Filistin Ulusal Yönetimi

Başlığın diğer anlamları için Filistin (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Filistin Ulusal Yönetimi السلطة الوطنية الفلسطينية Es Sulta el Vataniyye el Filistiniyye Filistin
Bayrak Arma
Marşı: Biladi (Orijinali Mawtini)
Başkent		Ramallah (Batı Şeria), Gazze (Gazze Şeridi), Doğu Kudüs (Hak iddiası)
En büyük		Gazze (Kontrol edilen)
Resmî diller		Arapça
Hükûmet		Yarı başkanlık sistemi; parlamenter sistem
•	Devlet Başkanı	Mahmud Abbas^a
•	Başbakan	Rami Hamdallah^b
Kuruluşu
•	Kuruluş	4 Mayıs 1994
Nüfus
•	2009 (Temmuz) tahmini	4,136,540 (125th)
GSYH (SAGP)		2008 tahmini
•	Toplam	$11.95 milyar (-)
•	Kişi başına	$2,900 (-)
İGE (2007)		0.737 Hata: Geçersiz İGE değeri
Para birimi		Ürdün dinarı^c Mısır lirası^d İsrail yeni şekeli^e (JOD, EGP, ILS)
Zaman dilimi		(UTC+2)
•	Yaz (SU)	(UTC+3)
Telefon kodu		+970^f
Internet TLD		.ps

Filistin Ulusal Yönetimi (Arapça: السلطة الوطنية الفلسطينية / Es Sulta el Vataniyye el Filistiniyye), Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ni yöneten geçici bir idari örgüttür.

Filistin Ulusal Yönetimi 1994'te, İsrail hükûmeti ve Filistin Kurtuluş Örgütü arasında yapılan Oslo'daki uzlaşma görüşmelerinden sonra iki taraf arasındaki uzlaşma görüşmeleri sırasında 5 yıllık geçici dönem hükûmeti olarak kuruldu.

Tarih

BM paylaştırma planı, 1947

Eskiçağ'da Filistin Doğu Akdeniz Uygarlığının iki merkezi (Mısır ve Mezopotamya) arasında yer alıyordu. Kendisine her zaman geçici bir bağımsızlık tanıyan bu iki medeniyet arasında kalıyordu ve birçok çatışma ve istila ile karşı karşıya kalıyordu.

Bölgeye ilk olarak yerleşen (MÖ 3. binyılda) Samiler, kısmen yerli olan ve yerli olmayan başka topluluklarla karıştılar.

M.Ö 3. binyılın sonunda bölgeyi yarı göçebe topluluk Amurlular tarafından işgal edildi ve bölge yakıp yıkıldı. Amurlulardan sonra MÖ 1700-MÖ 1550 yılları arası ise Mısır'da hüküm süren Hyksos hanedanı tarafından hakimiyet altına alındı. Daha sonra ise Sina Çölü'nden gelen Yahudiler tarafından hakimiyet altına alındı. Bölgede kurulmuş olan Yahudi devleti daha sonra ikiye ayrıldı ve Babillilerin yönetimine girdi. Bölge daha sonra Persler, Romalılar, Bizans, İslam Devleti, Fatımiler, Selçuklular, Eyyübiler, Memlükler ve Osmanlıların Hakimiyeti altında kalmıştır. (2 Kasım 1917) yılında Balfor bildirisinin yayınlanmasından sonra 1920 yılında İngiltere'nin manda yönetimine girmiştir.

14 Mayıs 1948 yılında İsrail Devleti'nin kurulmasının ardından Arap-İsrail Savaşları patlak vermiştir. Birleşmiş milletler 29 Kasım 1947 yılında Filistinin paylaştırılmasına karar vermiştir. %56'si Yahudilere %44'si ise Filistinlilere bırakılmıştır. Kudüs'e ise Uluslararası statü verilmiştir.

İlk paylaştırmada Filistin bölgesinde yer alan Batı Kudüs, 1948 yılında Kudüs çevresinde Yahudi yerleşim birimlerinin artması ile İsrail yönetimine geçmiştir. (Kudüs'ün tamamı 1967'deki Altı Gün Savaşında İsrail'in eline geçmiştir.)

1947'deki BM paylaşımından bu yana harita oldukça değişmiş, Filistin, Batı Şeria ve Gazze olmak üzere birbirinden kopuk iki toprak parçası haline gelmiştir.

Batı Şeria ve Gazze

Uluslararası düzeyde, yönetimi tanıyan devletler

Demografi

Filistin'in nüfusu 9 milyon 500 bin'dir (2000 tahmini). Bu nüfusun 6 milyonu "yeşil hat" içindeki bölgede, 1 milyonu Gazze'de, 1 milyon 500 bini Batı Şeria bölgesinde yaşamaktadır. Ortalama nüfus artış hızı %3.7'dir. Önemli şehirleri Gazze, Nablus, Eriha, Ramallah, El Halil'dir.

Nüfus yoğunluğu ise km² başına 300'dür. Ancak nüfus yoğunluğu konusunda bölgeler arasında büyük bir dengesizlik mevcuttur. Gazze Şeridi'nin alanı 400 km² kadar olduğundan bu bölgede km² başına düşen insan sayısı 2500'ü bulmaktadir. Bu bölgedeki nüfus yoğunluğunun bu kadar fazla olmasının sebebi 1948'de işgal edilmiş topraklardaki Filistinlilerin birçoğunun bu bölgeye göç etmeye zorlanmış olmasıdır. Bu yüzden Gazze Şeridi'ndeki nüfusun üçte ikisi mülteci kamplarında yaşamaktadır. Batı Şeria bölgesinde nüfus yoğunlugu 200 civarındadır. "Yeşil hat" içinde kalan bölgenin yaklaşık 12 bin km²'lik bölümünü Negev ve Eilat çölleri oluşturur ve bu bölgelerde nüfus yoğunluğu oldukça düşüktür. Bu yüzden bu topraklardaki 6 milyon nüfusun büyük çoğunluğu 8 bin km²'lik alana yayılmıştır. Dolayısıyla bu bölgede de ortalama nüfus yoğunluğu 700 civarındadır.

Ekonomi

Filistin Ulusal Yönetimi'nin ekonomisi büyük ölçüde İsrail ile ikili ilişkilere ve dış yardımlara bağımlıdır. Hamas'ın 2006 genel seçimlerini kazanması ile 55 milyon dolarlık vergi gelirinin Filistin Ulusal Yönetimi'ne iletilmesi İsrail tarafından durdurulmuştur. Ayrıca Hamas ile El Fetih arasındaki çatışmalar da ekonomiyi olumsuz etkilemektedir. Son BM araştırmalarına göre işsizlik %39'a, yoksulluk %67'ye çıkmıştır.

Ayrıca bakınız

• Filistin'deki şehirler listesi

Dış bağlantılar

• Filistin Ulusal İstihbarat Merkezi