Bilim kurgu

Bilim kurgu[1][2] (İngilizce: Science-Fiction)[3], yakın ya da uzak gelecek ile ilgili öykülerin bugün olası olmayan bilim ve teknoloji unsurlarını da kullanarak oluşturulmasıdır. Bilim kurgu bazen geçmişi de kurgulayabilir. Bilim kurgu kitap, sanat eserleri, televizyon, film, bilgisayar oyunları, tiyatro eserleri ve diğer kitle iletişim araçlarında bulunabilir. Yapısal ve pazarlama bağlamında bilim kurgu güncel gerçeklik içinde bulunmayacak kurgusal ögeler içeren yaratıcı çalışmaları tanımlamak için kullanılabilir. Bu tanımlama fantastik, korku ve ilgili tür[4] leri de içerir.

Bilim kurgu eserlerinin fantastik eserlerden farkı hikâye kapsamındaki kurgusal ögelerin çoklukla doğa kanunları üzerine yapılmış bilimsel önermeler ya da ispatlar dahilinde olası olmasıdır (yine de hikâyedeki bazı ögeler hala tamamen yaratıcı kurgulardan ibarettir).Böylesi farklılıkların sonuçlarını keşfetmek bilim kurgunun, onu "fikirlerin edebiyatı"[5] yapan geleneksel amacıdır. Bilim kurgu çoklukla, bilinen gerçekliğe aykırı kurgulamalar içindeki alternatif olasılıklar[6] hakkında eğlendirici ve rasyonel olarak yazmak üzerine kuruludur.

Bu kurgulamalar:

olabilir.

Tanımlar

Bilim kurgu çok çeşitli alt türleri ve temaları içerdiğinden tanımını yapmak zordur.

Yazar ve editör Damon Knight "bilim kurgu söylediğimiz zaman gösterdiğimiz şeydir."[10] demiştir. Yazar Mark C. Glassy tarafından yapılan bir tanımlama bilim kurgu tanımını pornografiye benzetir:"onun ne olduğunu bilmezsiniz ama onu görünce tanırsınız."[11]. Vladimir Nabokov eğer tanımlamalarımızı çok dikkatli yaparsak William Shakespeare'in The Tempest adlı oyununun bilim kurgu olarak kabul edilmesi gerektiğini söylemiştir.[12]

Bilim kurgu yazarı Robert A. Heinlein'e göre bilim kurgunun kısa ve kullanışlı bir tanımı: " gelecekteki olası olaylar hakkında, tamamen, gerçek dünya, geçmiş ve gelecek ile ilgili yeterli bilgiye, doğa ve bilimsel yöntemin tam olarak anlaşılmasına dayalı gerçekçi kurgular"[13] dır.Rod Serling'in tanımı şöyledir: "Fantastik imkânsız'ın olası yapılmasıdır. Bilim kurgu ise olanaksız'ın mümkün kılınmasıdır."[14] Lester Del Rey ise şöyle yazar: " Sadık bir hayranı bile bilim kurgunun ne olduğunu açıklamakta zorlanır,tam ve tatminkar bir açıklamasının olmaması ise bilim kurgunun kolayca tanımlanabilecek sınırlarının olmamasındandır."[15]

Forrest J. Ackerman 1954 yılında ilk olarak "sci-fi" (kısaltma: science fiction) terimini kullanmıştır.[16] Bilim kurgu popüler kültüre girdikçe bu alanda aktif olan yazarlar ve bilim kurgu hayranları bu terimi düşük bütçeli, düşük teknolojili ve kalitesiz filmlerle özdeşleştirmişlerdir.[17][18][19] 1970'lerde Terry Carr ve Damon Knight gibi bilim kurgu eleştirmenleri "sci-fi" terimini çalıntı ve kalitesiz çalışmaları gerçek bilim kurgu eserlerinden ayırt etmek için kullanıyorlardı.[20] 1978 civarında Susan Wood ve diğerleri terimin İngilizcedeki telaffuzundan esinlenerek skiffy kelimesini türettiler. Peter Nicholls bilim kurgu yazar ve okurları arasındaki yaygın tercihin "SF" (ya da "sf") kısaltmasını kullanmak olduğunu yazar.[21] David Langford'un aylık fanzini Ansible'da, "Diğerlerinin Bizi Gördüğü Gibi..." adında, bilim kurgu türü dışındaki insanların bilim kurguyu aşağılamak için kullandıkları sayısız "sci-fi" örneklerini sunan düzenli bir köşe vardır.[22]

Tarihçe

İlk bilim kurgu eserleri olarak 2. yy'da Lucian'ın True History 'si[23] [24] [25] [26] [27], 1001 Gece Masalları 'ndaki bazı hikâyeler[28] [29], 10. yy'da The Tale of the Bamboo Cutter[29], 13. yy'da Ibn al-Nafis 'in Theologus Autodidactus 'u[30], Cyrano de Bergerac 'ın Voyage de la Terre à la Lune 'u, ve 17. yy'da Des états de la Lune et du Soleil görülmesine rağmen dünyayı kurgu ve hikâyecilik vasıtasıyla anlama konusunda bilim kurgunun öncelleri mitolojiye dayanır. Akıl çağı ve modern bilimin gelişmesini takiben Voltaire 'in Micromégas 'ı, Jonathan Swift 'in Gulliver'in Seyahatleri[31] ve Kepler 'in Somnium 'u ilk gerçek bilim kurgu örneklerindendir. Somnium Carl Sagan ve Isaac Asimov tarafından ilk bilim kurgu hikâyesi olarak gösterilir. Aya yapılan bir yolculuğu ve oradan dünyanın hareketinin nasıl göründüğünü anlatır.

18. yy'da roman'ın bir edebiyat türü olarak gelişmesini takiben, 19. yy başlarında Mary Shelley 'in kitapları Frankenstein ve The Last Man bilim kurgu roman formunun tanımlanmasına yardımcı olmuştur;[32] ardından Edgar Allan Poe aya seyahat ile ilgili bir hikâye yazmıştır.[33] 19. yy boyunca daha başka örnekler de ortaya çıkmıştır. Elektrik, telgraf ve yeni ulaşım teknolojilerinin doğuşuyla birlikte Jules Verne ve H. G. Wells gibi yazarlar bilim kurgu camiasında yaygın kabul gören yeni bir tür yarattılar.[34] Bu tür 19. yy sonlarında Britanya'da "bilimsel macera" olarak adlandırılıyordu. Edwin Abbott 'un 1884 te yayınladığı Flatland: A Romance of Many Dimensions gibi örneklerle bu tür çeşitlendi. "Bilimsel macera" terimi 20. yy başlarına kadar Olaf Stapledon gibi yazarlarca kullanılmaya devam etti.

