Edmund Allenby
| Edmund Henry Hynman Allenby | |
|---|---|
 | |
| Doğum |
23 Nisan 1861 Brackenhurst, Nottinghamshire, İngiltere |
| Ölüm |
14 Mayıs 1936 (75 yaşında) Londra, İngiltere |
| Bağlılığı |
 Birleşik Krallık |
| Hizmet dalı |
 Britanya Ordusu |
| Hizmet yılları | 1880-1925 |
| Rütbesi | Mareşal |
| Savaşları/Çatışmaları |
II. Boer Savaşı I. Dünya Savaşı |
Edmund Henry Hynman Allenby, Birinci Vikont (d. 23 Nisan 1861 - ö. 14 Mayıs 1936) İngiliz mareşal. I. Dünya Savaşı'nda Filistin ve Suriye'deki Britanya harekâtını yönetti. 9 Aralık 1917'de Kudüs'ü zaptederek "Kudüs Fatihi" ünvanını aldı. 19-21 Eylül 1918'de iki Osmanlı ordusunun tamamen tahrip edilmesiyle sonuçlanan Megiddo Muharebesinde uyguladığı süratli piyade ve süvari taktikleri, II. Dünya Savaşı'nda Almanların geliştirdiği Yıldırım Savaşı (Blitzkrieg) yönteminin öncüsü olarak kabul edilir.
Sandhurst'deki Kraliyet Askeri Okulu'nda eğitim gördü. 1882'de Inniskilling Dragoons adlı süvari birliğine katılarak Bechuanaland (1884-1885) ve Zululand'de (1888) savaştı. 1889-1902 arasında II. Boer Savaşı'na katıldı. I. Dünya Savaşı'nda bir süvari tümenini Fransa'ya götürdü ve orada 3. Ordu komutanlığına getirildi. (Ekim 1915). Nisan 1917'de, Arras'daki savaşlarda büyük yararlılık gösterdi.
29 Haziran 1917'de Mısır Sefer Kuvvetleri (Egyptian Expeditionary Force) komutanlığına atandı. Süvari ve hareketli birliklerin kalıplaşmış savaş taktiklerinde yaptığı değişiklikler şaşkınlık uyandırdı. 1917 Ekim ayı sonunda başlattığı taarruzla Birüssebi ve Gazze'yi ele geçirdi. Gazze'deki karargâhından Cemal Paşa yönetimindeki Osmanlı kuvvetlerine karşı genel taarruz başlattı. 9 Aralık'ta düşen Kudüs'e, 11 Aralık günü kentin dini kimliğine saygı ifadesi olarak yaya girdi ve Filistin yönetimini kurdu. Uzun bir aradan ve 15 Eylül 1918'de Bakü Muharebesi (1918) sonucunda Azerbaycan Osmanlı hakimiyetine girdikten bir gün sonra 16 Eylül 1918'de yeniden saldırıya geçen Allenby, 19 Eylül'de Megiddo'da Mareşal Liman von Sanders komutasında üç ordudan oluşan Osmanlı Yıldırım Ordular Grubu'nu tamamen imha edip, Nablus Hezimetine uğratarak büyük bir zafer kazandı. Esir olmaktan son anda kurtulan Yıldırım Ordular Grubu Komutanı Liman von Sanders'in yerine 23 Eylül 1918'de 7. Ordu Komutanı Mustafa Kemal Paşa tayin edilmişti ama 1 Ekim'de Şam, 16 Ekim'de Humus ve 25 Ekim'de Halep İngilizlerin eline geçti. 8 Ekim'de ateşkes talep eden Türk tarafının isteği kabul edilerek, 30 Ekim'de Mondros Mütarekesi imzalandı.
Ekim 1919'da vikont unvanını aldı. 1919-1925 arasında Mısır yüksek komiseri olarak görev yapan Allenby, siyasi karışıklık içinde ülkeye yön vermeyi başardı. Böylece Mısır'ın 1922'de bağımsız bir devlet olarak tanınmasında etkili oldu.
- Tel Aviv kentinin ana caddesi Allenby Street adını taşır.
- İsrail ile Ürdün arasında Şeria Nehri üzerindeki geçiş noktasının adı da Allenby Köprüsü'dür.