Doğansu, Patnos
Doğansu Köyü | |
— Köy — | |
Ağrı ili siyasi haritası | |
Ağrı | |
Koordinatlar: 39°8′K 42°44′D / 39.133°K 42.733°D | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | |
İlçe | , |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 1.612 m (5.289 ft) |
Nüfus (2009)http://www.yerelnet.org.tr/koyler/koy.php?koyid=234819 | |
- Toplam | 5.800 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0472 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 04500 |
İnternet sitesi: |
Doğansu-Köyü, Ağrı ilinin Patnos ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Köyün asıl ismi Sultanmut (Sıltamut) olup, rivayete göre Malazgirt savaşı sırasında Alpaslan'ın kızının savaş sırasında şehit edilmesi üzerine birinin çıkıp "Sultan Mevt Sultan Mevt" yani sultan öldü demesinden sonra sultanın öldüğü yer anlamuna gelen Sultanmut denilmiştir.Malazgirt Savaşı sırasında Selçuklu ordusu köyün batısında yer alan Bido Tepesi civarında konaklamıştır. 1936 yılında Patnos'un ilçe olması ile Malazgirt ten alınarak Patnos ilçesine bağlanmıştır. 1982'de ismi Doğansu olarak değiştirilmiştir. Doğansu ismi köyde çıkan bol su kaynaklarına itafen verilmiştir. Nahiye statüsünde olup, belediye kararı gelmesine rağmen belediye olmamıştır.
Köyün ilkokulunun yapılışı 1940 lı yıllara, Sağlık Ocağının yapılışı ise 1960 yıllara dayanır. Ortaokul 1983 yılında yapılmış olup, Rahmetli Turgut ÖZAL tarafından 1983 yılında açılışı yapılmıştır.
1980'lere kadar halk kendi aralarındaki hukuki meseleleri Camide fahri görevlileri ile çözer, Camide birkaç gönüllü faki bulunmakta idi. Bu dönemden sonra camide faki kalmamıştır.
1 olan cami sayısı 1994 yılından bu yana 4'e ulaşmıştır.
Kültür
Kapalı bir toplum olma özelliğini sürdürürken dış etkierden etkilenmektedir. Özellikle Türkiye nin Batı bölgelerine çalışmaya giden gençler burada gördükleri yaşantıyı köye yansıtmaya çalışmakta bu ise köyde zaman zaman kuşaklar arası çatışmayı oluşturmaktadır. Fakat Batı yaşantı ve kültürü kendini içten içe kabul ettirmektedir. Kültür ve yaşantı doğa ve iklime ayak uydurmuştur. Köyün gençleri, yeni açılan internet kafe ile sanal alemle daha fazla haşir neşir olmuşlardır
Yemekleri
Helise, otlu peynir, keşke, gırar, avsîr, keledoş en meşhur yiyecekleridir.
Günlük yaşam
Yaz aylarının sakin günlük yaşamı kış aylarında çalışmak için batı illerine giden gençlerin köye dönmesi ile canlanır.
Düğün cenaze ve bayramlar köyde gelenek görenek ve dini vecibelere göre yapılır.
Düğünler şenlik havasında geçer. İki gün iki gece süre düğünde çeşitli oyunlar oynanır. Özellikle damadın düğün gecesinde kısa süreli kısa süreli komik doğaçlama tiyatro oyunları oynanır. Çeşitli yöresel oyunlar oynanır. Düğüne gelen misafirlere yemekler verilir.
Cenazeler ve bayramlar ise köylüyü birbirine kenetler. Cenazelerde hep beraber hareket edilir. Cenaze evi yalnız bırakılmaz böylece acıları unutturulmaya çalışılır. Taziye ziyeretleri bir hafta kadar sürür.
Bayramlarda bayram namazından sonra ilk önce topluca mezarlığa gidilip ziyaret edilir. Daha sonra helise (dövülmüş buğday ve etten yapılan bir yemek) yemek üzere helise yapan evde toplanılır. Daha sonra tek tek evler gezilerek bayramlaşılır.
Folklor
Şêxanî,SêPê,Şemamê, çaçanê, Govend, Koçeri yöresel oyunlarıdır.
Eskiden Dengbéj denilen mahalli sanatçılar bulunur bunlar uzun kış gecelerinde evlerde toplanır şarkılar söylenirdi. Değişen dünya ile birlikte köydede hayatımıza giren televizyon vede internet kültürel hayatımızı olumsuz etkilesede Doğansu kendi kültürünü korumaya çalışmaktadır.
Coğrafya
Ağrı iline 94 km, Patnos ilçesine 14 km uzaklıktadır. Patnos'un Güney-Batısında olup, Patnos-Malazgirt karayolu üzerinde bağlantı durumundadır.
Ayrıca bol su kaynaklarına sahip olduğundan dolayı 1973de kürtçe kökenli sultanmut isminin yerine doğansu adını almıştır
Kaniya Çerkeza, Quleteyn ve Köyün içme suyunu karşılayan kaynak suyu olmak üzere 3 ana noktadan kaynak suyu çıkmaktadır. Quleteyn eski cami yanında olup, abdest ve duş almak yazın da serinlemek için ideal bir mekandır.
Köyün toprağı komşu bir kısım köylere göre verimsizdir. Bunun ana nedeni kır tarafında suyun olmaması ovada ise şorik denilen tuzlu toprak oranının fazla olmasıdır.
Kırlarından çıkarılan taşlar Patnosta satılmaktadır. Ayrıca Bido tepesi eteklerinde son dönemde çakıl çıkarılıp ana yollar asfaltanmıştır.
Patnos Malazgirt yolu normalde Bido dağının kuzeyinden geçirilmesi planlanmışken ani bir değişiklikle köyun içinden geçirilmiştir. Köy ile Patnos arasındaki yoldaki viraj bu nedenledir.
İklim
Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir. Köyde Doğu Anadulu'nun ikliminin tipik karekteristik özelliği olan uzun ve sert kışlar ve kısa kurak yazlar yaşanır.
Nüfus
Yapılan nüfus sayımlarda nüfusunun;
- 1995'te; 4222
- 2000'de; 4458
- 2007'de; 5669
- olduğu tespit edilmiştir.
Ekonomi
köyün geçim kaynağı hayvancılık ve tarıma dayalıdır köyün genç nüfüsünün çoğu batı illerinde çalışmaktadır tarım alanında genelde arpa buğday yonca ekilmektedir hayvancılık ise koyun sığır beslenmektedir.
Ancak kadastro tespiti ile tapu tescilinin yapılmaması nedeniyle mera ve hazine arazileri köylülerce paylaşılmış bunun neticesinde Hayvancılık yapılamaz bir noktaya gelmiştir.
Altyapı bilgileri
Köyde 1 ilköğretim 1 de Yatılı Bölge İlk öğretim okulu olmak üzere 2 okul bulunmakyadır. Köy okulunda yaklaşık 750 kayıtlı örenci vardır. Köyün içme suyu şebekesi yeni faaliyete geçmiş olup kanalizasyon şebekesi yoktur. Ptt şubesi ve ptt acentesi yoktur. Sağlık ocağı vardır ancak sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köy Patnos Malazgirt arasında bağlantı durumundadır. İki ilçeyi bibirine bağayan karayolu köyün içinde geçmektedir. Elektrik ve sabit telefon vardır. Ağrı'nın ve Patnos'un en büyük köyüdür.