20. yy başlarında ortaya çıkan ucuz bilim kurgu dergileri çoğunluğu Amerikalı olan ve Amazing Stories dergisinin kurucusu Hugo Gernsback ten etkilenen yeni bir yazar kuşağının doğmasına yardım etti.[35] 1930'ların sonlarında John W. Campbell'in Astounding Science Fiction dergisinin editörlüğüne gelmesiyle birlikte New York City'de Futurians adıyla anılan, içlerinde Isaac Asimov, Damon Knight, Donald A. Wollheim, Frederik Pohl, James Blish, Judith Merril gibi isimlerin de bulunduğu büyük bir yazar kitlesi oluştu.[36] Bu dönemin diğer tanınmış yazarları Robert A. Heinlein, Arthur C. Clarke, A. E. van Vogt ve Stanislaw Lem dir.Campbell'in Astounding 'in başında bulunduğu dönem bilim kurgu'nun altın çağı olarak kabul edilir. Bu dönemin karakteristik özelliği bilimsel başarılar ve gelişmeyi öven katı bilim kurgu hikâyeleridir.[35] Bu dönem savaş sonrası teknolojik ilerlemelere kadar sürmüştür, sonrasında Pohl'ün yönetimindeki Galaxy gibi dergiler ve yeni bir yazarlar kuşağı Campbell tarzının dışında eserler vermeye başladılar.

1950'lerde Beat kuşağı içinde William S. Burroughs gibi kurgusal yazarlar bulunuyordu. 1960'lar ve 1970'lerin başında Frank Herbert, Samuel R. Delany, Roger Zelazny, Harlan Ellison gibi yazarlar yeni eğilimler, fikirler ve yazı stilleri keşfettiler, bu sırada çoğunluğu Britanyalı bir grup yazar da New Wave olarak adlandırılıyordu.[31] 1970'lerde Larry Niven ve Poul Anderson gibi yazarlar katı bilim kurguyu yeniden tanımlamaya başladılar.[37] Ursula K. Le Guin ve diğerleri de sosyal bilim kurgu tarzına öncülük ettiler.[38]

1980'lerde William Gibson gibi cyberpunk yazarları geleneksel optimizm'den ayrılıp geleneksel bilim kurgu'nun ilerlemesini desteklediler.[39] Star Wars bilimsel doğruluktan daha fazla hikâye ve karakterlere odaklanarak uzay operası[40] tarzına yeni bir ilgi oluşmasına yardımcı oldu. C. J. Cherryh'nin uzaylılar ve komplike bilimsel mücadeleler üzerine detaylı araştırmaları belirli bir yazar gubunu etkiledi.[41] Çevresel sorunlar, küresel ağ ve genişleyen bilgi evreninin etkileri, biyoteknoloji ve nanoteknoloji ile ilgili sorular, Soğuk Savaş'ın ardından kıtlık sonrası toplumlarına oluşan ilgi gibi konular 1990'larda ortaya çıkmış temalardandır; Neal Stephenson'un The Diamond Age adlı eseri bu konuları kapsamlı olarak inceler. Lois McMaster Bujold'un Vorkosigan romanları karakter odaklı hikâyeleri yeniden ön plana çıkardı.[42] Star Trek: The Next Generation adlı televizyon dizisi,[43] içlerinde en çok tutulanı Babylon 5 olan bir bilim kurgu dizileri furyası başlattı.[44][45] Hızlı teknolojik ilerlemenin yarattığı kaygılar ilk kez Vernor Vinge'in romanı Marooned in Realtime ile popüler olan teknolojik yalnızlık kavramı etrafında şekillendi ve diğer yazarlarca da kullanıldı.

Yeni fikirler

Bilim kurgu bir yandan gelişmeyi ve gelecekteki teknolojileri eleştirirken, bir yandan da yeni fikirler ve yeni teknolojiler oluşturur. Bu konu bilimsel çevrelerden ziyade edebi ve sosyolojik olarak tartışılmıştır. Sinema ve medya kuramcısı Vivian Sobchack bilim kurgu filmi ile teknolojik hayal gücü arasındaki diyaloğu dikkatle gözden geçirir. Teknoloji sanatçıların kurgusal konuları betimlemesine etki etmez ancak kurgusal dünya hayal gücünü genişleterek bilime katkıda bulunur. Bilim kurgu'nun ilk yıllarında Arthur C. Clarke gibi yazarlarla daha yaygın olmakla birlikte, Michael Crichton gibi yeni yazarlar halihazırda olanaksız olan teknolojileri gerçeklenmeye çok yaklaştıracak yollar bulabilmektedir.[46] Nanoteknoloji alanında bu, Ottawa Üniversitesi profesörü José Lopez'in "Bridging the Gaps: Science Fiction in Nanotechnology" adlı makalesinde belgelenmiştir. Lopez, kurgusal evrenlerin teorik önermeleriyle bilimsel nanoteknoloji operasyonlarını ilişkilendirmiştir.

Alt türler

Yazarlar ve film yapımcıları geniş bir fikirler yelpazesinde eserler verirler ancak pazarlamacılar ve sanat eleştirmenleri bu edebi ve görsel çalışmaları farklı kategorilere ya da türler ve alt-türlere ayırmak eğilimindedirler.[47] Bazı çalışmalar birden fazla tanımlanmış türe tekabül ettiğinden, diğerleri tanımlanmış türlerin dışında ya da arasında kalabildiğinden, ayrıca pazarlamacıların tür tanımlamaları ile edebi eleştirmenlerinki arasında ciddi farklılıklar olmasından ötürü, bu işlem pek kolay olmamaktadır.

Katı bilim kurgu

Katı bilim kurgu(İngilizce: Hard "SF")'nun karakteristik özellikleri, fizik, astrofizik, kimya gibi ölçülebilir bilimlerin eksiksiz detaylarına sıkı biçimde bağlı olması ya da daha ileri teknolojilerin olası kıldığı evrenleri titizlikle betimlemesidir. Gelecek üzerine yapılmış doğru öngörülerin pek çoğu katı bilim kurgu alt-türünden gelmekle birlikte çok sayıda yanlış öngörü de ortaya çıkmıştır. Örneğin Arthur C. Clarke, sabit yörüngeli iletişim uydularını[48] doğrulukla öngörmesine rağmen "ay kraterleindeki derin aytozu katmanları" öngörüsünde yanılmıştır.[49] Gregory Benford, Geoffrey A. Landis gibi bazı katı bilim kurgu yazarları aynı zamanda birer bilim insanıdırlar.[50][51] Rudy Rucker ve Vernor Vinge ise yazarlığın yanı sıra matematikçidirler. Hal Clement, Larry Niven, Robert J. Sawyer ve Stephen Baxter bu alt-türün diğer kaydadeğer yazarlarıdır.

Sosyal bilim kurgu

"Sosyal bilim kurgu" terimi psikoloji, ekonomi, politik bilimler, sosyoloji, antropoloji gibi sosyal bilimleri esas alan çalışmaları tanımlamak için kullanılabilir. Bu alandaki kaydadeğer yazarlar arasında Ursula K. Le Guin ve Philip K. Dick sayılabilir.[35][52] Terim öncelikli olarak karakterler ve duygular üzerine odaklanan hikâyeleri tanımlar. SFWA Büyük Ustası Ray Bradbury bu sanatın tanınmış bir üstadıdıdr.[53] Bazı yazarlar katı bilim kurgu ve sosyal bilim kurgu arasındaki sınırı bulanıklaştırmışlardır. Ütopya ve distopya hikâyeleri sosyal bilim kurgunun dallarıdır;The Handmaid's Tale, BinDokuzyüzSeksenDört ve Brave New World gibi hikâyeler sosyal bilim kurgu örnekleri arasındadır. Gulliver'in Seyahatleri gibi fantastik ortamlarda geçen hicivsel romanlar yaratıcı kurgulamalar olarak kabul edilebilir.

