Egon Krenz
Egon Krenz | |
---|---|
Almanya Sosyalist Birlik Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri | |
Görev süresi 18 Ekim 1989 - 3 Aralık 1989 | |
Yerine geldiği | Erich Honecker |
Yerine gelen | Komünist dönem sonu |
Doğu Almanya Devlet Konseyi Başkanı | |
Görev süresi 18 Ekim 1989 - 6 Aralık 1989 | |
Yerine geldiği | Erich Honecker |
Yerine gelen | Manfred Gerlach |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 19 Mart 1937 Kolberg, Nazi Almanyası |
Partisi | Almanya Sosyalist Birlik Partisi |
İmzası |
Egon Krenz (19 Mart 1937), Alman eski siyasetçi; 1989'da komünist rejimin çökmesinden önce Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin (Doğu Almanya) ve bu ülkeyi yöneten Almanya Sosyalist Birlik Partisi'nin son lideri.
İlk yılları
Bugün Polonya sınırları içinde yer alan Kolberg'de dünyaya geldi. II. Dünya Savaşı sonlarında Polonya'nın batısından kovulan Almanlardan olan ailesi, 1944'te kuzeydoğu Almanya'daki Ribnitz-Damgarten kasabasına yerleşti.
Siyasi kariyeri
1955'te Almanya Sosyalist Birlik Partisi'ne (SED) katıldı. Kariyeri boyunca Almanya Sosyalist Birlik Partisi ve Doğu Almanya hükümetinde pek çok önemli mevkide bulundu. 1973'te SED'in merkez komite üyesi oldu. Ayrıca 1971-1990 arası Doğu Almanya yasama meclisi ile 1971-1981 arasında prezidyum üyeliklerinde bulundu. 1974-1983 arasında “Özgür Alman Gençliği” (Freie Deutsche Jugend) adlı komünist gençlik hareketinin liderliğini yürüttü. 1983'te SED'in politbürosuna girdi ve bir yıl sonra Devlet Konseyi başkanı Erich Honecker'in yardımcısı oldu. Geldiği bu görevle tanınırlığını daha da artırdı ve Doğu Alman hükümetinin en etkili ikinci adamı oldu.
İlk kez 1989'nun haziran ayında Saarland eyaletinin başbakanı ve Batı Almanya solunun önemli isimlerinden Oskar Lafontaine'nin davetlisi olarak Batı Almanya'yı ziyaret etti. Ancak bu ziyareti Batı Almanya'daki sosyal demokratlar üzerinde bir etki yaratmadı.
Doğu Almanya liderliği
1989'da Doğu Avrupa'daki sosyalist rejimleri sarsan demokratikleşme dalgası Doğu Almanyayı da etkiledi. Kitle gösterileri sonunda uzun süredir Doğu Almanya'nın liderliğini yürüten Erich Honecker 18 Ekim 1989'da görevinden çekilmek zorunda kaldı. Honecker'in telkini üzerine Egon Krenz SED Merkez Komitesi genel sekreterliğine seçildi.
Pek çok protestoya rağmen hem Devlet Konseyi başkanlığına hem de Ulusal Savunma Konseyi'nin başkanlığına seçildi. Bu makamlara seçilmek için yapılan oylamalarda Doğu Almanya tarihinde ikinci kez oybirliği sağlanamadı. Aynı gün Doğu Alman televizyonundan Krenz'in yeni görevleri duyuruldu. Krenz görevine başlar başlamaz demokratik reform sözü verdi.
7 Kasım 1989'da başbakan Willi Stoph ve kabinesinin istifasını kabul etti. Buna rağmen Merkezi Komite tarafından tekrar genel sekreterliğe seçildi, yaptığı konuşmada selefi Erich Honecker'i eleştirdi. Bu görüşlerine rağmen Doğu Almanya'daki olaylar giderek kontrolünden çıkmaya başladı. Verdiği reform sözlerine rağmen rejim karşıtı muhalefet büyüdü. Doğu Alman vatandaşlarının Batı'ya kaçmalarını engellemek için kapatılmış olan Çekoslovakya sınırını tekrar açtırdı. Yeni oluşturulan Politbüro, Batı'ya yapılacak seyahatler için yeni düzenlemelere gitti.
