Ahiboz, Gölbaşı
Koordinatlar: 39°36′K 32°51′D / 39.6°K 32.85°D
Ahiboz | |
— Mahalle — | |
Ankara | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Ankara |
İlçe | Gölbaşı |
Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
İklim türü | Karasal iklim |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0312 |
İl plaka kodu | 06 |
Posta kodu | 06770 |
İnternet sitesi: |
Ahiboz, Ankara ilinin Gölbaşı ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe
Galat dönemi yerleşimlerinden olan "Rosolodiaco" şehrinin bu bölgede olduğu tahmin edilir. Galatlar tarafından kullanılan ulaşım yollarının bir gürzergehı buradan geçimiş daha sonra antik Roma yolu (Via Taura) nun yani Hıristiyanların hac yolunun güneye giden 2. kolu da aynı gürzergahı kullanmıştır. Köyde Roma döneminde her 1485 metrede bir dikilen mil taşı bulunmuştur. Ayrıca yapılan araştırmalarda "Taşyol" mevkinden tarihi Roma yolunun kalıntılarına rastlanmıştır. Bizanslılar tarafından bu yol aynen kullanılmıştır.
Selçuklular döneminde Oğuz-Türkmen boylarının Ankara ve civarına yerleşmesi üzerine bu bölge Karacadağ Nahiyesi idaresi birimine daha sonraki yılarda Haymana kazasına bağlanır.
Selçuklular döneminden itirbaren köyün bulunduğu yerde iskan yapıldığına dair bir bilgiye ulaşılmamış ancak Ahiboz isminin bu bölgenin bir ahi büyüğünün tımar arazisi olabileceği kanaatını kuvvetlendirir ve vakıf kayıtlarında Ahiboz ismine rastlanmamıştır.
1853-1856 yılları arasında, Osmanlı ve Rus İmparatorluğu arasında yapılan o kanlı Kırım Harbi' nde ve sonrasında yenilgiye ugrayan Osmanlı İmparatorluğu'na bölgeden, yani Kırım ve Kuzeybatı Kafkasya' dan yoğun bir göç başlar, çünkü yıllarca halife Osmanlı padişahı için savaşmışlar şimdi ise yok olmadan ya Osmanlının iskanını kabul etmek veya Özbekistan çöllerine doğru sürülmek durumunda kalmışlardır. Bu göç kafilelerinde özellikle göçebe Nogay kabileleri ayrı bir yer tutmaktadır ki bunlar için Adana Ceyhan bölgesinde iskan emri çıkmış ve kafileler yollalara dökülmüş, Ceyhan'a ulaşabilenleri ise sıtma beklemektedir. O zaman insan yaşamayan bataklık Ceyhan, aç, sefil, göçebe Nogay kabileleri için mezar olmuş, nufusun tamamına yakını ölmekte iken yoldaki kafilelere, daha fazla ölüme gelmemeleri için haber salınmış. İşte, o yoldaki kafilelerden birinin iskan edildiği verimsiz, kırac, arazide Ahiboz köyüdür. Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü vakıflar kayıt arşivinde bulunan 27 Şevval 1289 (28 Aralık 1872) tarihli vakfiye kaydında Ankara'ya bağlı Haymana kazası Ahiboz köyüne iskan etmiş bulunan 150 hanedan oluşan Nogay, Canıbuyluk (Comboyluk) kabilesinin, Ankara' dan güneye yolculuklarda, daha önceleri zaten bir gece konaklama noktası olan bu yerde kendi gayretleriyle bir mescit yaptıkları bu mescitte 5 vakiy namaz kılındığını köyün yakınında ve civarında cuma namazı kılınan bir cami olmadığından ve köyünde cuma namazı kılınabilecek şartlara sahip olunduğu ve Sultan Abdülaziz'den Ahiboz köyü camiinde cuma namazı kılınması için izin istenilmiştir.
1935 yılında yeni kurulan genç Türkiye Cumhuriyet' inin, soydaşları için Bulgaristan ve Romanya ile yaptığı anlaşmadan Türkiye'ye gelen göçmenlere bu topraklar yine bağrını açmış ve gelenlerin bir kısmı Ahiboz'a yerleştirilmişer.
