Battalmustafa, Kula
Battalmustafa | |
— Köy — | |
Manisa | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Manisa |
İlçe | Kula |
Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 282 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0236 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 45170 |
İnternet sitesi: |
Battalmustafa.
Tarihçe
Battalmustafa; Manisa ilinin, Kula ilçesine bağlı, 60–70 haneli bir dağ ve orman köyüdür. Battallar, İmamlar, Pehlivanlar, Balcılar, Gedikören ve Kavaklı Yayla olmak üzere onar, on beşer hanelik altı mahalleden oluşmaktadır.
Battalmustafalıların bilinen soy ağacının kökünde yer alan Battal ve Mustafa Beylerin Narıncalı Aşiretine mensup oldukları, nüfus kayıtlarıyla sabittir. Köyün ismi de, kardeş olduğu söylenen bu iki aşiret reisinin adından gelmektedir.
Narıncalı Aşireti, göçebe hayatın yaygın olduğu 19. yüzyılda (1800–1900), bugünkü Alaşehir ilçesine bağlı, Delemenler ve Üzümlü Köylerinin bulunduğu Katırlı Ovasını kışlak, Umurbaba Dağlarının eteklerini de yaylak olarak kullanmaktadır. Aşiretin daha önceleri Muğla tarafında yaşadığı, oradan Aydın ilinin Koçarlı ilçesine yerleştikleri, adı geçen Katırlı Ovasına oradan geldikleri rivayet edilmektedir.
Tarımın yaygın olmadığı, vahşi hayvan ve haşerenin cirit oynadığı, sazlık ve balçıktan ibaret Gediz Ovası, o zamanın şartlarında bu aşireti cezbetmemiştir. Mezar taşlarındaki kayıtlara göre, 1850’li yıllarda, Katırlı Ovasındaki yaklaşık 1000 dönümlük tapulu arazilerini terk ederek, iştigal ettikleri hayvancılık için daha elverişli olan Umurbaba Dağlarının eteklerine yerleşmişlerdir.
Yaklaşık 100–150 yıl sonra; yerleşik hayatın ve tarımın yaygınlaşması, nüfusun artması ve ıslah edilen Gediz Ovasının cazip hale gelmesiyle, Battal Bey’in torunları, geride bıraktıkları verimli Katırlı topraklarını geri almak için hukuki yolara başvurmuş, ancak; o yıllara ait tapuların geçersizliği. Zaman aşımı… gibi çeşitli gerekçelerle müspet bir sonuç alamamıştır.
Battal ve Mustafa Bey kardeşler, Mağaza mevkiindeki “Yıkık Dam” olarak anılan yere gelip yerleşirler. Taş duvarlı ve toprak damlı 18–20 odalı evler inşa eden aşiret reisleri, bir taraftan yerleşik hayata geçerken diğer taraftan da Battalmustafa Köyü’nün temellerini atmışlardır. Umurbaba Dağları’nın eteklerini kendine mesken tutan ve yerleşik hayata geçen tek Narıncalı aşiret reisi Battal Bey değildir. Narıncalı Aşiretine mensup pek çok bey, Umurbaba eteklerindeki tepe, vadi ve yamaçlara yerleşmiş, kendi adlarını taşıyan birçok köyün kurulmasına vesile olmuştur.
Kültür
Battalmustafa kültürünün her alanında, yörük kültürünün izlerini görmek mümkündür.Giyim ve kuşamdan, düğün ve derneklere,yiyecek ve içecekten,âdap ve erkâna kadar, bütün yaşamın içinde,bu kültürün motiflerine rastlanır.Babaerkil ailelerden oluşan köyün,kendine has bir şivesi olmakla beraber, İstanbul Türkçesi'ne yakın bir dili vardır. Coğrafi yapıya bağlı olarak gelişen dağınık yerleşim; bayram seyran, düğün dernek gibi özel günler hariç, durgun bir sosyal hayatı da beraberinde getirmiştir. Bahar aylarında tenekelere doldurulan peynir, yaz ve güz aylarında hazırlanan tarhana ve bulgur, kış boyunca tüketilen, sofraların olmazsa olmazlarıdır...