Cyberpunk

Cyberpunk türü 1980'lerin başında ortaya çıkmıştır; "sibernetik"(İngilizce: cybernetics) ve "punk" kelimelerinin bileşimidir[54] ve ilk olarak yazar Bruce Bethke'nin Amazing Science Fiction Stories dergisinin Kasım 1983 sayısında yayınlanan "Cyberpunk" adlı kısa öyküsüyle keşfedilmiştir.[55] Daha sonra William Gibson'ın siber uzayı tanımladığına inanılan kitabı Neuromancer ile rafine edilmiştir. Zaman dilimi genellikle yakın gelecektir ve ortam da genellikle distopyandır. Cyberpunk'ın yaygın temaları içinde bilgi teknolojilerindeki gelişmeler, özellikle İnternet (ya da siber uzay) ve şirketlerin devletlerden daha etkin olduğu demokrasi ötesi toplumsal kontrol sistemleri sayılabilir. Nihilizm, post-modernizm ve kara film teknikleri yaygın olarak kullanılır ve lider karakterler memnuniyetsiz ya da isyankar anti-kahramanlar olabilir. Bu türün kaydadeğer yazarları William Gibson, Bruce Sterling, Alfred Bester ve Pat Cadigan'dır. James O'Ehley 1982 yapımı Blade Runner filmini görsel cyberpunk türüne kesin bir örnek olarak gösterir.[56]

Zamanda yolculuk

Zamanda yolculuk hikâyelerinin öncellerini 18. ve 19. yy'larda görebiliriz. Bu alt-tür H. G. Wells'in Zaman Makinası romanıyla popüler olmuştur. Bu türdeki hikâyeler büyükbaba paradoksu gibi mantıksal sorunlar yüzünden oldukça komplikedir.[57] Zamanda yolculuk, romanlarda ve gerek genel temalı televizyon dizilerinin içinde tek bölüm olarak (örnek:Uzay Yolu dizisi "Sonsuzluğun Kıyısındaki Şehir" bölümü), gerekse ayrı yapım olarak (örnek:The Flipside of Dominick Hide) oldukça yaygın olarak kullanılan bir konudur. 1963 yılında başlayan ve 2014 yılında devam etmekte olan "Doctor Who" adlı dizide, zaman yolculuğu ve paralel evrenlerle ilgili örnekler sunan, uzun soluklu bir dizidir. Başrol karakteri olan Doctor "Zaman Lordu"dur.

Alternatif tarih

Alternatif tarih hikâyeleri tarihsel olayların farklı biçimde gerçekleşmesi önermesi üzerine kuruludur. Bu hikâyeler geçmişi değiştirmek için zaman yolculuğunu kullanabilir ya da basitçe bizimkinden farklı tarihe sahip bir evren kurabilir. Türün klasikleri arasında Ward Moore'un Amerikan İç Savaşını Güneylilerin kazandığı Bring the Jubilee si, II. Dünya Savaşını Almanya ve Japonya'nın kazandığı Philip K. Dick'in The Man in the High Castle ı sayılabilir. Adını Murray Leinster'in erken dönem hikâyesi Sidewise in Time dan alan Sidewise Alternatif Tarih Ödülü bu alt-türün en iyilerini belirler. Harry Turtledove bu alt-türün en önde gelen yazarlarındandır ve kendisinden sıklıkla "alternatif tarihin ustası" olarak bahsedilir.[58][59]

Askeri bilim kurgu

Askeri bilim kurgu ulusal, gezegenlerarası ya da evrenlerarası silahlı güçlerin çatışması üzerine kurulur; öncelikli karakterler genellikle askerlerdir. Hikâyeler askeri teknoloji ile ilgili detaylar, prosedürler, törenler ve askeri tarih içerir; askeri hikâyeler tarihsel çatışmalarla paralellik ihtiva edebilir. Gordon Dickson'un Dorsai romanları ve Heinlein'in Yıldızgemisi Askerleri erken dönem örnekleridir. Joe Haldeman'ın The Forever War adlı eseri erken yazarların II. Dünya Savaşı dönemi hikâyelerine Vietnam Savaşı dönemi ile verdiği eleştirel bir cevaptır.[60] Önde gelen askeri bilim kurgu yazarları David Drake, David Weber ve S. M. Stirling'dir. Baen Books yayınevi askeri bilim kurgu yazarlarını yetiştirmesiyle tanınır.[61]

İnsanüstü varlıklar

İnsanüstü varlıklarla ilgili hikâyeler normalin dışında kabiliyetleri olan canlıların ortaya çıkmasını konu alır. Bu durum Olaf Stapledon'un Odd John adlı romanında olduğu gibi doğal nedenlerden ya da A.E. Van Vogt'un romanı Slan da olduğu gibi kasıtlı denemelerle ortaya çıkabilir. Bu hikâyeler genellikle bu varlıkların yaşadığı yabancılaşma ve toplumun bu varlıklara olan tepkisine odaklıdır. Bu alt-tür gerçek yaşamda insan çoğaltılması konusunun tartışılmasında rol oynamıştır.

Dünyanın Sonu

Mahşer kurgusu nükleer savaş, salgın hastalıklar ya da diğer afetler sonucunda uygarlığın sonunun gelmesini ya da afetler sonrası dünyanın durumunu konu alır. George R. Stewart'ın Earth Abides ve Pat Frank'ın Alas, Babylon romanları türün tipik örnekleridir. Mahşer kurgusu genelde afetin oluşu ve hemen sonrasıyla ilgilenirken mahşer sonrası kurgulamalar Cormac McCarthy'nin Yol undaki gibi yakın dönemi ya da Russell Hoban'ın Riddley Walker romanında olduğu gibi afetin oluşundan yüzyıllar sonrasını anlatabilir.

Uzay operası

Uzay operası kısmen ya da tamamen uzayda geçen, ve güçlü (bazen de hayali) teknoloji ve kabiliyetlere sahip rakipler arasındaki çatışmayı da içeren romantik hikâyeler, çoklukla melodramatik maceralardır. Uzay operasının en önemli özelliği ortam, karakterler, savaşlar, güçler ve temaların çok büyük ölçekli olma eğilimidir. Bu hikâyeler tipik olarak Homer'ci geleneği takip ederler:" küçük bir maceracı grup, kendi güçleriyle kıyaslanamayacak büyüklükteki savaşçı güçlere karşı mücadele verir". Alastair Reynolds'un Revelation Space serisi ve çok popüler olan Star Wars üçlemeleri bu türün örnekleridir.

Uzay westerni

Uzay westerni ABD'li western hikâyelerini fütüristik uzay arka planında sunmasıyla aslında Uzay Operası'nın bir alt türü olarak değerlendirilebilir. Bu hikâyeler tipik olarak yeni kolonize edilmiş ve Amerikan Vahşi Batısında olduğu gibi ekonomik gelişme ve kanunsuzluğun hüküm sürdüğü zeminlerde kurulu öncü yerleşimleri konu alır.Joss Whedon'un Firefly TV serisi ve devam filmi Serenity bu türün örnekleridir.

Diğer alt türler

Bilim kurgu bir sanat türü olarak çok daha önceleri var olduğu halde, adına kavuşması için 50'li yıllarda bu şekilde adlandırmasını beklemiştir.

