Şerefiye, Borçka
| Şerefiye | |
| — Köy — | |
 |
|
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Artvin |
| İlçe | Borçka |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 125 m (410 ft) |
| Nüfus (2013) | |
| - Toplam | 807 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08400 |
| İnternet sitesi: | |
Şerefiye, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı bir Laz köyüdür.Ana dili Lazcadır ve köyde lazca konuşulur.
Şerefiye köyü Batum sınırına yakın olup 15 km kadar uzaklık vardır.Köyün kuzeydoğusu Gürcistan sınırıdır.Köyün Güneyinde Karşıköy Doğusunda Muratlı,Güneşli Köyü Batısında Güreşen Kuzeyinde ise Batum Köyü bulunmaktadır.Köyün tarihi çok eski bir tarihe dayanmaktadır. Şerefiye 1910 larda Rusya (SCBS) ye bağlıydı. 1919 da düşman işgalinden kurtularak Türkiye Cumhuriyetine bağlandı.
Coğrafya
Şerefiye, Karadeniz bölgesinin en Doğu ucunda Batum köyleri sınırındadır.Köye ulaşım Hopa-Kemalpaşa Cefuka Tepesi ve Borçka-Karşıköy-Beğlevan yolu üzerinden sağlanmaktadır.Yalçın ve geçit vermeyen karlı dağların, gür ormanların, yatakları derin ve hırçın akarsularını yarattığı eşsiz güzelliğe sahip olan Şerefiye'nın İlçe Merkezine uzaklığı 34 Km. İl Merkezine uzaklığı 55 km Kemalpaşa'ya uzaklığı 10 km dir.
Batısı Kemalpaşa, güneyi Düzköy ve Koyuncular, doğusu Muratlı ve Karşıköy, kuzeyi ise Gürcistan Cumhuriyeti toprakları ile sınır oluşturan köyümüzün denizden uzaklığı 10 kilometre ve rakımı 125 metredir.
İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir. Yaz ve kış mevsimlerinde bol yağış ve ılık hava egemendir. Bitki örtüsünü ağaçlar ve meralar teşkil eder. Meralar daha çok vadi tabanlarındadır. Dağların vadiye bakan yamaçları Ladin, köknar, çam ve kızılağaçların oluşturduğu “orman denizi” ile süslenmiştir. Yüksek kesimlerde ise bu ağaçlara meşe, kestane, kızılağaç gibi yapraklılar karışır. Orman gülleri, orman altı bitkileri ve eğreltiler ormanlık alanlarda dikkatı çeker
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 1997 | 334 |
| 2000 | 311 |
| 2004 | 522 |
| 2010 | 750 |
| 2013 | 807 |
Köyün doğal yapısı, yaşam şartlarını zorlaştırdığından kırsal alanlardan şehir merkezlerine ve genellikle il dışına sürekli göç olgusu görülür.
Ekonomi
Köyde yaygın olan çay ve fındık üretimi yöre insanın en önemli gelir kaynaklarını oluşturmaktadır. 1984 yılında hizmete açılan Muratlı Çay Fabrikası, çevre köylerde üretilen çay ürününü işlemektedir. 2002 yılı içerisinde 18.379 dekar alanda 4008 yaş çay üreticisinden 13.507 ton yaş çay alımı yapılarak 2.015 ton kuru çay üretimi gerçekleştirilmiştir. İşletmede 620 kişilik istihdam olanağı sağlanmaktadır.Köyümüze bağlı Tarımsal Kalkındırma Kooperatifi bulunmaktadır.
Köyde hayvancılığın ekonomik yaşantıdaki payı azdır.Hayvancılık tamamen iç tüketime yöneliktir.Borçka turizm değeri olan doğal ve tarihi zenginliklere sahip olmasına karşın, köyümüzde turizm sektörü yeterince gelişmemiştir.
Köyde av turizmi (Ayı,Domuz , Çakal, Tilki, Kurt, Dağ Keçisi, Vaşak vb. ) açısından zengin bir potansiyele sahiptir.Eşşiz güzellikteki manzaraları, dağların derinliklerinden doğan dereleri, tarihi tahta köprüleri ve tahta değirmenleri ile zengin bir turizm potansiyeline sahiptir.
Köy ormanlarına meşe, kestane, kızılağaç gibi yapraklılar karışır. Orman gülleri, orman altı bitkileri ve eğreltiler ormanlık alanlarda dikkatı çeker. Tarıma elverişli arazinin az olması, ormanların tahribine neden olmuştur. Yöre ormanlarının çevre ve yurt ekonomisine katkısı büyüktür
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.
Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
- 2014 - Emine KAKIŞ
- 2009 - Yaşar AKÇELİK
- 2004 - Ahmet SARUHAN
- 1999 - Ahmet SARUHAN
- 1994 - Ahmet SARUHAN
- 1989 - Nazım MELEK
- 1984 - Nazım MELEK
Sağlık Hizmetleri
Şerefiye Köyü, eskiden kalma 2 odalı 4-5 yatak kapasiteli Sağlık Ocağı vardır.Fakat görev vermemektedir.Köyümüze en yakın Sağlık Ocağı Güreşen Sağlık Ocağıdır.Olası bir hastalık vakasında hasta,çevre il ve ilçe hastahaneleri'ne sevk edilmektedir.
Eğitim - Öğretim ve Kültürel Yapı
Şerefiye Köyü en son 2002-2003 yılına kadar Şanlı Mahallesi Çokprogramlı İlkokulu Eğitim vermiştir.Bu yıldan sonra büyükşehirlere göç eden aileler çocuklarını oralarda okutmuşlardır.Köyümüzde 3 ilkokul bulunmaktadır.Okur-yazarlığı yüksek olan köyümüz gelecek nesillerede büyükşehirlerimizde okuyan gençlerimiz yetiştirmektedir.Gençlerimiz yazları köylerdinde cay toplayarak tatilini geçirmektedir.1961'li yılından itibari ile köyümüzden öğretmenler,doktorlar,imamlar ve iş adamları çıkmıştır.2002-2003 yılından itibaren köyümüzde eğitim verilmemektedir.Köyde bulunan bazı öğrenciler yakın köylerde veya ilçelerde eğitim görmektedir.
Köyde,birden çok ilköğretim okulu vardır ancak hiç biri kullanılamamaktadır. Köyün içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi yoktur ancak PTT acentesi vardır. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol toprak olup köyde elektrik ve sabit telefon ve adls internet bağlantısı mevcuttur. Köy yolları ve çevresi doğa bakımından çok zengindir.
Kültür
Hamur İşleri
Sütü, şekeri, unu, yumurtayı, yağı karıştırarak pişirin pişirdikten sonra içine vanilya ile bir fincan yoğurdu katın soğumaya bırakın.
Hamuru yoğurun, yarım saat dinlendirin baklava yufkası gibi açın yufkayı 8 cm genişliğinde uzun şeritler halinde kesin muhallebiyi kesilen şeritlere koyun ve muska şeklinde katlayarak kapatın. Yağlanmış tepsiye dizin üstünede sıvı dökün. Kızarıncaya kadar pişirin
Ülkemizin diğer yörelerinde de yapılan su böreği Artvin'de de yapılır. tere yağı ve içine konan Çiçil (uzayan) peynirle yapılması yöreye özgüdür.
Garşo (Ekmek aşı)
Bayat ekmek üzerine tercihe göre tere yağlı sos dökülür.Sos, sadece tere yağlı olabileceği gibi, mevsimine ve tercihe göre domates ve soğanlı ay da yoğurtlu da olabilir.
Gaviçi (Ğaşil,Papa)
Mısır veya buğday unu sıcak papa şeklinde pişirilir, ortası açılarak eritilmiş tere yağ veya ayran konur. Kaşıkla alınan papa tere yağ veya yarana bandırılarak yenir.
Mısır unu ile pileki veya kuzine sobada pişirilir.Hemen her öğünde sofraların baştacıdır.
Hamsili ekmek
Ağırlıklı sahil ilçelerinde, içine pırasa, salça, vb sebze konarak fırında pişirilir.
Silor
İnce boru şeklinde kıvrılarak bir 4–5 cm eninde kesilen yufkalar fırında kavrularak kurutulur ve yıl boyunca saklanır.Üzerine kaynar su gezdirildikten sonra bir kat yoğurt sürülür ve tere yağ ile servis yapılır.Tercihe göre, bir süre fırında pişirilir.
Mayalı hamur ekmek kıvamında çorba hacminde top eklinde özellikle halis zeytinyağında kızartılır; bal, pekmez veya yoğurda banarak afiyetle yenir.
Mayalı hamur ekmek kıvamında iki avuç içi büyüklüğünde ince yuvarlak pide şeklinde özellikle halis zeytinyağında kızartılır; bal, pekmez veya yoğurda banarak afiyetle yenir.
Ev Makarnası (Mantı)
Mayalı hamur muska veya eksem şeklinde içine kıyma konmadan makarna gibi pişirilir. Üzerine yoğurtsuz ve tere yağ dökülerek afiyetle yenir.
Cevizli/Fındıklı Börek
İçine öğütülmüş ceviz veya fındık konarak taze yufka ile yapılan bir börek türüdür.
Yemekler
Puçuko
İpsiz taze fasulye güneşte kurutur.Özellikle kış aylarında, içine çok az bulgur ve salça konarak pişirilir.Tercihe göre üzerine sirke dökülerek yenir.
