Daphne Sarayı

Daphne Sarayını gösteren İstanbul'un törensel ve yönetimsel kalbinin haritası

Daphne Sarayı (Yunanca: Δάφνη), Bizans İmparatorluğu başkenti Konstantinopolis (modern İstanbul, Türkiye) şehrinin Büyük Saray'ının ana kanatlarından biridir. George Kodinos'a göre Roma'dan getirtilen bir Nemf olan Dafni heykelinden sonra bu isimle anılmaya başlanmıştır.^[1] Sultan Ahmet Camii altında kalması nedeniyle kesin planı ve sarayın görünümü belirsizdir, bilinen tüm kanıtlar yazılı kaynaklardan gelmektedir^[2]

Tarih ve tanım

Daphne, I. Konstantin ve onun takipçileri tarafından, Byzantion şehrinin Konstantinopolis olarak yeni bir başkent olarak yeniden inşasının bir parçası olan saray kompleksinin en erken dönemine aittir.^[2] Kraliyet yerleşimi olarak 8. yüzyıla kadar kullanılan orijinal binayı, II. Justin (565–568 arası hükümdar) genişletmiştir. Saray, kompleksin en batısında, Hipodrom'un hemen yanında, Hipodrom'da bulunan İmparator Locası (kathisma) ile bağlantılı, tören salonları ile ikamet edilen binalar topluluğuydu.^[3] İmparator'un yatak odası Octagon'u ve Ana taç odası Hrisotriklinos ile İmparatorların özel saray şapelini içermekteydi.^[4] Şapel, yaklaşık 421 tarihinde inşa edilmiştir.^[5]

Daphne, kendisi gibi İmparatorluk sarayının en eski bölümlerinden biri olan Augusteus (Yunanca: Αὐγουστεύς - Augustaion meydanı ile karıştırılmamalıdır) Binası (triklinos) ile bağlantılıydı. Burası aynı zamanda Stepsimon (Στέψιμον, "taç giyme töreni") olarak da bilinmekteydi. Bina, bu rolün yanında imparatoriçelerin taç giymesi ve İmparatorluk evlilikleri içinde orta Bizans dönemine kadar kullanılmıştır.^[6] Sonra onun kuzeyinde İmparator Theofilos tarafından yaptırılmış Trikonhos (Triconchos) Sarayı ile Consistorium binasına bağlanmıştır.^[7] Bakire Meryem ve Teslis'e adanmış iki şapel sarayın güney bölümünde bulunmaktaydı.^[8]

9 ve 10. yüzyıllarda, saray yaşamının ve emperyal törenlerin ağırlığı daha güneye Bukoleon Sarayı'na kaydı. Daphne'de emperyal törenlere ev sahipliği yapmasına rağmen Konstantinos VII Porfirogennetos tarafından "De Ceremoniis" olarak adlandırılmıştır. Kullanımında ve prestijindeki düşüş, II. Nikeforos (963–969 arası hükümdar) tarafından Büyük Sarayın yeni duvarlarla çevrelenmesi ile ortaya çıkan duvar resimlerinde Daphne'nin dahil edilmemesi ile anlaşılmaktadır.^[2] 11. yüzyıldan sonra, Daphne bakımsız kalmış ve harabeye dönmüştür. Bu süreci 1204–1261 yılları arasında Latin İmparatorluğu döneminde sarayın metallerinin ve mimari unsurlarının yağmalanması daha da hızlandırmıştır.^[2]

Kaynakça

1. Paspates (2004), p. 227
2. Westbrook (2007)
3. Kazhdan (1991), p. 869
4. Paspates (2004), p. 229–233
5. Maguire (2004), p. 57
6. Maguire (2004), pp. 59–60
7. Paspates (2004), p. 233–235
8. Paspates (2004), p. 236–237

Kaynaklar

• Kazhdan, Alexander, ed. (1991), Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-504652-6 
• Maguire, Henry (2004). Byzantine court culture from 829 to 1204. Dumbarton Oaks. ISBN 978-0884023081. 
• A. G., Paspates (2004). The Great Palace of Constantinople. Kessinger Publishing. ISBN 0766196178. http://books.google.com/books?id=5ETkj98KKqYC. 
• Westbrook, Nigel (2007-12-21). "Great Palace in Constantinople". Encyclopedia of the Hellenic World, Constantinople. 10 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150510141147/http://kassiani.fhw.gr/l.aspx?id=12205. Erişim tarihi: 2009-09-26. 

Dış bağlantılar

• Daphne Sarayı