İlgili türler

Teorik kurgu, fantastik edebiyat ve korku

Teorik kurgu,[63] bilim kurgu, fantastik, alternatif tarih(herhangi bir bilimsel ya da fütüristük öge içermeyebilir) ve hatta Jorge Luis Borges ve John Barth'ın eserlerinde olduğu gibi fantastik ögeler içeren yazınsal eserleri de içine alan geniş bir alandır. Bazı editörler büyülü gerçekçiliği de teorik kurgu türüne katarlar.[64]

Fantastik edebiyat

Fantastik edebiyat bilim kurgu ile yakından ilişkilidir. Pek çok yazar her iki türde de eserler vermiştir, hatta Anne McCaffrey ve Marion Zimmer Bradley gibi yazarların iki türün ortasına denk düşen eserleri de vardır.[65] Yazarların kurduğu profesyonel organizasyonun adı "Science Fiction and Fantasy Writers of America" (SFWA), yani "Amerikan Bilim kurgu ve Fantastik Edebiyat Yazarları Birliği"'dir.[66] Bilim kurgu kongreleri fantastik edebiyat konularını düzenli olarak gündemlerine alırlar.[67][68][69] J. K. Rowling gibi fantastik edebiyat yazarları bilim kurgu alanındaki en büyük ödül Hugo Ödülüne layık görülmüştür.[70] Bazı çalışmalar alt-türler arasında kesin sınırlar çizmenin ne kadar zor olduğunu göztermesine rağmen yazarlar ve okuyucular çoğunlukla fantastik edebiyat ve bilim kurgu yu birbirinden ayırırlar. Genel anlamda bilim kurgu birgün gerçekleşme olasılığı olan şeyleri anlatırken fantastik edebiyat özünde olanaksız olan şeylerden bahseder.[14] Büyü ve mitoloji fantastik edebiyatın popüler konularıdır.[71] Bazı öyküler aslında bilim kurgu türünde olmasına rağmen fantastik ögeler içerir. Bilimsel fantezi terimi zaman zaman bu tür çalışmaları anlatmak için kullanılır.[72]

Korku edebiyatı

Korku edebiyatı doğa dışı ve doğaüstü üzerine kuruludur. Amacı okuyucuyu zaman zaman şiddet tasvirleri kullanarak rahatsız etmek ya da korkutmaktır. Tarihsel olarak olağandışı edebiyat olarak ta bilinmektedir. Korku edebiyatı resmen bilim kurgu'nun bir dalı olmamakla birlikte pek çok korku eseri bilim kurgu ögeleri içerir. Mary Shelley'in Frankenstein romanı, canavarın yaratılması bilim-kurgusal bir temelde olduğundan, tam anlamıyla ilk bilim kurgu çalışması olarak tanınır. Edgar Allan Poe'nun çalışmaları da bilim kurgu ve korku türlerinin tanımlanmasına yardımcı olmuştur.[73] Günümüzde korku edebiyatı korku filmlerinin en popüler kategorilerindendir.[74]

Gizemci edebiyat

Bilim kurgu baskın temadır, ancak güncel gerçekliğe dayanır. Orta edebiyat türü sayılabilir. Tom Clancy veya Michael Crichton'un romanları gibi pek çok korku eseri ya da James Bond filmleri bu türe dahil edilebilir.[75] Kurt Vonnegut, Philip K. Dick, Stanisław Lem gibi yazarların modernist çalışmaları güncel gerçekliğe kurgusal ya da varoluşçu yaklaşımlarıyla bilim kurgu ve gizemcilik arasındaki sınırdadırlar.[76] Robert J. Sawyer'a göre "Bilim kurgu ve gizemcilik arasında büyük bir uzlaşma vardır. İkisi de bulmaca çözmeyi teşvik eder ve akla yatkın hikâyeler gerektirirler."[77] Isaac Asimov, Walter Mosley ve diğer yazarlar bilim kurgu eserlerinde gizemci ögelere yer vemişler ya da tam tersine gizemci eserlerinde bilim kurgu ögelerine yer vermişlerdir.

Süperkahraman edebiyatı

Süperkahraman edebiyat türünün karakteristik özelliği, normalin çok üzerinde yetenek ve güçleri olan varlıkların isteyerek ya da zorunluluktan dolayı bir ülke ya da evrendeki insanlara doğal ya da süper-güçlü tehditlerin bertaraf edilmesinde yardım etmeleridir. Pek çok süper kahraman karakteri isteyerek ya da kazara kendilerini ileri teknolojiler, yabancı dünyalar, zamanda ya da boyutlararasında yolculuk gibi ögeler içeren bilim kurgusal ya da gerçek olayların içinde bulurlar, fakat bilimsel akla yatkınlık oranı gerçek bilim kurguya göre düşüktür. Bu türün yazarları arasında Stan Lee (Örümcek Adam, Fantastik Dörtlü,X-Men ve Hulk'un yaratıcılarından); Marvel Comics için Blade i ve DC Comics için The New Teen Titans 'ı yaratan Marv Wolfman, Uzay Yolu, Smallville TV serisi Örümcek Adam ve X-Men romanlarıyla Dean Wesley Smith ve Supermen in yazarları Roger Stern ve Elliot S. Maggin sayılabilir.

Camia ve hayran toplulukları

Bilim kurgu hayranlarının oluşturduğu topluluk bir edebiyat ve fikir camiasıdır. Yeni fikirlerin toplumun geniş kitlelerine yayılmadan önce ortaya çıkıp geliştiği bir kültür ortamıdır.[78] Bu camianın üyeleri bilim kurgu fanları olarak bilinir. Bu kitle birbirleriyle bilim kurgu kongreleri ve kulüpleri, yazılı ve sanal fanzinler, internet siteleri, adres listeleri ya da diğer vasıtalarla sürekli olarak temas halindedirler.

Bilim kurgu hayranları topluluğu Amazing Stories dergisindeki Mektuplar köşesinden ortaya çıkmıştır. Kısa süre içinde bilim kurgu hayranları birbirlerine mektuplar yazmaya, fanzin olarak bilinmeye başlanan gayri resmi yayınlarda görüşlerini paylaşmaya başladılar.[79] Düzenli irtibat kurulduktan sonra bilim kurgu fanları birbirleriyle tanışmak istediler ve yerel kulüpler kuruldu. 1930'larda ilk bilim kurgu kongresi geniş bir bölgedeki bilim kurgu fanlarını bir araya getirdi.[80] Internet ortaya çıkıp daha geniş kitleler arasında iletişim kurulana dek kongreler, kulüpler ve fanzinler bilim kurgu hayranlarının yoğunluklu aktivite türleri olarak kaldı.

Ödüller

Bilim kurgu dünyasının en saygı duyulan ödülleri Dünya Bilim Kurgu Cemiyeti 'nin dağıttığı Hugo Ödülü ve SFWA'nın dağıttığı Nebula Ödülü dür. Bilim kurgu sinemasının kaydadeğer bir ödülü ise Saturn Ödülü dür. Her yıl Bilim Kurgu, Fantezi ve Korku Filmleri Akademisi tarafından dağıtılır.

Kanada'daki Aurora Ödülü gibi ulusal ödüller, Orycon'da dağıtılan ve KuzeyBatı Pasifik'ten gelen çalışmalara verilen Endeavour Ödülü gibi bölgesel ödüller Chesley Ödülü gibi özel ilgi alanlarının ya da alt-türlerin değerlendirildiği ödüller de vardır. Lotus Ödülü gibi, dergilerin yaptığı okuyucu oylamaları sonucunda dağıtılan ödüller de mevcuttur.

