Ralph Bunche

Ralph Bunche, 1963'teki Medeni Haklar Yürüyüşü sırasında

Ralph Johnson Bunche (d. 7 Ağustos 1903 - ö. 9 Aralık 1971), ABD'li siyaset bilimci ve diplomat.

Birleşmiş Milletler'de çeyrek yüzyıla yakın bir süre önemli görevler almış ve 1949'da Filistin'de Arap-İsrail ateşkes görüşmelerini başarıyla yürütmesinden dolayı Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmüş ve 1950 yılında bu ödülü alan ilk siyahi olmuştur.

Harvard Üniversitesi'nde kamu yönetimi (1928), uluslararası ilişkiler (1934) doktorasını tamamlayan Bunche, daha sonra Washington D.C.'deki Howard Üniversitesi'ne girdi ve bu üniversitenin siyaset bilimi bölümünü kurdu. Bu arada Rosenwald bursuyla Fransız Batı Afrikası'nı dolaşarak Fransız mandası Togo'nun ve Fransız sömürgesi Dahomey'in (bugün Benin) yönetim biçimlerini inceledi. Daha sonra Illinois'de, Evanston'daki Kuzeybatı Üniversitesi'nde ve London School of Economics'te doktora sonrası araştırma yaptı ve yeniden Afrika'ya dönerek sömürgecilik siyasetiyle ilgili çalışmalarını sürdürdü.1938-40 arasında ABD'de ırk çatışmasını ele alan büyük bir araştırmada İsveçli toplumbilimci Gunnar Myrdal ile birlikte çalıştı. Bu araştırma 1944'te An American Dilemma (Bir Amerikan Çıkmazı) adıyla yayımlandı.

Bunche, II. Dünya Savaşı sırasında ABD Savunma Bakanlığı'nda, Stratejik Hizmetler Dairesi'nde ve Dışişleri Bakanlığı'nda çalıştı.1945'te San Francisco Konferansı'nda Birleşmiş Milletler'in kuruluş hazırlıklarında etkin bir rol oynadı. 1947'de New York'taki BM Daimi Sekreterliği'nde görev alarak, kurulan Vesayet Meclisi başkanı oldu.

Birleşmiş Milletler genel sekreteri Trygve Lie'nin isteği üzerine, savaş halindeki Filistinli Araplar ile Yahudiler arasında anlaşma sağlamakla görevli BM özel komitesine danışmanlık yapmaya başladı. Baş arabulucu Kont Folke Bernadotte'un öldürülmesi üzerine, fiilen bu görevi üstlendi ve Şubat-Mayıs 1949'da imzalanan antlaşmalarla ateşkes görüşmelerini başarıyla sonuçlandırdı.

1955'te BM genel sekreter yardımcılığına, iki yıl sonra da özel siyasi işlerden sorumlu genel sekreter yardımcılığına getirildi. Genel Sekreter Dag Hammarskjöld'ün sorunlu işlerde en çok başvurduğu özel görevli durumuna geldi. Üstlendiği görevlerden biri de atom enerjisinin barışçıl amaçlarla kullanılmasına ilişkin BM programıydı. 1956'da Süveyş Kanalı bölgesinin İngiliz, Fransız ve İsrail birliklerince işgalinden sonra 6 bin kişilik BM Barış Gücü'nün bölgeye yerleştirilmesini destekledi.1960'ta Kongo'da BM arabulucusu olarak görev yaptı. Son olarak 1964'te Kıbrıslı Türklerle Rumlar arasına yerleştirilen 6 bin kişilik tarafsız birliği yönetmek üzere Kıbrıs'a gitti.

1950'lerde ve 1960'larda ABD'deki Siyahların özgürlük hareketini göz ardı etmekle suçlanınca, ABD'de ırk ayrımı konusundaki görüşlerini daha açık belirtmeye başladı. Sağlığının iyi olmamasına karşın, 1965'te Alabama eyaletinde Selma ve Montgomery'de yapılan medeni haklar yürüyüşlerine katıldı. Siyahları Geliştime Ulusal Derneği'nin (NAACP) yönetim kurulunda 22 yıl görev yaptı.

Posta pulunda

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/8/2015. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.