Arboretum Zürih

Arboretum, Zürih'te bulunan bir botanik bahçesi, park ve arboretum. Zürih gölü boyunca yapılmış olan düzenlemelerden biridir.^[1] Parkta, aynı zamanda bir yüzme havuzu, göl saunasıyla birlikte bir halk plajı, içinde kuşlar için yapılmış olan tek kuş hastanesinin olduğu Voliere Zürich de bulunur.^[2] Mimarı Arnold Bürklidir.

Mevki

Arboretum Zürich gölü kıyısında Enge'de bulunur. General-Guisan-Quai ve Mythenquai caddeleri ile göl arasına yerleştirilmiştir.

Tarih

Arboretum Zürih'in tarihi sahil parklarından biridir. Sahil boyunca yapılmış olan bu parklar bir zamanlar Limmat ve Sihl nehirlerinin kesiştiği yerde küçük bir ortaçağ kasabası olan Zürih'in, göl kenarında yerleşmiş çekici ve modern bir şehir haline gelmesini sağlamada önemli rol oynamıştır.

Arboretum, kullanılan ağaçlar açısından başlangıçta geleneksel bir park olarak düşünülmüştü. 1885'te, parkın yapımından kısa süre önce, ünlü botanik bilimcilerden ve jeoloji profesörlerinden oluşan bir grup oluşturuldu ve değişik fikirler ve öneriler toplandı. Farklı ülkelerin ağaç ve çalılarından oluşan bir ağaçlandırma, yakınlardaki dağlardan getirilen taşlardan oluşan bir koleksiyon ve Glarus Alplerini açıklayan bir Alp panoraması sayesinde pazar gezintisine çıkacak olan vatandaşlara küçük bir eğitim vermek de amaçlandı.^[3] Oluşturulan komitede park ve bahçe uzmanları Otto Froebel ve Evariste Mertens ve botanik profesörü Carl Schröter bulunuyordu. Park, geç dönem İngiliz bahçeleri stilinde yapıldı.^[3]

Parkın yapısı

Arnold Bürkli anıtı

Profesör Carl Schröter'in yaptığı sınıflandırmaya göre park ağaç koleksiyonu 3 ana gruptan oluşur.

1. En büyük grup dünyanın değişik ülkelerinde yetişen ait ağaç türlerinden oluşur ve 9 bölümden oluşur. 19. yüzyılın sonu ağaçların seçimi pek geleneksel sayılmazdı. Seçilen 9 bölge güney İsviçre, Alpler, Jura dağları, Akdeniz ve Ortadoğu, güney ve doğu ABD, Kaliforniya, Kanada, Japonya ve Çin idi.
2. İkinci grup 4 sistematik flora bölgesini ve aynı aileye ait ağaç türlerini içerir. Bunlar karaağaç, akçaağaç, dişbudak ve kayın olarak seçilmiştir.
3. Bu grup sadece Tersiyer dönemi florasına ait bitkilerinden oluşur ve Alplerin oluştuğu dönemin ağaç yapısını göstermek amaçlanmıştır. Bu ağaçlar Buzul Çağından önce varlardı ve İskandinavya'dan Güney Avrupa'ya kadar yayılmışlardır.

Arnold Bürkli anıtı

Gölün sahiline yakın yerde parkın ve şehirdeki birçok yapının mimari olan Arnold Bürkli anısına 3 metre yükseklikte bir anıt yükselir. Üzerinde "sahil mühendisi" (Quai Ingenieur) ve "yorulmak bilmez mühendis" yazar. Bu sade anıt, Bürkli'nin ölümünden beş sene sonra, Arboretum'un en sevdiği yerine, heykeltıraş Richard Kipling'in sözleriyle "yarattığı şeyin tam ortasına" yerleştirildi.

Kaynaklar

1. Arboretum, (Almanca) Grün Stadt Zürich, 25.06.2015 tarihinde alındı.
2. Voliere Zürich – Vogelpflegestation, (Almanca), 25.06.2015 tarihinde alındı.
3. Grün Stadt Zürich (May 2006). "Vom Bürkliplatz zur Sukkulenten-Sammlung" (German). Grün Stadt Zürich. 14 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110814134035/http://www.stadt-zuerich.ch/content/dam/stzh/ted/Deutsch/gsz/Natur-%20und%20Erlebnisraeume/Publikationen%20und%20Broschueren/Sukkulenten-Sammlung/Vom%20Buerkliplatz%20zur%20Sukkulenten-Sammlung1.pdf. Erişim tarihi: 2015-01-10.