Kongreler, kulüpler ve organizasyonlar

Pamela Dean reading Minicon da

Dünyanın çeşitli şehirlerinde düzenli olarak yerel, bölgesel, ulusal ya da uluslararası katılımlı bilim kurgu kongreleri gerçekleştirilir. Genel ilgi alanlı kongrelerde bilim kurgu'nun tüm konuları işlenirken diğer kongreler ise medya hayranlığı, filking, vs., gibi özel ilgi alanlarına odaklıdır. Medyaya yönelik pek çok aktivite ticari sponsorlar tarafından organize edilmekle birlikte kongrelerin çoğu kar amacı gütmeyen organizasyonların gönüllü çalışmaları ile gerçekleştirilir. Kongre aktiviteleri "program" olarak adlandırılır. Bunlar paneller, okuma ve imza seansları, maskeli balolar ve diğer etkinlikler olabilir. Kongre boyunca sürekli olarak gerçekleştirilen satış standları, sanat gösterileri, ikram ve ağırlama salonları gibi aktiviteler programın parçası değildir.[81]

Kongreler ödül törenlerine evsahipliği de yapabilir, örneğin Hugo Ödülü her yıl Worldcon kongresinde sahibini bulur. Bilim kurgu kulüpleri, yıl boyunca bilim kurgu fanları için çeşitli aktiviteler düzenlerler. Bunlar devam eden bilim kurgu kongreleri ile bağlantılı ya da düzenli kulüp toplantıları şeklinde olabilir. Pek çok grup kütüphanelerde, üniversitelerde, halk merkezlerinde, pub ve restoranlarda ya da üyelerin evlerinde toplanırlar. New England Bilim Kurgu Derneği ve Los Angeles Bilim ve Fantezi Cemiyeti gibi köklü grupların toplantılar ve kongre malzemeleri ile araştırma materyallerini depolamak için kullandıkları kulüp binaları vardır.[82] Amerikan Bilim kurgu ve Fantastik Edebiyat Yazarları Birliği (SFWA), 1965 yılında Damon Knight tarafından profesyonel bilim kurgu yazarları camiasına hizmet için kar amacı gütmeyen bir organizasyon olarak kurulmuştur.[66] Hayran topluluğu media fandom,[83] Society for Creative Anachronism,[84] gamer(ya da gaming),[85] filker(ya da filking) ve furry fandom[86] gibi ilgili grupların doğuşuna yardımcı olmuştur.

Fanzinler ve internet ortamındaki fan kulüpleri

İlk bilim kurgu fanzini "The Comet" 1930 yılında yayınlandı.[87] Fanzin basım teknikleri yıllar geçtikçe hektograf, mimograf ve ditto makinesi nden modern fotokopi ye dönüştü. Üyelik potansiyeli modern basım tekniklerinin kullanılması için çoğunlukla yeterli olmamaktadır. Modern fanzinler bilgisayar yazıcısı çıktısı olarak basılmakta, yerel fotokopi merkezlerinde çoğaltılmakta ya da sadece e-mail ile gönderilmektedir. Günümüzde en iyi bilinen fanzin David Langford tarafından yayımlanan pek çok Hugo ödülü almış Ansible dır. Diğer ödüllü fanzinler arasında File 770, Mimosa, ve Plokta sayılabilir.[88] Fanzinler için yazan Brad W. Foster, Teddy Harvia and Joe Mayhew gibi yazarlar bu alanda öne çıkmışlardır. Hugo ödüllerinin içinde de "En iyi Fanzin yazarı" adında bir kategori vardır.[88] En eski sanal fan kulübü SF Lovers ilk başta bir adres listesine text olarak düzenli gönderilmeye başlamıştır.[89] 1980'lerde Usenet grupları sanal fan zincirini büyük oranda genişletti. 1990'larda Küresel Internet ağının gelişmesi bilim kurgu fanlarının sayısını dünya çapında binlerden milyonlara çıkardı.[82] Bu konuda binlerce web sitesi kuruldu. Bunların çoğu küçük ve dar kapsamlı olmakla birlikte SF Site gibi bazı siteler geniş bir içeriğe sahiptir.

Fan edebiyatı

"Fan edebiyatı" terimi bilim kurgu hayranları tarafından yaratılan, kar amacı olmayan, kitap, film ya da televizyon serileri için Kullanılır.[90] Terimin modern anlamı 1970'lerden önceki "bilim kurgu fanatiklerinin fanzin'lerde yayımlanan öyküleri" anlamı ile karıştırılmamalıdır. Walt Willis'in Goon hikâyeleri bu türe bir örnektir. Son yıllarda bilim kurgusal evrenlerin işbirliğiyle oluşturulmasını teşvik eden Orion's Arm, Galaxiki gibi siteler ortaya çıkmıştır. Zaman zaman bilim kurgu eserlerinin telif hakkı sahipleri bilim kurgu fanlarına yaptıkları işe son vermeleri için avukatları aracılığıyla yasal uyarılar göndermişlerdir.

Bilim kurgu araştırmaları

Bilim kurgu araştırmaları, bilim kurgu eserleri, filmler ve yeni medya türleri üzerine yapılan kritik değerlendirmeler, yorumlar, tartışmalar, fan kulüpleri ve fan edebiyatını kapsar. Bilim kurgu araştırmacıları bilim kurguyu ve bilim kurgunun bilim, teknoloji, politika ve kültür ile ilişkilerini kapsamlı bir araştırma konusu olarak alırlar. Bilim kurgu araştırmalarının tarihi 20. yy başlarına dayanmasına rağmen Extrapolation (1959), Foundation - The International Review of Science Fiction (1972), Science-Fiction Studies (1973) gibi akademik yayınlar ve 1970'lerde kurulan Bilim Kurgu Araştırmaları Birliği, Bilim Kurgu Vakfı gibi kurumlar sayesinde ayrı bir disiplin olarak tanımlanmıştır.1970'lerde bu alan bilim kurgu akademisyenleri ile bağlantılı pek çok yeni dergi, organizasyon ve konferans, ve Liverpool ile Kansas üniveristelerinin açtığı akademik bilim kurgu programlarıyla ciddi oranda büyümüştür.

Ulusal Bilim Vakfı, "Toplumsal Eğilimler ve Toplumsal Algılama" ve "Bilim Kurgu ve Düzmece Bilim" konulu araştırmalar yapmıştır.[91] Bu araştırmalar sonunda varılan bazı sonuçlar şunlardır: "Bilim kurguya olan ilgi insanların bilim konusundaki düşünce ve yaklaşımlarını etkileyebilir... bir araştırma sonucuna göre bilim kurgu romanlarını tercih etmekle uzay programını desteklemek arasında güçlü bir ilişki vardır... aynı araştırma sonuçlarına göre bilim kurgu eserleri okuyan öğrenciler diğer öğrencilere göre dünyadışı varlıklar ile temas kurulmasını daha olası ve istenen bir şey olarak görmektedirler (Bainbridge 1982)".[92]

Dünya'da bilim kurgu

Tür ve camia olarak çoğunlukla ABD ve Birleşik krallıkta gelişmiş olmasına rağmen bilim kurgu dünya çapında bir olgudur. Bilim kurgu'yu belirli ülkeler ve İngilizce harici dillerde de geliştirme amaçlı organizayonlar, ülke, dil ya da türe özgü ödüller gibi oldukça yaygındır.

