Dodurga, Bozüyük
Koordinatlar: 39°48′K 29°55′D / 39.8°K 29.917°D
Dodurga | |
— Belde — | |
Bilecik | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Bilecik |
İlçe | Bozüyük |
Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
Yönetim | |
- Belediye başkanı | Selim Tuna (AKP) |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 2.847 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0228 |
İl plaka kodu | |
İnternet sitesi: |
Dodurga, 2.847 nüfusa sahip şirin bir kasabadır. 3 km ilersinde aynı isimli Dodurga barajı vardır. Balık avcıları tarafından rağbet gören bir gölettir. Dodurga kasabası 4 camii, 1 ilköğretim okulu'na sahiptir. Bağlı bulunduğu Bozüyük ilçesine 20 km uzaklıktadır.
Tarihçe
Orta Asyadan gelen Türk kavimlerin Oğuz Boyunu teşkil eden oymakları arasında yine Büyük Türk Hakanı olan Oğuz Kağan’ın Nizam-ül Mülkananı
Dünya nizamının mülki idaresini ele geçirmek için altı oğlunu görevlendirdiği hüküm yer alır. Bunları iki kola ayırmıştır. Bunlar Üçoklar ve Bozoklardır, ayrıca bu iki kolun mensup olduğu ve aynı Oğuz Kağan’ın evlatları olarak varsayılan kişilerde ikiye ayrılır bunlar Denizhan, Dağhan ve Gökhan Üçoklar koluna, Yıldızhan, Ayhan ve Günhan ise Bozoklar koluna mensupturlar. Beldemiz kısaca Oğuzların Bozoklar kolunun Ayhan sancağına teşekkül eden Dodurga oymağına mensuptur. Tarihi Osmanlı ve Selçuklu yazıtlarında hatta Moğolların Anadoluyu istilasını kaleme alan Çin’in tarihi kaynaklarında da yer alan hatta Türk tarihçilerinde desteklediği bu teoridir. Beldemizin ismi Toturga, Totruga isimlerinin gelişmesiyle mükerrer olmuş sonuç itibariyle bugünkü halini almıştır. Dodurga kelimesinin menşei ise Kaşgarlı Mahmud’un “Divan-ü Lügat-it Türk” isimli eserinde Dudriaga olduğu görülmektedir.
Büyük tarihi kaynak olarak bilinen Oğuzların Oğuzname isimli resmi belgesine göre Oğuz boy ve kolların ismi Oymakların ismi Selçukluların Anadolu’ya yerleşmesinden sonra yurt edindikleri bölgeler her oymak kendi adını vermiştir. Dolayısıyla tarihi süreçte göçebe olarak hayatlarını idame ettiren bu oymaklar hayatından yerleşik hayata geçtiklerinde dolayısıyla Dodurga imside burada meskun bulunan oymağın ismi olması sebebiyle yerleşik düzende bölgenin ismi haline gelmiştir. Bunun yanı sıra Dodurga ismini taşıyan bugün çeşitli illerde 24 belde bulunmaktadır.
Oğuz soyuna mensup 24 Oğuz boyunun ayrı ayrı damgaları bulunmaktaydı. Bugün nasıl ki her devlet dairesinin bir resmi mührü var ise Oğuzlarda da her boyun bir resmi mührü vardır. Dodurga beldemizin de Oğuzun yirmi dört boyundan birini teşkil etmesi sebebiyle bir mührü bulunmaktadır. Dodurganın mührü birçok tarihçi tarafından değişik şekillerde tanımlanmıştır. Bugün tarihçilerce geçerli ve doğru kabul edilen kartal resmini andıran kafa ve kanat kısmının ima edildiği figürdür. Zaten Dodurga oymağının işaretide Kartal olarak adlandırılan kuş simgesidir.
