X. Konstantin

X. Konstantin Dukas Κωνσταντίνος Ι' Δούκας
İmparator X. Konstanin sikkesi
Bizans İmparatoru
Hüküm süresi	1059–1067
Önce gelen	I. İsaakios Komnenos
Sonra gelen	IV. Romanos Diogenes

Eş(leri)	Eudokia Makrembolitissa
Çocukları	VII. Mihail, Andronikos Dukas, Konstantios Dukas Anna Dukena Teodora Anna Dukena Selvo Zoe Dukaina
Hanedan	Dükas Hanedanı
Babası	Andronikos Dukas
Ölüm	22 Mayıs 1067 Konstantinopolis

X. Konstantin Dukas (Yunanca: Κωνσταντίνος Ι' Δούκας) (ö. Mayıs 1067), 1059-67 arasında Bizans imparatoru

İmparatorluk dönemi

Konstantin Dukas, bir Paflagonyalı büyük toprak sahibi soylu olan ve bir müddet Meosia themasında stragegos (askeri vali) olan, "Andronikos Dukas"'ın oğlu idi. Konstantin, Patrik "Mikhail Kerularios"'un yeğeni ile "Eudokia Makrembolitissa" ikinci evliliğini yapınca saray bürokrasisi içinde yerini güçlendirdi. 1057de I. İsaakios Komnenos'un imparatorluğu bir komplo ile ele geçirmesi sırasında İsaakios taraftarı olmuştu. Sivil soylu bürokratların temsilcisiydi ve bu nedenle İsaakios'un reform tedbirleri aleyhinde olan saray burokrasinin fikirlerini savunucusu oldu. Konstantin Dukas'in bu muhalif tutumuna rağmen, hasta olan İsaakios, çok güçlü danışmanı Mikhael Psellos'un tavsiyelerine uyarak, Kasım 1059'da Konstantin Dukas lehine imparatorluk tahtından feragat etti ve X. Konstantin Dukas imparator olarak tac giydi.

Konstantin'un tahta çıkması sivil aristokrasinin bir zaferiydi. Yeni imparator hemen genc oğullarına ortak imparator olarak tac giydirterek ve kardeşi "Yannis Dukas"'i imparatorluğun hemen altında en yüksek rütbe olan "Sezar" unvanını vererek iktidara bağlarını güçlendirdi. Sivil burokratların ve yüksek kilise hiyerarşinin temsilcisi olarak bu yüksek burjuvazinin en geniş tabakalarının senatoya girmesini kolaylaştırdı ve bürokrasiye yaptığı harcamalar dolayısıyla devlet hazinesi zorlanmaya başladı.

Ama buna bulduğu çareler yeteneksizliğini iyice ortay çikardi. Artan devlet harcamalarını ve mali gereksinimleri karşılamaya çare olarak asker sayısını azaltma ve sınır savunmasını zayıflatmayı uygun buldu. Devlet harcamalarında gereken kısıntıları hep Bizans ordusunun askerî gücünün azaltılması ve ordunun eğitiminin kısılması şeklinde uyguladı. Selçuk Turklerinin ve Türkmenlerin Batıya yönelerek Anadolu'ya sızmalarının en kesif olduğu bir dönemde Bizans doğu yerel askerî savunmasını, 50.000 askerden oluşan Ermenistan yerel milis gücünü dağıtarak, nerede ise ortadan kaldırdı. Bizans ordusunun ana direği askerleri ve askerî komutanları sağlayan Anadolu büyük toprak sahibi soyluları kendisinden gittikce hoşnutsuz oldular. Soylu askerî komutanlar Isaakios'u geri getirmek hedefiyle 1061de Konstantin'e bir suikast düzenlediler ama bu başarılı olmadı.

Konstantin'in sonunda aklı başına geldi ve ülke savunmasını pekiştirme ve asker sayısını artırılması gerektiğini anladı. Bu nedenle halkdan alınan vergileri artırdı. Böylece halk kitlelerinin de kendinden soğumalarına neden oldu.

Selçuklular Anadolu'nun ortalarına kadar ilerlediler. Selçuklu sultanı Alp Arslan Bizans'ın doğu eyaletlerine doğru yayılıp Ani'yi istila etti (1064-65) ve Kaisareia'ya [Kayseri] (1067) saldırdı.

1064'te Macarlar Belgrad'ı işgal etti. Tuna'yı geçip Balkan eyaletlerine saldıran Peçenekler ve Kumanlar Yunanistan'a girdiler.

Hükümdarlığı zamanında İtalya'da Bizans elinde bulunan Apulya bölgesinde asgari dört yeni askerî alt-vali (Katepano) atamasına rağmen, Robert Guiscard yönetimindeki Normanlar İtalya'da Bizans'a ait toprakların hemen hepsini hızla ele geçirdiler. Sadece Bari şehri ve civarı Bizans'ın elinde kaldı.

Konstantin imparatorluğa geldiği zaman zaten epeyce yaşlıydı ve imparatorluk yaptığı dönemde sıhhati hiç iyi değildi. Sonunda 22 Mayıs, 1067'de hayat gözlerini kapadı. Konstantin'in ölümü üzerine karısı Eudokia, üç oğlu (Mihail, Andronikos ve Konstantios) adına naipliği üstlendi.