Sovyet pulu, bilim kurgu konulu 1967 serisinden bir örnek.

Avrupa

Almanya ve Avusturya

Tanınmış Alman bilim kurgu yazarları arasında The Carpet Makers ve Eine Billion Dollar kitapları büyük başarı kazanmış olan beş kez Kurd-Laßwitz-Ödülü sahibi Andreas Eschbach, The Swarm adlı kitabında bilimsel korku ve bilim kurgu ögelerini bir mahşer senaryosu ile birleştiren Frank Schätzing sayılabilir. Die Zeit a göre Alman dilinde yazan en önde gelen yazar Avusturyalı Herbert W. Franke'dir.

Alman dilinde yayınlanan tanınmış kitap serisi Perry Rhodan 1961 yılında çıkmıştır. Bugüne kadar satılan bir milyarın üzerinde kopya ile dünyanın en başarılı bilim kurgu kitap serilerindendir.[93]

Türkiye

İngilizce "science fiction" olan türün adını Türkçeye "bilim kurgu" olarak kazandıran Orhan Duru'dur. Çizgi roman alanında, Yalçın Didman'ın Eksi Seksen ismli kitapla başlattığı Ayılı Adam serisi, post-apokaliptik bilim-kurgunun Türkiye'deki en belirgin örneğidir.

Uğur Uludağ'ın yazdığı Üçüncü Türden Yakın İlişkiler, Türkiye'nin ilk bilim-kurgu tiyatro oyunudur. Aynı isimli oyunun devamı olan "Üçüncü Türden yakın İlişkiler 2" ise, dünya tiyatrosunda - sequal anlamdaki ilk devam oyunudur. Her iki oyun da Espri Standartları Enstitüsü Kurumu tarafından 2001-2004 seneleri arasında oynanmıştır. Serinin ilk oyunu Türkiye'de 130.000 kişi tarafından izlenmiştir. Daha sonraları yazar, her iki oyunu birleştirip genişletmek suretiyle aynı isimli bir roman da çıkarmıştır.

Okyanusya

Avustralya: David G. Hartwell'in belirttiği üzere Avustralya bilim kurgusu pek çok yönden Avustralyalı olmamasına rağmen, bilim kurgu, fantastik ve korku edebiyatı alanlarında uluslararası platformda eserler veren çok sayıda Avustralyalı yazar vardır. Bu durum Avustralya iç pazarının küçük nedeniyle dış satışların çoğu Avustralya kökenli yazar için önemli olmasıyla açıklanabilir.[94][95]

Yazında bilim kurgu

Edebiyatta bilim kurgu türünün tanınmış isimlerinden bazıları şunlardır:

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ↑ "bilimkurgu." Türkçe Sözlük. Dil Derneği. Erişim: 24 Şubat 2015.
  2. ↑ "bilimkurgu." Yazın Terimleri Sözlüğü. Türk Dil Kurumu. Erişim: 24 Şubat 2015.
  3. ↑ http://www.x-bilinmeyen.com/76oyk/id10.htm
  4. ↑ N. E. Lilly (2002-03). "What is Speculative Fiction?". 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150502121200/http://www.greententacles.com:80/articles/5/26.
  5. ↑ Marg Gilks, Paula Fleming, and Moira Allen (2003). "Science Fiction: The Literature of Ideas". WritingWorld.com. 15 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150515083550/http://www.writing-world.com:80/sf/sf.shtml.
  6. ↑ Del Rey, Lester (1979). The World of Science Fiction: 1926–1976. Ballantine Books. s. 5. ISBN 0-345-25452-X.
  7. ↑ Sterling, Bruce. "Science fiction" in Encyclopædia Britannica 2008
  8. ↑ Card, Scott (1990). How to Write Science Fiction and Fantasy. Writer's Digest Books. s. 17. ISBN 0-89879-416-1.
  9. ↑ Hartwell, David G. (1996). Age of Wonders: Exploring the World of Science Fiction. Tor Books. s. 109–131. ISBN 0-312-86235-0.
  10. ↑ Knight, Damon Francis (1967). In Search of Wonder: Essays on Modern Science Fiction. Advent Publishing, Inc.. s. pg xiii. ISBN 0911682317.
  11. ↑ Glassy, Mark C. (2001). The Biology of Science Fiction Cinema. Jefferson, N.C.: McFarland. ISBN 0-7864-0998-3.
  12. ↑ Nabokov, Vladimir Vladimirovich (1973). Strong opinions. McGraw-Hill. s. pg. 3 et seq. ISBN 0070457379.
  13. ↑ Heinlein, Robert A.; Cyril Kornbluth, Alfred Bester, and Robert Bloch (1959). "Science Fiction: Its Nature, Faults and Virtues". The Science Fiction Novel: Imagination and Social Criticism. University of Chicago: Advent Publishers.
  14. 1 2 Rod Serling (1962). The Twilight Zone, "The Fugitive".
  15. ↑ Del Rey, Lester (1980). The World of Science Fiction 1926–1976. Garland Publishing.
  16. ↑ The American Heritage Dictionary of the English Language, Fourth Edition. Houghton Mifflin Company. 2000.
  17. ↑ Whittier, Terry (1987). Neo-Fan's Guidebook.
  18. ↑ Scalzi, John (2005). The Rough Guide to Sci-Fi Movies. http://www.scalzi.com/whatever/003672.html.
  19. ↑ Ellison, Harlan (1998). ""Harlan Ellison's responses to online fan questions at ParCon"". 22 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150522223829/http://harlanellison.com:80/text/parcon.txt.
  20. ↑ John Clute and Peter Nicholls, ed. (1993). ""Sci fi" (article by Peter Nicholls)". Encyclopedia of Science Fiction. Orbit/Time Warner Book Group UK.
  21. ↑ John Clute and Peter Nicholls, ed. (1993). ""SF" (article by Peter Nicholls)". Encyclopedia of Science Fiction. Orbit/Time Warner Book Group UK.
  22. ↑ "Ansible". David Langford. 7 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141007090833/http://news.ansible.co.uk/.
  23. ↑ Grewell, Greg: "Colonizing the Universe: Science Fictions Then, Now, and in the (Imagined) Future", Rocky Mountain Review of Language and Literature, Vol. 55, No. 2 (2001), pp. 25–47 (30f.)
  24. ↑ Fredericks, S.C.: "Lucian's True History as SF", Science Fiction Studies, Vol. 3, No. 1 (March 1976), pp. 49–60
  25. ↑ Swanson, Roy Arthur: "The True, the False, and the Truly False: Lucian's Philosophical Science Fiction", Science Fiction Studies, Vol. 3, No. 3 (Nov. 1976), pp. 227–239
  26. ↑ Georgiadou, Aristoula & Larmour, David H.J.: "Lucian's Science Fiction Novel True Histories. Interpretation and Commentary", Mnemosyne Supplement 179, Leiden 1998, ISBN 90-04-10667-7, Introduction
  27. ↑ Gunn, James E.: "The New Encyclopedia of Science Fiction", Publisher: Viking 1988, ISBN 978-0-670-81041-3, p.249 calls it "Proto-Science Fiction"
  28. ↑ Irwin, Robert (2003), The Arabian Nights: A Companion, Tauris Parke Paperbacks, ss. 209–13, ISBN 1860649831
  29. 1 2 Richardson, Matthew (2001), The Halstead Treasury of Ancient Science Fiction, Rushcutters Bay, New South Wales: Halstead Press, ISBN 1875684646 (cf. "Once Upon a Time", Emerald City (85), September 2002, http://www.emcit.com/emcit085.shtml#Once, erişim tarihi: 2008-09-17)
  30. ↑ Dr. Abu Shadi Al-Roubi (1982), "Ibn al-Nafis as a philosopher", Symposium on Ibn al-Nafis, Second International Conference on Islamic Medicine: Islamic Medical Organization, Kuwait (cf. Ibnul-Nafees As a Philosopher, Encyclopedia of Islamic World )
  31. 1 2 "Science Fiction". Encyclopedia Britannica. http://www.britannica.com/eb/article-235714/science-fiction. Erişim tarihi: 2007-01-17.
  32. ↑ John Clute and Peter Nicholls (1993). "Mary W. Shelley". Encyclopedia of Science Fiction. Orbit/Time Warner Book Group UK. http://www.sfhomeworld.org/exhibits/homeworld/scifi_hof.asp?articleID=62. Erişim tarihi: 2007-01-17.
  33. ↑ Poe, Edgar Allan. The Works of Edgar Allan Poe, Volume 1, "The Unparalleled Adventures of One Hans Pfaal". http://www.worldwideschool.org/library/books/lit/horror/TheWorksofEdgarAllenPoeVolume1/chap3.html.
  34. ↑ "Science Fiction". Encarta Online Encyclopedia. Microsoft. 2006. http://encarta.msn.com/encyclopedia_761563123_2/Science_Fiction.html. Erişim tarihi: 2007-01-17.
  35. 1 2 3 Agatha Taormina (2005-01-19). "A History of Science Fiction". Northern Virginia Community College. http://www.nvcc.edu/home/ataormina/scifi/history/.
  36. ↑ Resnick, Mike (1997). "The Literature of Fandom". Mimosa (#21). http://jophan.org/mimosa/m21/resnick.htm. Erişim tarihi: 2007-01-17.
  37. ↑ "SF TIMELINE 1960–1970". Magic Dragon Multimedia. 2003-12-24. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151016032758/http://www.magicdragon.com/UltimateSF/timeline1970.html.
  38. ↑ Browning, Tonya (1993). A brief historical survey of women writers of science fiction. University of Texas in Austin. http://www.cwrl.utexas.edu/~tonya/Tonya/sf/history.html. Erişim tarihi: 2007-01-19.
  39. ↑ Philip Hayward (1993). Future Visions: New Technologies of the Screen. British Film Institute. s. 180–204. http://www.stanford.edu/class/history34q/readings/Cyberspace/HaywardSituatingCyberspace.html.
  40. ↑ Allen Varney (2004-01-04). "Exploding Worlds!". 10 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150810083055/http://allenvarney.com/av_space2.html.
  41. ↑ Vera Nazarian (2005-05-21). "Intriguing Links to Fabulous People and Places...". http://www.sff.net/people/vera.nazarian/links.htp.
  42. ↑ "Shards of Honor". NESFA Press. 2004-05-10. 11 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150611120539/http://www.nesfa.org:80/press/Books/Bujold-2.htm.
  43. ↑ Scott Cummings (2006-09-21). "Star Trek: The Next Generation". 9 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20080509093805/http://www.patriotresource.com/tv/scifi/sttng.html.
  44. ↑ David Richardson (1997-07). "Dead Man Walking". Cult Times. http://www.maestravida.com/weinwalk/CultT797.html. Erişim tarihi: 2007-01-17.
  45. ↑ Nazarro, Joe. "The Dream Given Form". TV Zone Special (#30).
  46. ↑ Sheila Schwartz (1971). "Science Fiction: Bridge between the Two Cultures". The English Journal. http://links.jstor.org/sici?sici=0013-8274%28197111%2960%3A8%3C1043%3ASFBBTT%3E2.0.CO%3B2-2..
  47. ↑ "An Interview with Hal Duncan". Del Rey Online. 2006. http://www.randomhouse.com/delrey/catalog/display.pperl?isbn=9780345487315&view=qa.
  48. ↑ "Arthur C. Clarke, 1917-". Pegasos. 2000. 11 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150111223702/http://www.kirjasto.sci.fi:80/aclarke.htm.
  49. ↑ Chester, Tony (2002-03-17). "A Fall of Moondust". Concatenation. http://www.concatenation.org/frev/moondust.html. Erişim tarihi: 2007-01-16.
  50. ↑ Fraknoi, Andrew (2003-02-11). "Teaching Astronomy with Science Fiction: A Resource Guide". Astronomy Education Review (National Optical Astronomy Observatory). http://aer.noao.edu/cgi-bin/article.pl?id=33. Erişim tarihi: 2007-01-16.
  51. ↑ Scientist science fiction authors
  52. ↑ Hartwell, David G. (1996-08). Age of Wonders. Tor Books. http://www.tor.com/sampleAgeofWonders.html.
  53. ↑ Maas, Wendy (2004-07). Ray Bradbury: Master of Science Fiction and Fantasy. Enslow Publishers.
  54. ↑ Stableford, Brian (2006). Science Fact and Science Fiction: An Encyclopedia. Taylor & Francis Group LLC. s. 113.
  55. ↑ Bethke, Bruce. "Cyberpunk". Infinity Plus. 11 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150511095138/http://www.infinityplus.co.uk:80/stories/cpunk.htm.