Bu damgalar Selçuklu ve Osmanlı hanedanlıklarında resmi idarelerde kullanılır, kadı ve oymak beylerinin halkı yönlendirmeleri ve resmi yazıt tespitlerinde bu mühürler kullanıldığı söylenmektedir. Hatta bu mühürlerin benzerlerini Osmanlı padişahları ve devlet erkanına mensup kişilerde kullanmaktaydı
Dodurga kelimesini bugün kime sorsanız beldemizin adından ibaret olduğunu ifade edecektir. Fakat Dodurga kelimesi şayet Oğuz’un 24 boyunun Dodurga oymağının mensubiyetindeyse bir çoğumuzun bildiği gibi belde ismini oluşturmaktadır. Ancak Oğuznameye göre her oymağın bir adı ve bu adın bir anlamı ayrıca her oymağın bir işareti, damgası ve sayısı bulunmaktadır. Dodurga kelimesinin anlamıda bu noktada karşımıza çıkmaktadır. Osmanlı kayıtları, Selçuklu arşivleri ve Türk Tarihi araştırıldığında ortak sonuç olarak Oğuz kaynaklarının nitelendirdiği anlam ortaya çıkmaktadır. Bu anlam şudur ki Dodurga demek; Ülke alan, zapt eden, Yurt tutan anlamını taşımaktadır. Tarihi kaynaklar irdelendiğinde 1040 yılında başlayan Selçuklu hanedanlığının kurulma aşamasındaki yıllarda büyük bir payeye sahip olmuşlardır. Bunun yanı sıra yine Anadolu Selçuklularının hüküm sürdüğü 1077-1308 yılları arasında Dodurga oymağı bugünün tabiriyle süvari öncü birlik olmuştur. Bu nedenle Dodurga’nın anlamı Ülke alan, Yurt edinen olarak tarihteki yerini almıştır.
Dodurga Osmanlı Devleti’nin kuruluş devrinde bu yana varlığını sürdüren yerleşim yerlerinden biridir. Dodurga’nın önemli yaya yerleşim merkezlerinden birisi olması bölgede Osmanlı devletinin kuruluşu sırasında Osmanlı askeri kaynaklarını teşkil ettiği anlaşılmaktadır.
Dodurga Tümülüsü, Bursa Kültür Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu’nun 17 Temmuz 1990 Tarih ve 120 numaralı kararı ile 1. dereceli Arkeolojik Sit alanı ilan edilmiştir. Dodurga kasabası Sağlık ocağı arkasında ki Gavurtepe adlı yer Bursa Kültür Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu’nun 17 temmuz 1990 Tarihli 120 numaralı kararı ile Arkeolojik Sit alanı ilan edilmiştir.
Nüfus
Yıllara göre nüfus verileri | |
---|---|
2000 | 2.847 |
1997 | 2.847 |
1990 | 2.768 |
Dodurga’da 1914 yılında 1391 kişi yaşamaktadır. Dodurga nahiyesi 03. 04. 1923 tarihinde nahiye merkezi oldu. Dodurga nahiyesine Bozüyük’e bağlı Göynücek, Düzağaç, Ketenlik, Yeşilçukurca, Yeniüreğil, Gökçeli) ve Pazaryeri nahiyesine bağlı Dombayçayırı bağlanmıştır. Dodurga’da 1958 yılında Belediye kuruldu. (30.06.1959 tarihinde kuruluşu tamamlanmıştır.) Bağlı olan Köyler Camiliyayla, Çokçapınar, Düzağaç, Eceköy, Gökçeli, Göynücek, Karaçayır, Ketenlik, Osmaniye, Erikli, Yenidodurga, Yeniüreğil, Yeşilçukurca köyleridir.
Dodurga Mithatpaşa (Dere) mahallesi, Mehmet Akif (Kayacık) mahallesi, Namık Kemal (Dere) mahallesi, Ziya Gökalp ( Aşağı) mahallesi olmak üzere dört mahallesi vardır.
İklim
Kasabanın iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir. Çok sert kışları olmakla birlikte yaz günleri geceleri soguk geçmektedir.
Ekonomi
Kasabanın ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. CP pilice ait bir tesis bulunmaktadır. Kasaba da yaşayan halkın bir kısmıda Bozüyük'teki fabrikalarda çalışmaktadır.
Dodurga’da ekilen araziler 10000,5 dönüm nadasa bırakılan araziler 12000,5 dönüm ve toplam sahip olunan topraklar ise 23001 dönümdür.