Eudokia Makrembolitissa

Eudokia Makrembolitissa
İmparator Romanos Diogenes ve karısı Eudokia'ya İsa tarafından taç giydirilmesi (Bibliothèque nationale de France)
Hüküm süresi	1059–1071
Önce gelen	Bulgaristanlı Katerin
Sonra gelen	Maria Bagrationi
Eş(leri)	X. Konstantin IV. Romanos Diogenes
Çocukları	X. Konstantin ile: VII. Mihail Dukas, Andronikos Dukas, Konstantios Dukas, Anna Dukena, Teodora Anna Dukena Selvo, Zoe Dukena IV. Romanos Diogenes ile: Nikeforos Diogenes, Leo Diogenes
Hanedan	Dükas Hanedanı
Doğum	1021
Ölüm	1096

Eudokia Makrembolitissa (ya da Eudocia Macrembolitissa) (Yunanca: Ευδοκία Μακρεμβολίτισσα) (d. 1021 – ö. 1096) Bizans İmparatoru X. Konstantin'in ikinci karısı. 1067 yılında onun ölümünden sonra IV. Romanos Diogenes'in karısı olmuştur. Ayrıca Konstantinopolis Patriği I. Mikhail Kiroularios'un yeğenidir.

Hayatı

Konstantin ile 1050'den önce bir zaman evlendi. Konstantin'den yedi çocuğu oldu, biri çocuk yaşta öldü, ikisi Konstantin Dukas ve Zoe Dukena, Konstantin 1059 yılında Bizans İmparatoru olduktan sonra doğmuştur. Konstantin, 1067 yılında öldükten sonra Augusta ünvanı alarak Caesar Yannis Doukas ile beraber VII. Mikhail ve Konstantin'in naipliğini almıştır. VII. Mikhail ülkeyi yönetecek yeterli yaşta olmasına rağmen, küçük kardeşi ile ortak imparator ilan edilmiş, ülke idaresi ise Eudokia'ya geçmiştir.

Konstantin ölüm döşeğinde iken, tekrar evlemeyeceğine dair yemin etmiştir. Romanos Diogenes Romanos Diogenes Bizans ordusunda yüksek rütbelere yükselmiş ve 1067 yılında Bizans İmparatoru X. Konstantin Dukas'ın oğullarını imparatorluk tahtından indirmek için hazırladığı bir komplo nedeni ile idam edilmek için hapiste tutuluyordu. Doğu sınırlarında yaşanan istila tehlikesine karşı, Yannis Doukas, Konstantinopolis Patriği VIII. Yannis ve VII. Mihail'ın onayını almadan yeminini bozdu ve 1 Ocak 1068 tarihinde Romanos Diogenes ile evlendi ve onu IV. Romanos olarak ortak imparator ilan etti.

Ancak kocasının, savaşçı kişiliği, bağımısızlığı ve zaman geçtikçe onu yönetimden uzaklaştırmasından mutsuz oldu. 1071 yılında Malazgirt Meydan Muharebesi sırasında kocasının Selçuklular tarafından esir alınması ile yönetim tekrar Eudokia ve Mikhail'a geçmiştir. Bu, Romanos'un yaşadığı ve Konstantinopolis'e dönmekte olduğu öğrenilene kadar devam etmiştir. Yannis Doukas ve Vareg Muhafızlar tarafından yönetimi Mikhail'e bırakıp, manastıra kapanmaya zorlanmıştır.

1078 yılında III. Nikeforos, VII. Mihail'ı tahtan indirdikten sonra, Eudokia yeni imparator tarafından kendisi ile evlenmesi için çağrılmıştır. Ancak bu plan Yannis Doukas'ın muhalefeti nedeniyle mümkün olmamıştır. Eudokia, I. Aleksios Komnenos'un 1081'de tahta çıkmasından bir zaman sonra rahibe olarak ölmüştür.

Yazmaları

Eudokia, Morların yatağı ya da koleksiyonu anlamına geşen Ἰωνιά isimli bir tarih ve mitoloji sözlüğü derlemiştir. Ön yüzünde, kocası Romanos Diogenes'e adreslemiş ve bu çalışmada "tanrıların, erkek ya da kadın kahramanların soyları, onların başkalaşımı (Metamorfoz) ve antik zamanlarda bulunmuş onlar ile ilgili fabllar, hikayeler ve son olarak çeşitli filozofların uyarılarının derlemesidir" diye yazmıştır.

Aile

IV. Romanos'a ait altın sikke: VII. Mihail, Andronikos Doukasve Konstantios Doukas bir yüzde, İsa tarafından taç giydirilen IV. Romanos IV ve Eudokia diğer taraftadır.

X. Konstantin ile olan ilk evliliğinden:

• VII. Mikhail Dukas, babasını takiben imparator;
• Andronikos Dukas, 1068-1078 döneminde ortak imparator;
• Konstantios Dukas, yak.1060 ile 1078 arasında ortak imparator, ölümü 1081;
• Anna Dukena, rahibe
• Teodora Anna Dukena Selvo, Venedik Dükü Domenico Selvo ile evlendi;
• Zoe Dukena, İmparator I. Aleksios Komnenos'un kardeşi olan Adrianos Komnenos ile evlendi.

IV. Romanos Diogenes ile olan ikinci evliliğinden:

• Nikeforos Diogenes
• Leo Diogenes

Mihael Psellos, aileye çok yakındı ve Eudokia onu "amca" olarak görürdü. Psellos'a göre Eudokia çok asil, güzel ve entelektüel birisiydi.

Biyografi

• Alexander Kazhdan, ed. (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6. 
• Lynda Garland, Byzantine Empresses: Woman and Power in Byzantium, AD 527-1204. Routledge, 1999.
• Smith, Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, (1867).

Birincil kaynak

• Mihael Psellos, Chronographia.