Yıl boyunca tüm ilçelerde vazgeçilmez geleneksel bir yemektir.Kara lahana, ıspanak büyüklüğünde kesilerek suda iyice pişirilir.Suyu süzüldükten sonra içine mısır kırığı (ğırğıl), tercihe göre taze ekşi erik (veya marmeladı), taze mısır taneleri, acı sivri biber ve domates konularak iyice pişirilir.Üzerine eritilmiş tere yağ konarak servis yapılır.İçine taze pişmiş mısır ekmeği doğranarak afiyetle yenir.
(Kinzili) Taze Fasulye
Taze fasulye, yörede salata vb yemeklerde kullanılan ve sevilen bir otsu bitki olan (maydonaza benzer) kinzi katılarak pişirilir.
Karalahana Sarması
Yıl boyunca tüm ilçelerde vazgeçilmez geleneksel bir yemektir. Kara lahana yaprakları suda iyice pişirilir.Suyu süzüldükten sonra özellikle kıymalı içle sarılır.Taze pişmiş mısır ekmeği ile afiyetle yenir.
Çarğala (pazı) Yemeği
Yörede bilinen adı ile pazı, ıspanak gibi sulu veya yumurtalı özellikler zeytinyağda pişirilir.
Taze Fasulye Kızartması
Taze fasulye özellikle biber, soğan ve patates ile az zeytinyağında buğulanarak kızartılır.
Hamsi Buğulama
Kuru soğan ve limon halkalar halinde tepsiye bir sıra dizilir, üzerine ayıklanmış hamsi sıralanır.Üzerine tercihe göre sulandırılmış salça ve bir miktar sıvı yağ eklenir; az ateşte fırında pişmeye yakın üzerine maydanoz serpilir.
Tava Yemekleri:
Eriyen ve uzayan (çiçil) peynir tercihe göre beyaz un veya mısır unu, çok az su ve tere yağ/sıvıyağ ile beğendi kıvamına gelene dek tavada karıştırılarak pişirilir. Pişmenin en iyi işareti kuymağın kusması yani yağını salıvermesidir. Tüm öğünlerde baştacıdır.Pratik ve kolay bulunurluğu bakımından her zaman tercih edilir.
Kaymağın Kuymağı
Taze kaymak tercihe göre beyaz un veya mısır unu ile beğendi kıvamına gelene dek tavada karıştırılarak pişirilir. Pişmenin en iyi işareti kuymağın kusması yani yağını salıvermesidir.Daha çok kaymağın bol olduğu yayla ve mezralarda yaygındır.
Uzayan(civil) peynir eritilmiş tere yağda bir müddet pişirildikten sonra üzerine çırpılmış yumurta ilave edilerek ekmek banabilecek kıvama geldiğinde özellikler mısır ekmeği ile afiyetle yenir.
Peynir Tavalama
Uzayan(civil) peynir ve terihe göre süzme yoğurt veya lor eritilmiş tereyağda bir müddet pişirilir.
Dügmeç
Bayat ekmek tereyağda kavrularak (tercihe göre çok az peynir konabilir) genelde kahvaltıda yenir.
Çılbır (Sarmısaklı)
İçine çok az su konan bir tavaya kişi başına bir adet olmak üzere pişirilen yumurta üzerine (tercihe göre sarımsaklı) eritilmiş tere yağ dökülerek afiyetle yenir.
Çılbır (Sütlü)
İçine çok az süt konan bir tavaya kişi başına bir adet olmak üzere pişirilen yumurta üzerine eritilmiş tere yağ dökülerek afiyetle yenir.
Kavurmalı Yumurta
Kışlık olarak hazırlanan kavurma üzerine çırpılmış yumurta konarak tavada pişirilir.
Yumurta tercihe göre sade veya sebzeli omlet şeklinde tavada pişirilir.
Diğer
Sığen
Yeni doğum yapmış ineğin sütünden yapılan ve kendine özgü bir tadı olan yoğurt.
(Ceviz/Fındıklı) Cacık
Rendelenmiş salatalık ve öğütülmüş ceviz/fındık içine su katılmamış yoğurt ile karıştırılır.Üzerine tercihe göre nane veya yörede yetişen reyhan konarak servis yapılır.
Boran (pazı veya ıspanaklı yoğurt)
Suda haşlanmış ıspanak veya pazı yaprağı cacık şeklinde yenir.
Lorlu Pekmez
Taze tuzsuz lor üzerine yöre pekmezi dökülerek tahinli pekmez kıvamında kahvaltılık olarak yenir.
Ulaşım
Karayolu :Artvin'e karayolu ile Türkiye'nin her yerinden ulaşım mümkündür. Şerefiye Köyü Borçka'nin 23 km uzaklığındadır.Muratlı Barajı Yolundan gidilir.Köprüyü geçtikten sonra sola dönülür.Ordan bir 8 km gittikten sonra Güreşen Köyüne gelmeden sağdan giriş vardır.O girişten sağa döneriz ve 2 km ötesi saklı cennet Şerefiye Köyüne varmış oluruz.
| ||||||