23.07.2004 tarih ve 25531 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun geçici 2’nci maddesi gereği Ankara Büyükşehir Belediyesi sınırlarını belirleyen 50 km yarıçap içinde kaldığından köy tüzel kişiliği sona ererek mahalleye dönüşmüştür. Önce Karagedik Belediyesi sınırlarına alınmış, 2008 yılında Karagedik Belediyesinin kapanması ile birlikte Gölbaşı'nın mahallesi olmuştur.
Kültür
Tatar Türkleri geleneğinin hakim olduğu mahallede, Ankara Oyun Havaları düğünlerde tercih edilen öncelikli müziktir. Bunun yanında kına geceleri, damat tıraşı gibi kültürel uygulamalar yaygındır. Yemek kültürü olarak oldukça zengindir. Çiğ börek, köbete, kalakay, sarburma, kıvırma, tava lokum, peş-lokum, tabak börek, cantık, kırde, kaşık börek, alişke çorbası, laşka çorbası, omaç çorbası, aldama köyde insanların tercih ettiği yemeklerden bazılarıdır.
Coğrafya
Ankara'ya 40 km, Gölbaşı'na ise 20 km uzaklıktadır. Günalan,Yağlıpınar,Mahmatlı mahalleleri ve Karagedik beldesi ile komşudur. Akdağ mevkinde bulunan doğal mağaralar kömür ve linyit işletmeciler tarafından harap edilmiş durumdadır. Kaynak suları bakımından oldukça zengindir. Beygeldi, Uçpınar, Aliçeşme ve Medine çeşmeleri bulunmaktadır. Yayla mevkinde bir ara işletilen ve daha sonra bırakılan soda suyu kaynağı bulunmaktadır.
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2007 | 338 |
2000 | 410 |
1997 | - |
Ekonomi
Mahalle ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Modern tarım aletleri kullanılarak buğday, arpa ve yulaf yetiştirilir. Büyükbaş ve küçükbaş hayvan besiciliği yapılan mahallede meyvelerden kayısı,elma,armut,ceviz ve kiraz yetiştirilir.
Ankara-Konya karayolu üzerinde bulumasından dolayı küçük sanayi dükkânları, zahireler (buğday, arpa alım-satım merkezi) bulunmaktadır. Mahalle sınırları içerisinde bulunan 15 fabrika mahalleliye istihdam sağlamaktadır.
Türksat merkezi bu mahalle sınırlarında yer almaktadır.
Altyapı bilgileri
Mahallenin içme su şebekesi vardır. Yer altından sondajla temin edilerek her haneye su verilmiştir. Atık su şebekesi bulunmamaktadır. Mahalle içinde yollar mucur olup planlı bir şekilde yerleştirilmiştir. Karakayalar mevkii ağaçlandırılarak mesire alanı yapılmış ve buraya Atatürk büstü konularak büyük bir bayrak direği dikilmiştir.
Yeni yapılanmanın arttığı köyde özel villalı bağ evleri bulunmaktadır. Ayrıca Ankara-Konya yolu üzerinde sanayi ve dinlenme tesisleri bulunmaktadır trafik kazaları dolayısıyla çıkan yangınlar başta olmak üzere ev, mera ve otlak yangınlarına anında müdahale edebilmek için köyde Ankara Büyükşehir Belediyesi İtfaiye grubu vardır. Jandarma karakolu, sağlık ocağı, ziraat binası ve teknisyen lojmanı, muhtarlık binası, imam ve öğretmen lojmanı, kahvehane, bakkal ve oto tamirhanesi bulunmaktadır.
İlköğretim 3. sınıfa kadar köyde 3.sınıftan sonra da taşımalı olarak Karagedik beldesinden ve Gölbaşı'nda sürdürülmektedir. Eğitim gören yetişenlerin meslek grupları arasında hakim, öğretmen, subay, mühendis ve doktor ağırlıktadır.
|