – Birinci sınıf Bilge Prens Yaroslav Nişanı (2008)[4]
- Kuveyt – Büyük Mübarek Nişanı °
- Yunanistan – Yunanistan Cumhuriyeti Altın Madalyası °
- Letonya – Büyük Haç Şövalye Üç Yıldız Nişanı °
- Romanya – Büyük Dürüst Hizmet Haçı °
- Tacikistan – İsmoili Somoni Nişanı °
- Türkiye – Birinci sınıf Türkiye Cumhuriyeti Devlet Nişanı (2013)[5]
- Ukrayna – Özgürlük Nişanı (2013)[6]
- Sırbistan – Sırbistan Cumhuriyet Nişanı (2013)[7]
- Uluslararası Organizasyonlar
- Diğer
- Türkiye – İhsan Doğramacı Barış için Uluslararası İlişkiler Ödülü °
- Rusya – Rus Ortodoks Kilisesi Birinci sınıf Prepodobniy Sergiy Rodonejskiy Nişanı °
- Uluslararası Askeri Sporlar Konseyi – Büyük Kordon Liyakat Nişanı °
Fahrî Doktoralar
- Türkmenistan – Mahtumkulu Devlet Üniversitesi (Fahrî Profesör)[9]
- Beyaz Rusya – Belarus Devlet Üniversitesi (Fahrî Profesör)[10]
- Rusya – Moskova Devlet Üniversitesi (Fahrî Profesör, 2008)[11]
- Kazakistan – L.N. Gumilev Avrasya Ulusal Üniversitesi (Fahrî Profesör)
- Bulgaristan – Ulusal ve Dünya Ekonomi Üniversitesi (Fahrî Profesör)
- Amerika Birleşik Devletleri – Lincoln Üniversitesi (Fahrî Doktora)
- Rusya – Moskova Devlet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü (Fahrî Doktora)
- Türkiye – Bilkent Üniversitesi (Fahrî Doktora)
- Ukrayna – Vergi Ulusal Akademisi (Fahrî Doktora)
- Romanya – Ploesti Petrol ve Gaz Üniversitesi (Fahrî Doktora)
- Güney Kore – Kyung Hee Universitesi (Fahrî Doktora)
- Ürdün – Ürdün Üniversitesi (Fahrî Doktora)
- Macaristan – Budapeşte Corvinus Üniversitesi (Fahrî Doktora)[9]
- Ukrayna – Kiev Taras Şevçenko Ulusal Üniversitesi (Fahrî Doktora)[9]
- Azerbaycan – Bakü Devlet Üniversitesi (Fahrî Doktora) °
- Türkiye – Ankara Üniversitesi (Fahrî Doktora) °
- Türkiye – Çukurova Üniversitesi (Fahrî Doktora) °
° işareti aldığı ödül ve unvanların resmi web sitesinde olduğunu gösterir[12]
Kaynakça
- ↑ http://www.yap.org.az/view.php?lang=az&menu=5
- ↑ 12 Aralık 2010 tarihli The Guardian haberi (İngilizce) 14 Aralık 2010 tarihinde erişilmiştir
- ↑ 1 Aralık 2010 tarihli Hürriyet haberi (Türkçe) 27 Mayıs 2011 tarihinde erişilmiştir
- ↑ Указ Президента України № 458/2008 від 19 травня 2008 року «Про нагородження І. Алієва орденом князя Ярослава Мудрого»(Ukraynaca)
- ↑ "Official State visit of Azerbaijan (Photo)". Presidency of Republic of Turkey. 12 November 2013. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304025424/http://www.tccb.gov.tr/images/photoalbum/2013-konuk/k-20111112-azerbaycan-16-nisan.jpg. Erişim tarihi: 12 Kasım 2013.
- ↑ Указ Президента України № 639/2013 від 18 листопада 2013 року «Про нагородження І.Алієва орденом Свободи»(Ukraynaca)
- ↑
- ↑ "Ильхам Алиев награжден высшими наградами Совета командующих пограничными войсками СНГ" (ru). Regionplus.az. 11 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130811173140/http://regionplus.az/en/posts/view/70393. Erişim tarihi: 12 Aralık 2010.
- 1 2 3 "ПРЕЗИДЕНТ АЗЕРБАЙДЖАНА". Посольство Азербайджанской Республики в Республике Беларусь. http://azembassy.by/ru/about_president.
- ↑ "Ильхаму Алиеву присвоено звание почетного профессора Белорусского госуниверситета". The First News. 12 Kasım 2009. http://1news.az/politics/20091112112058440.html.
- ↑ "Студенты ФГП приняли участие во встрече с Президентом Азербайджана И.Г. Алиевым". Факультет глобальных процессов МГУ имени М.В. Ломоносова. 22 Şubat 2008. http://br.az/index.php?newsid=960.
- ↑ http://en.president.az/president/biography
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta İlham Aliyev ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.
- Resmî site
- Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı (Azerice) (İngilizce) (Rusça)
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Haydar Aliyev |
Azerbaycan Cumhurbaşkanı 2003- |
Sonra gelen: Görevde |
Önce gelen: Artur Rasizade |
Azerbaycan Başbakanı 2003 |
Sonra gelen: Artur Rasizade |
|
|