Coğrafya
Kula, Alaşehir, Eşme üçgeninde yer alan Battalmustafa; 1555 metre yüksekliğindeki Umurbaba Dağının güney yamaçlarında, Sarıgöl ve Alaşehir ovalarına hâkim bir noktada, oldukça engebeli bir coğrafya üzerinde kurulmuştur. Manisa iline 149, Kula ilçesine 30, Alaşehir ilçesine 25 km uzaklıkta olan bir iç Ege köyüdür. Denizden yüksekliği 800 metre civarındadır. Koca Yaylak, Kara Kaya, Aygır, Orman Düzü, Çatal Yaylak en önemli yükseltileridir. İrili ufaklı yüzlerce derecik, adı geçen tepelerden süzülen yağmur sularını, köyün en önemli iki akarsuyu olan Koca Dere ve Baş Pınar’a taşırlar. Ulaşımı bile engelleyecek kadar derin vadiler içinde akan bu dereler, yılın büyük bölümünde susuzdur. Tarım için de başlı başına engel teşkil eden coğrafya, bilinçsiz orman kesiminin de tetiklemesiyle erozyona açık hale gelmiştir.
İklim
Köy genel olarak Akdeniz ikliminin etki alanındadır. Coğrafi konumu itibariyle tam geçiş bölgesinde olduğundan, karasal iklimin özelliklerini de kısmen yansıtmaktadır. Yazların çok sıcak, kışların da çok soğuk olduğu söylenemez. Küresel iklim değişikliklerine paralel olarak Battalmustafa’ya da yeterli ve istikrarlı yağış düşmemektedir
Köyün hâkim bitki örtüsü, Akdeniz ikliminin tipik bitki topluluğu makidir. Meşe ve palamut ağaçlarının ezici birçoğunluğu olmakla beraber ahlat, melengiç, hayıt, payam, alıç, diş budak, çınar, kızıl meşe, pinar, zakkum, acı ağaç, kara ağaç.....gibi ağaçlara da rastlanmaktadır. Armut ve zeytin, doğal ortamda yetişebilmektedir. Yeterli bilgi birikimi, gerekli teknik ve uygun ortam oluşturulduğunda, Akdeniz ikliminin sunduğu birçok meyve ve sebzenin yetişmesine uygun bir iklim ve çevrenin varlığından söz edilebilir.
Nüfus
…tarihinde yapılan son nüfus sayımına göre köyün nüfusu,……….’ı kadın ve ………….’ı erkek olmak üzere toplam …………..’dır. Nüfus yoğunluğunun düşük olduğu Battalmustafa, sürekli göç veren bir köydür. Yeraltı ve yerüstü kaynaklarının kıtlığı, coğrafî konumu, ulaşım zorluğu, kamu hizmetlerinden yararlanamama… gibi olumsuzluklar, göçün nedenleri arasında sayılabilir. Eğitim, sağlık, geçim sıkıntısı, daha iyi bir yaşam için göç edenlerin sayısı, köyde kalanların sayısından çok daha fazladır. Göçler genellikle Yeşilyurt, Alaşehir, Salihli, Turgutlu ve İzmir’e yapılmaktadır.
Köyün yıllara göre nüfus dağılımı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2007 | |
2000 | 282 |
1997 | 236 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Küçükbaş hayvan olarak, keçi, koyun ve tavuk; büyükbaş hayvan olarak da sığır yetiştirilmektedir. Öküz ve eşeğin gücünden yararlanma ile keçi üreticiliği son yıllarda azalmasına rağmen yer yer devam etmektedir. Köyün ekonomisinde birinci sırayı koyunculuk alır. Yılda bir satılan kuzu, elde edilen süt, peynir ve yün, önemli bir geçim kaynağıdır. Bir zamanlar revaçta olan tütüncülük, ülke tarım politikalarına paralel olarak önemini yitirmiştir. Mevsiminde yaş olarak tüketilen, kış aylarında da pekmezi yenen çekirdekli üzüm bağları, yok denecek kadar azalmıştır. Coğrafyanın izin verdiği çok sınırlı alanlarda yapılan susuz tarım, köylünün ihtiyacına cevap vermekten uzaktır. Arpa, buğday, bostan ve fiğ en çok yetiştirilen ürünlerdir. Yaz aylarında su başlarına yapılan bahçelerde; domates, biber, bamya, patlıcan ve fasulye gibi sebzeler de yetiştirilmektedir. Kıt kanaat geçim mücadelesi veren köylünün hayatında orman gelirlerinin de hatırı sayılır bir payı vardır. Alaşehir ve Sarıgöl Ovalarında gündelikçilik yaparak aile bütçesini destekleyenler de mevcuttur. Kendi ürettiğini büyük ölçüde yine kendisi tüketen, başka bir deyişle, kendi yağında kavrulan Battalmustafalıların, Türkiye ekonomisine ciddi katkılar sağladığını söylemek zordur.
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamasının yanı sıra taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Köyün içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır. Gsm Şebekeleri, yer yer değişse de iyi çekmektedir.