9 Kasım 1989 akşamı politbüro üyesi Günter Schabowski düzenlediği basın toplantısında Merkez Komite kararını açıkladı. Ancak basın toplantısında yapılan açıklamaların yanlış anlaşılması aynı günün geç saatlerinde büyük bir kalabalığın Doğu ve Batı Berlin arasındaki sınıra yığılmasına ve en sonunda Doğu Berlin'den Batı'ya büyük bir insan kaçışına neden oldu. Bu ani durum, artık fiilen işlevini kaybeden Berlin Duvarı ile birlikte Doğu Almanya'daki SED rejiminin yıkılışına da öncülük etti.
18 Kasım'da yeni kurulan koalisyon hükümetinde yemin etti. Ancak Aralık ayının ilk günlerinde Almanya Sosyalist Birlik Partisi'nin tüm merkezi komite ve politbüro üyeleri istifa etti. Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) ile Alman Liberal Demokrat Parti (LDPD) Ulusal Cephe'den ayrıldıklarını açıkladılar. Hıristiyan Demokrat Birlik aynı zamanda Krenz'in bütün görevlerinden çekilmesini istedi. Krenz, 7 Aralık 1989'da Doğu Almanya liderliğinden çekildiğini açıkladı. 1990'da, Almanya Sosyalist Birlik Partisi'nin (SED) devamı olarak kurulmuş olan Demokratik Sosyalizm Partisi üyeliğinden de çıkarıldı.
Yargılanması
1997'de, Soğuk Savaş döneminde Batı Almanya'ya geçmeye çalışan silahsız Doğu Almanya vatandaşlarının öldürülmesine karıştığı iddiasından suçlu bulunarak 6.5 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ayrıca seçim hilesi yapmakla da suçlandı. Yaptığı temyiz başvurusunda yeni birleşik Almanya Devleti kanunlarının eski Doğu Almanya'daki olaylar için geçerli olamayacağını iddia etti. Ayrıca eski Doğu Almanya görevlilerinin adli kovuşturmaya uğramalarının, Almanya'nın birleşmesi sırasında Batı Almanya başbakanı Helmut Kohl ile Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov arasında yapılan mutabakata da aykırı olduğunu belirtti. Egon Krenz 1998 yılında kendisiyle beraber yargılanan diğer eski Doğu Almanya yöneticileriyle beraber Federal Almanya Cumhuriyeti’nin kendilerini yargılayarak, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin “kimse, işlendiği tarihte ulusal veya uluslararası hukuk açısından suç sayılmayacak bir eylem için mahkûm edilmez” diyen 7’inci maddesinin ilk bendini ihlal ettiğini öne sürerek Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde dava açtı. AİHM, 2001 yılında davayı kararı bağlayarak Krenz'i ve dönemin diğer yöneticilerini haksız buldu.[1]
1999'da çekmeye başladığı hapis cezası 2003 aralığında şartlı salıverilmesiyle sona erdi. 2003'te şartlı salıverilerek 2006'ya kadar sürecek cezasını kuzeybatı Almanya'daki Dierhagen'de inzivaya çekilerek sürdürdü. Krenz, diğer eski Doğu Alman yöneticilerinin aksine Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin varlığını ve politikalarını savunmaya devam etmektedir.
Referanslar
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen Erich Honecker |
Almanya Sosyalist Birlik Partisi Merkez Komitesi Genel Sekreteri 1989 |
Sonra gelen Makam kaldırıldı Parti ismi Demokratik Sosyalizm Partisi olarak değiştirildi |
Doğu Almanya Devlet Konseyi Başkanı 1989 |
Sonra gelen Manfred Gerlach |