Ailesi

Konstantin Dalassenos adlı bir soylunun kızı ile yaptığı ilk evlilikten hiç çocuğu olduğu bilinmemektedir.

İkinci eşi olan Eudokia Makrembolitissa ile şu isimlerde çocukları olmuştur:

VII. Mihail Dukas, babasını takiben imparator;
Andronikos Dukas, 1068-1078 döneminde ortak imparator;
Konstantios Dukas, yak.1060 ile 1078 arasında ortak imparator, ölümü 1081;
Anna Dukena, rahibe
Teodora Anna Dukena Selvo, Venedik Dükü Domenico Selvo ile evlendi;
Zoe Dukena, İmparator I. Aleksios Komnenos'un kardeşi olan Adrianos Komnenos ile evlendi.

Dış kaynaklar

Ostrogorsky, Georg; çev. Fikret Işıltan (1999) (Türkçe). Bizans Devleti Tarihi (5. bas.). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. ISBN 975-16-0348-X.
Gregory, Timothy E.; çev. Esra Ermert (2008) (Türkçe). Bizans Tarihi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ISBN 978-975-08-1507-2.
Norwich, John Julius (1991) (İngilizce). Byzantium: The Apogee. Londra: Penguin. s. 335-341. ISBN 0-14-011448-3.
Kazhdan, Alexander, ed. (1991) (İngilizce), Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-504652-6

Resmî unvanlar
Önce gelen: I. İsaakios Komnenos	Bizans İmparatoru 1059–1067	Sonra gelen: IV. Romanos Diogenes

Batı Roma ve Bizans imparatorları

Principatus dönemi MÖ 27-MS 235	Augustus Tiberius Caligula Claudius Neron Galba Otho Vitellius Vespasian Titus Domitian Nerva Trajan Hadrianus Antoninus Pius Marcus Aurelius ile Lucius Verus Commodus Pertinax Didius Julianus Septimius Severus Caracalla Geta Macrinus ile Diadumenianus Elagabalus Alexander Severus

Üçüncü Yüzyıl Krizi 235-284	Maximinus I Thrax I. Gordian ve II. Gordian Pupienus ve Balbinus III. Gordian Arap Philip Decius ile Herennius Etruscus Hostilian Trebonianus Gallus ile Volusianus Aemilianus Valerianus Gallienus ile Saloninus II. Claudius Quintillus Aurelian Tacitus Florianus Probus Carus Carinus Numerian

Dominatus dönemi 284-395	Diocletianus Maximian Konstantius Chlorus Galerius II. Severus Maxentius II. Maximinus Daia Licinius ile Valerius Valens ve Martinianus Büyük Konstantin II. Konstantin Konstans II. Konstantius ile Vetranio Magnentius Julianus Jovian I. Valentinianus Valens Gratianus II. Valentinianus Magnus Maximus Eugenius I. Theodosius

Batı Roma İmparatorluğu 395-476	Honorius III. Konstantius Joannes III. Valentinianus Petronius Maximus Avitus Majorian Libius Severus Anthemius Olybrius Glycerius Julius Nepos Romulus Augustus

Bizans İmparatorluğu 395-1204	Arcadius II. Theodosius Pulcheria Markianos I. Leo II. Leo Zeno Basiliscus I. Anastasios I. Justin I. Justinianos II. Justin II. Tiberius Konstantin Mavrikios Phokas Heraclius III. Konstantin Heraklonas II. Konstans Mezezius IV. Konstantin ve II. Justinianos Leontios III. Tiberius Philippikos II. Anastasios III. Theodosios III. Leo İsauryalı V. Konstantin Artabasdos IV. Leo Hazar VI. Konstantin İrini I. Nikeforos Stavrakios I. Mihail Rangabe V. Leo Ermeni II. Mihail Theofilos III. Mihail I. Basileios VI. Leon Aleksandros VII. Konstantin I. Romanos II. Romanos II. Nikeforos I. İoannis Çimiskes II. Basileios VIII. Konstantin Zoe III. Romanos IV. Mihail Paflagonyalı V. Mihail IX. Konstantin Monomakos Teodora VI. Mihail I. İsaakios Komnenos X. Konstantin IV. Romanos Diogenes VII. Mihail III. Nikeforos Botaneiates I. Aleksios Komnenos II. İoannis Komnenos I. Manuil Komnenos II. Aleksios Komnenos I. Andronikos Komnenos II. İsaakios Angelos III. Aleksios Angelos IV. Aleksios Angelos Nikolaos Kanabos V. Aleksios Dukas

İznik İmparatorluğu 1204-1261	Konstantin Laskaris I. Teodor Laskaris III. İoannis Vatacis II. Teodor Laskaris IV. İoannis Laskaris

Bizans İmparatorluğu 1261-1453	VIII. Mihail Paleologos II. Andronikos Paleologos IX. Mihail Paleologos III. Andronikos Paleologos V. İoannis Paleologos VI. İoannis Kantakuzinos Mateos Kantakuzinos IV. Andronikos Paleologos VII. İoannis Paleologos V. Andronikos Paleologos II. Manuil Paleologos VIII. İoannis Paleologos XI. Konstantin Paleologos

This article is issued from Vikipedi - version of the 7/5/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.