D-8
D-8, ya da İngilizce uzun adıyla Developing Eight (gelişmekte olan sekiz ülke), 8 üye ülkeden oluşan bir uluslararası kuruluş. Bu sekiz ülke Türkiye, İran, Pakistan, Bangladeş, Malezya, Endonezya, Mısır ve Nijerya. Bu sekiz ülkenin REFAHYOL Hükûmeti Başbakanı Necmettin Erbakan önderliğinde bir araya gelerek oluşturmuş oldukları bir organizasyondur. D-8 içinde yer alan ülkeler aynı zamanda İslam İşbirliği Örgütü nün de üyeleridir. D-8 üyeleri, tabii kaynakları, kalabalık nüfusları ve potansiyel pazarlarından ötürü kendi bölgelerinde önemli konum arz etmektedirler.
Malezya'nın başkenti Kuala Lumpur'da düzenlenen 6. D-8 zirvesinde, D-8 daimi Sekreteryasının İstanbul’da olmasına karar verildi.[1]. Bu karar 20 Şubat 2009 tarihinde imzalanan anlaşma ile resmiyet kazandı.[2]
Kuruluşu
22 Ekim 1996 tarihindeki "Kalkınmada İşbirliği Konferansı"nı izleyen bir dizi hazırlık toplantılarından sonra 15 Haziran 1997 yılında İstanbul’da yapılan Devlet ve Hükümet başkanları zirvesinde D-8’in kuruluşu resmen ilan edilmiştir (İstanbul Deklarasyonu).
D-8'lerin bayrağında yer alan 6 tane yıldız D-8'lerin temel ilkelerini sembolize etmektedir. D-8'lerin bayrağında 6 temel ilkeyi sembolize eden altı yıldızın anlamları şunlardır.
- Savaş değil, barış,
- Çatışma değil, diyalog,
- Çifte standart değil, adalet,
- Üstünlük değil, eşitlik[3]
- Sömürü değil, adil düzen,
- Baskı ve tahakküm değil, insan hakları hürriyet ve demokrasi.
İşbirliği Alanları,Faaliyet ve Projeler
D–8 kapsamındaki işbirliği, esas itibariyle sektörel bazda yürütülmektedir. Bu kapsamda;
- Türkiye : Sanayi, sağlık ve çevre
- Bangladeş : Kırsal kalkınma
- Endonezya : Yoksullukla mücadele ve insan kaynakları
- İran : Bilim ve teknoloji
- Malezya : Finans, bankacılık ve özelleştirme
- Mısır : Ticaret
- Nijerya : Enerji
- Pakistan : Tarım ve balıkçılık
alanındaki işbirliği çalışmalarını koordine etmektedir.[4]
Organları
Zirve :Devlet/hükümet başkanlarının iki yılda bir gerçekleştirdikleri toplantılardır. D-8'in en üst düzey karar alma organıdır.
Konsey: Üye ülkelerin Dışişleri Bakanlarının katılımı ile gerçekleştirilen toplantılarıdır.
Komisyon: Üye ülkelerin kıdemli uzmanlarından oluşan ve eşgüdüm çalışmalarını yürüten kurul toplantılarıdır.
Genel Sekreterlik: D-8 Grubunun çalışmalarına sekretarya hizmetleri sunan ve üye ülkeler arasındaki iletişimi sağlayan İcra Direktörlüğünü Türkiye tarafından atanan bir büyükelçi (Ayhan Kamel) İstanbul'da bulunan merkezinden yürütmekte idi. 2006 Bali Zirvesinden sonra İcra Diretörlüğünün statüsü Genel Sekreterliğe çevrilerek dönem başkanı Endonezya tarafından atama yapıldı. Ardından Genel Sekreterliği Endonezya'dan Dipo Alam (2007-2010), Widi A. Pratikto (2010-2012) yürüttü.[5] 1 Ocak 2013 itibariyle İran'dan Seyed Ali Mohammad Mousavi dört yıllık süre için bu görevi devraldı.[6]
D-8'in Amacı
D-8 girişiminin başlatılmasındaki amaç, büyük bir ekonomik potansiyeli, çeşitli kaynakları, geniş bir nüfus ve coğrafi alanı temsil eden 8 ülke arasında ticaret ilişkilerinde yeni fırsatlar yaratmak ve çeşitlendirmek, uluslararası düzeyde karar alma sürecine katılımı artırmak, daha iyi hayat şartları sağlamak, somut ortak projeler etrafında ekonomik işbirliğini geliştirmek ve gelişmekte olan ülkelerin dünya ekonomisindeki durumlarını güçlendirmektir.
D-8, kurucu üyelerinin kompozisyonunun da yansıttığı gibi, bölgesel olmaktan çok küresel bir kuruluştur. Üyelik, grubun hedeflerini, ilkelerini benimseyen ve ortak bağları paylaşan diğer gelişmekte olan ülkelere de açıktır.
D-8, üye ülkelerin bölgesel ve uluslararası örgütlere üyeliklerinden kaynaklanan ikili ve çok taraflı taahhütleri üzerinde olumsuz etkisi olmayan bir forumdur.
Ekonomi Sırası
D-8 ülkelerinde en sanayileşmiş (gelişmiş) ekonomi Türkiye ekonomisidir. Türkiye'yi Endonezya izler.Endonezya'yı da İran, Mısır, Pakistan, Malezya, Nijerya ve Bangladeş izler.
Rakamlarla D-8
-Bugüne kadar 8 tane D-8 zirve toplantısı yapıldı.
-D-8'ler bugüne dek 15 tane dışişleri bakanları toplantısı 20 tane komisyon toplantısı, 70 tane de teknik nitelikli komisyon gerçekleştirildi.
-Kuruluşunda 8 ülkenin Gayrisafi milli hâsılası 690 milyar dolardı, şimdi bu 1,5 trilyonun üzerinde.
-D-8 kurulurken ülkelerin tek başına milli geliri, 872 dolardı, şimdi 1500 dolar civarında.
-İhracat 239 milyar dolardı, 600 milyar dolara yaklaştı.
-İthalat 235 milyar dolardı, yaklaşık 500 milyar dolara çıktı.[3]
Kaynaklar
- ↑ D-8’in daimi sekreteryası İstanbul’da olacak
- ↑ http://www.samanyoluhaber.com/haber-138780.html
- 1 2 http://www.milligazete.com.tr/haber/simdi-d-8-zamani-112432.htm
- ↑ http://www.dpt.gov.tr/PortalDesign/PortalControls/WebContentGosterim.aspx?Enc=51C9D1B02086EAFB889991AC9908F0AD
- ↑ http://developing8.org/Formersg.aspx
- ↑ http://developing8.org/Secretary.aspx
İlgili bağlantılar
- D-8 Resmi Web Sitesi
- D-8 Genel Sekreteri Dr. Dipo Alam ile röportaj
- D-8 ile ilgili tüm bilgi, belge ve haberler
- D-8 Ülkeleri
- D-8 hakkında bir araştırma
| ||||||
| ||||||||||||||||||