  56. ↑ James O'Ehley (1997-07). "SCI-FI MOVIE PAGE PICK: BLADE RUNNER - THE DIRECTOR'S CUT". Sci-Fi Movie Page. 26 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131126043731/http://www.scifimoviepage.com/julypick.html.
  57. ↑ "Time Travel and Modern Physics". Stanford Encyclopedia of Philosophy. 2000-02-17. http://plato.stanford.edu/entries/time-travel-phys/.
  58. ↑ Adam-Troy Castro (2006). "Off the Shelf: In the Presence of Mine Enemies". Book review. Sci Fi Weekly. 14 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20090614204437/http://www.scifi.com:80/sfw/issue351/books.html.
  59. ↑ Hall, Melissa Mia (April 7, 2008). "Master of Alternate History". Publishers Weekly. 8 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131208105513/http://www.publishersweekly.com/article/CA6548135.html.
  60. ↑ Henry Jenkins (1999=07-23). "Joe Haldeman, 1943-". 3 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150103061800/http://web.mit.edu:80/m-i-t/science_fiction/profiles/haldeman.html.
  61. ↑ "Website Interview with Toni Weisskopf on SF Canada". Baen Books. 2005-09-12. 29 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20101229144229/http://www.baen.com:80/intweis.htm.
  62. ↑ Elyce Rae Helford, in Westfahl, Gary. The Greenwood Encyclopedia of Science Fiction and Fantasy: Greenwood Press, 2005: 289-290
  63. ↑ "Science Fiction Citations". 7 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131207012608/http://www.jessesword.com/sf/view/438.
  64. ↑ "Aeon Magazine Writer's Guidelines". 2006-04-26. 10 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120110165032/http://www.aeonmagazine.com/writersguidelines.html.
  65. ↑ "Anne McCaffrey". tor.com. 1999-08-16. 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20070927175603/http://www.tor.com/sites/legends/mccaffrey_bio.html.
  66. 1 2 "Information About SFWA". Science Fiction and Fantasy Writers of America, Inc.. 16 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20090416043516/http://www.sfwa.org:80/org/sfwa_info.htm.
  67. ↑ Peggy Rae Sapienza and Judy Kindell (2006-03-23). "Student Science Fiction and Fantasy Contest". L.A.con IV. 26 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131126050500/http://www.laconiv.org/2006/prog/contest.htm.
  68. ↑ Steven H Silver (2000-09-39). "Program notes". Chicon 2000. 9 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20080509070448/http://www.chicon.org/prog/prog.htm.
  69. ↑ Carol Berg. "Links, "Conventions and Writers' Workshops"". http://www.sff.net/people/carolberg/links.html#conventions.
  70. ↑ "The Hugo Awards By Category". World Science Fiction Society. 2006-07-26. 8 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141008081059/http://worldcon.org:80/hc.html.
  71. ↑ Robert B. Marks (1997-00). "On Incorporating Mythology into Fantasy, or How to Write Mythical Fantasy in 752 Easy Steps". Story and Myth. http://home.istar.ca/~delric/Myth.htm.
  72. ↑ Elkins, Charles (1980-11). "Recent Bibliographies of Science Fiction and Fantasy". Science Fiction Studies. http://www.depauw.edu/sfs/review_essays/elkins22.htm. Erişim tarihi: 2007-01-16.
  73. ↑ David Carroll and Kyla Ward (1993-05). "The Horror Timeline, "Part I: Pre-20th Century"". Burnt Toast (#13). http://www.tabula-rasa.info/DarkAges/Timeline1.html. Erişim tarihi: 2001-01-16.
  74. ↑ Chad Austin. "Horror Films Still Scaring – and Delighting – Audiences". North Carolina State University News. 14 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20070814212333/http://news.ncsu.edu:80/features/103106_HorrorFilms.htm.
  75. ↑ "Utopian ideas hidden inside Dystopian sf". False Positives. 2006-11. 16 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151016032758/http://www.falsepositives.com/index.php/2005/11/22/utopian-ideas-hidden-inside-dystopian-sf/.
  76. ↑ Glenn, Joshua (2000-12-22). "Philip K. Dick (1928–1982)". Hermenaut (#13). http://www.hermenaut.com/a4.shtml. Erişim tarihi: 2007-01-16.
  77. ↑ McBride, Jim (1997-11). "Spotlight On... Robert J. Sawyer". Fingerprints (Crime Writes of Canada) (November 1997). http://www.sfwriter.com/arcwc.htm. Erişim tarihi: 2007-01-08.
  78. ↑ von Thorn, Alexander (2002-08). Aurora Award acceptance speech. Calgary, Alberta.
  79. ↑ Wertham, Fredric (1973). The World of Fanzines. Carbondale & Evanston: Southern Illinois University Press.
  80. ↑ "Fancyclopedia I: C - Cosmic Circle". fanac.org. 1999-08-12. 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150912074341/http://www.fanac.org/Fannish_Reference_Works/Fancyclopedia/Fancyclopedia_I/c.html.
  81. ↑ Lawrence Watt-Evans (1000-03-15). "What Are Science Fiction Conventions Like?". 25 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150425040114/http://www.watt-evans.com:80/whataresfconventionslike.html.
  82. 1 2 Mike Glyer (1998-11). "Is Your Club Dead Yet?". File 770.
  83. ↑ Robert Runte (2003). "History of sf Fandom". 14 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131214214510/http://www.uleth.ca/edu/runte/ncfguide/fandom.htm.
  84. ↑ "Origins of the Middle Kingdom". Folump Enterprises. 1994. 4 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151104015357/http://www.midrealm.org/midrealm_origins.html.
  85. ↑ Ken St. Andre (2006-02-03). "History". Central Arizona Science Fiction Society. 20 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20090820231425/http://www.casfs.org:80/history.html.
  86. ↑ Patten, Fred (2006). Furry! The World's Best Anthropomorphic Fiction. ibooks.
  87. ↑ Rob Hansen (2003-08-13). "British Fanzine Bibliography". 22 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150322132834/http://www.fiawol.demon.co.uk:80/biblio/.
  88. 1 2 "Hugo Awards by Category". World Science Fiction Society. 2006-07-26. 27 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150427151804/http://wsfs.org/hc.html.
  89. ↑ Keith Lynch (1994-07-14). "History of the Net is Important". 14 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150814084811/http://keithlynch.net/history.net.html.
  90. ↑ The American Heritage Dictionary of the English Language. Houghton Mifflin Company. 2003. http://www.thefreedictionary.com/fanfic.
  91. ↑ National Science Foundation survey: Science and Technology: Public Attitudes and Public Understanding. Science Fiction and Pseudoscience.
  92. ↑ Bainbridge, W.S. 1982. "The Impact of Science Fiction on Attitudes Toward Technology." In E.M. Emme, ed. Science Fiction and Space Futures: Past and Present. San Diego, CA: Univelt.
  93. ↑ "Perry Rhodan 35th anniversary". Perry-Rhodan-USA.com. September 8 1996. http://www.perry-rhodan-usa.com/web1998/rdnpres.htm.
  94. ↑ David G. Hartwell, Damien Broderick (ed.), Centaurus: The best of Australian science fiction, Damien Broderick, Introduction, .10.21 Tor Books, 1999m ISBN 0-312-86556-2
  95. ↑ David G. Hartwell, Damien Broderick (ed.), Centaurus: The best of Australian science fiction, David. G. Hartwell, The other editor's introduction, ibid., p.22-25 Tor Books, 1999m ISBN 0-312-86556-2
Bilim kurgu
Ana hatları
Tanımları · Tarihi · Bilimsel romantizm · Altın Çağı · Yeni Dalga
Türleri
Alternatif tarih · Askerî · Bilim fantezi · Buhar çılgınlığı(Steampunk) · Gezegensel romantizm · Kılıç ve gezegen · Kıyamet sonrası · Macera · Mizahi · Ölen Dünya · Sert · Siberpunk · Sosyal · Uzay operası · Yumuşak
Medya
Yayıncılar: Romanlar · Öyküler · Dergiler · Çizgi romanları · Film: Film tarihi · Film listesi · Televizyon: Televizyon programları listesi
Kültür
Hayranlar · Kongreler · Worldcon · Hugo Ödülleri · Nebula Ödülleri · EMP Müzesi · Fanzinler · Akademik çalışmalar · İnternet Spekülatif Kurgu Veritabanı
Temalar
Cinsiyet · Din · Dünya dışı varlıklar · Feminist · Gezegenler · Hiperuzay · İlk temas · Kara · LGBT · Liberteryen · Paralel evrenler · Sex · Siyaset · Yapay zekâ
İlgili maddeler
Büyülü gerçekçilik · Çokluevren · Fantezi · Garip kurgu · Gelecek · Gotik kurgu · Korku · Robotlar · Spekülatif kurgu · Süper kahraman kurgu · Transhümanizm · Ütopyacı ve distopyacı kurgu · Zamanda yolculuk · Zihin yükleme
Kategori
This article is issued from Vikipedi - version of the 11/25/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.