Buğday birası

Buğday birası

Buğday birası, büyük oranda buğday maltından yapılan bir bira türüdür. Weissbier, witbier, lambic, Berliner weisse ve gose gibi çeşitler içerir.

Çeşitler

Buğday birasının en yaygın iki çeşidinden biri olan witbier (Felemenkçe: beyaz bira) Belçika geleneklerine göre kişniş, portakal kabuğu gibi aromaların eklenmesiyle yapılan bir biradır. Weissbier (Almanca: beyaz bira) ise Alman geleneklerine göre en az %50 oranda buğday maltı içeren ve üst fermantasyon yoluyla elde edilen açık renkli biradır.

“White” (İngilizce: beyaz) sözcüğü ile “wheat” (İngilizce: buğday) sözcüğü pek çok Batı Cermen Dilleri’nde aynı etimolojik kökene sahip olduğu için buğday biralarına “beyaz bira” da denmektedir.

Belçika beyaz biraları, diğer çeşitlerde maltlaşmış buğday kullanılmasına karşın genellikle maltlaşmamış buğday ile yapılır.

Alman buğday biraları ülkenin batı ve kuzey bölgelerinde “Weizen - Weizenbier” (buğday - buğday birası), güneydoğu bölgesinde bulunan Bavyera’da ise “Weisse - Weissbier” (beyaz – beyaz bira) olarak adlandırılır. Filtresiz buğday biralarına Hefeweizen (Hefe: Alm. maya), filtreli buğday biralarına ise Kristallweizen (Kristall: Alm. kristal, berrak) denir.

Diğer ülkelerdeki bira fabrikaları, özellikle ABD ve Kanada’dakiler, genellikle bu iki gelenek çerçevesinde fakat daha büyük bir varyasyonla bira üretirler.

Berliner Weisse, gose ve lambic gibi diğer bira çeşitleri yüksek oranda buğday kullanılarak yapılır.

Birleşik Krallık’ta buğday biraları, satışında yıllar içerisinde artış gözlemlendiği halde geleneksel kabul edilmemektedir. İngiliz buğday biraları, bildiğimiz anlamda buğday birasıyla İngiliz bitterlerinin (acı bira) melezi olma eğilimindedir. 

Weizenbier

Weizenbier (ya da Weissbier), arpa maltının yanı sıra önemli oranda buğday maltı içeren bira çeşitidir. Almanya’daki yasalara göre, Almanya’da üretilen weizen türü buğday biraları üst fermantasyon yoluyla üretilmiş olmalıdır.

Kristallweizen ve Hefeweizen

Hefeweizen

Almanca “maya” ve “buğday” sözcüklerinin birleşiminden türetilmiştir. Hefeweissbier olarak da adlandırılır. Filtresiz buğday biralarına denir. İçeriğindeki mayadan ötürü mat bir renge sahiptir. Şerbetçiotundan kaynaklanan acılık, diğer biralara oranla görece daha azdır. 

Kristallweizen

Almanca “kristal” ve “buğday” sözcüklerinin birleşiminden türetilmiştir. Filtreli buğday biralarına denir. Filtrasyona uğradığından dolayı hefeweizen türü biraların aksine parlak bir renge sahiptir. 

Dunkelweizen

Almanca “siyah” ve “buğday” sözcüklerinin birleşiminden türetilmiştir. Siyah renkli buğday biralarına denir. Dunkelweizen yapımında kavrulmuş malt kullanıldığı için bu renktedir.

Weizenbock

Diğer buğday biralarına göre daha güçlü bir çeşittir. İçeriğindeki buğday maltı oranı, arpa maltına göre diğer biralardan daha fazladır. Görece yüksek alkol oranına sahiptir. 

Witbier

Witbier (beyaz bira, bière blanche ya da witte) ağırlıklı olarak Belçika ve Hollanda’da üretilen üst fermantasyon buğday birasıdır. Puslu ve açık renkli bir görünüme sahiptir. İçeriğindeki laktik asit nedeniyle nispeten ekşimsi bir tat bırakabilir. Süspansiyon halindeki maya, biranın şişelendikten sonra fermantasyona kısmen devam etmesini sağlar.

Witbier, buğday maltına ek olarak çiğ buğday ile de yapılabilir.^[1]

 

Diğer Çeşitler

Berliner Weisse bira

Berliner Weisse

Berliner Weisse (Almanca: Berlin Beyazı) bulanık, ekşimsi ve açık renkli bir biradır. %3 civarı alkol içerir. Kökeni 16. yüzyıla dayanmakta ve daha çok Almanya’nın kuzey bölgelerinde üretilmektedir. Fermantasyon, maya ve laktik asit bakterileri içeren bir karışım ile gerçekleşmektedir.^[2]

Gose

Kökeni Almanya’nın Goslar kentine dayanır. Berliner Weisse’ye benzer ancak alkol oranı biraz daha yüksektir (%4 civarı). Üretiminde Alman biralarında görmeye alışık olunmayan kişniş ve tuz da kullanılır. ^[3]

Lambic

Lambic, geleneksel olarak Belçika’nın Pajottenland bölgesinde üretilen ve içeriğinde hem arpa maltı hem de buğday maltı bulunan bir biradır. Diğer buğday biralarından en önemli farkı, üretiminde fermantasyonun doğal bir şekilde kendiliğinden gerçekleşmesidir.^[4]

Servis

Bavyera tarzı buğday biraları genellikle 50 santilitrelik vazo şeklindeki bardaklarda servis edilir. Belçika’da ise witbier türü biralar 25 santilitrelik bardaklarla içilir. Bunun yanı sıra Hoegaarden, Dentergems, Erdinger gibi pek çok markanın kendi özel bardağı vardır. Berliner weisse’ler ise schooner denen bardaklarla servis edilir.

Amerikan tarzı buğday biraları ve kristallweizen’lar (özellikle Avusturya’da) bazen limon ya da portakal dilimiyle servis edilir ancak Bavyera’da bu durum hoş karşılanmaz.

Kristallweizen’lara Kuzen Bavyera’da yaygın olarak pirinç tanesi eklenir. Bu sayede bardağın üstünde hafif ve kolayca yok olmayan bir köpük tabakası oluşturulur.

Buğday birasının bardağa nasıl döküldüğü önemlidir. İlk önce bardak temizlenir. (Sadece buğday biralarında değil bütün biralarda bu önemlidir. Bardağın temiz ve kuru olması biranın tadını olumlu yönde etkilemektedir.) Ardından şişe belirli bir açıyla tutulur ve bardağa yavaşça dökülür. Şişenin dibinde biranın %10-15’i kalınca dipteki mayanın birayla karışması için şişe hafifçe karıştırılır. Son olarak biranın kalanı da bardağa eklenir. Bu işlemle bira, daha iyi bir lezzet, koku ve görünüme kavuşmuş olur. 

Kokteyller

Bananen-weizen: Almanya’nın bazı bölgelerinde oldukça popülerdir. Buğday birası ve muz nektarının karıştırılmasıyla elde edilir.

Cola-weizen: Bavyera’da bazı pubların menülerinde buğday birası ve kola karışımı bir içecek olan cola-weizen yer alır.

Russ: Buğday birası ve limonatanın yarı yarıya karıştırılmasıyla elde edilen içecektir. “Russ” Almanca’da “Rus” anlamına gelmektedir.

Ayrıca bakınız

• Buğday birası bardağı

Kaynakça

1. https://en.wikipedia.org/wiki/Wheat_beer
2. https://en.wikipedia.org/wiki/Berliner_Weisse
3. https://en.wikipedia.org/wiki/Gose
4. https://en.wikipedia.org/wiki/Lambic