I. Romanos

I. Romanos Ρωμανός Α'
931-944 yıllarından Miliaresion, ön yüzde imparator I. Romanos'un büstü, diğer tarafta ortak imparatorlar VII. Konstantin, Stefen Lekapenos ve Konstantin Lekapenos'ın isimleri görülebilir.
Bizans İmparatoru
Hüküm süresi	920–944
Önce gelen	VII. Konstantin
Sonra gelen	VII. Konstantin

Eş(leri)	Theodora
Hanedan	Makedon Hanedanı
Doğum	870
Ölüm	948

Romanos Lekapenos (d. 870 - ö. 948, Prote), 920-944 arasında tahtı damadı VII. Konstantin'le paylaşan ve gerçek iktidarı elinde tutan Bizans imparatoru.

Hükümdarlık öncesi yaşamı

Ermeni bir köylünün oğludur. Babası "Çekilmez Theophylaktos" Tephrike' de Arap ordularıyla 872 yılında yapılan savaşta I. Basileios'un kurtulmasını sağlamış ve bu başarısı nedeniyle saray muhafızı olmuştur. Önemli bir eğitim almayan Romanos gençliğinde donanmaya katıldı. Otuzlu yaşlarında Sisam themasının strategosu oldu. 912 yılında donanma komutanlığına getirildi.

Tuna'daki Bizans donanmasının komutanı olan Romanos, ordunun Akheloos'ta yenilgiye uğradığını öğrenince 917 yılında Konstantinopolis'e (İstanbul) gitti. 25 Mart 1919'da donanmasıyla İstanbul'a gelen ve burada konumuna güçlendirmeye başlayan Romanos, Magister officiorum ve Hetaireia unvanlarını aldı. Kızı Helena' nın Nisan 919'da imparator VII. Konstantin ile evlenmesiyle Basileopator, 24 Eylül'de sezar unvanlarını alan Romanos son olarak 17 Aralık 919'da da tahtı damadıyla paylaşmak üzere kıdemli imparator olarak taç giydi.

İmparatorluk yılları

921 yılında oğlu Kristofer'i, 924 yılında da diğer oğulları Stefen ve Konstantin'i ortak imparator ilan etti.

Hükümdarlığının ilk yıllarında Bulgarlar'ın Trakya'ya gelen ve sonrasında Edirne ve Boğazın Avrupa yakasına kadar ilerleyen Bulgar kralı I. Simeon ile 9 Eylül 924'te antlaşmaya vardı. Bu antlaşma ile Bulgarlara büyük meblağlarda haraç verilirken, Bulgarlarda Bizans topraklarından çekildiği gibi Karadeniz kıyısında ele geçirdikleri kaleleri geri vermiştir. Böylece imparatorluğun batı sınırları uzun süreli güvence altına alınmıştır.

Hükümdarlığının ilk yıllarında Bulgar saldırıları ile mücadele ederken, Puglia ve sonrasında 924 yılında da Haldiya themasında yaşanan ayaklanmaları bastırdı. Konumunu daha da güçlendirmek için kendisine karşı gördüğü saraydaki bürokratları ve memurları sürgüne gönderdi. Çıkardığı kanunlarla küçük toprak sahibi köylüleri, zengin feodal aristokratlara karşı koruma politikası yürüttü.

Bulgarlarla yaptığı barış sayesinde imparator, doğu topraklarına sefer hazırlığına başladı. Bulgarlarla mücadele esnasında 924 yılında Araplar ile iki yıllık bir antlaşma yapmıştı. Ancak batı sınırlarında güvenliğin sağlanması nedeniyle doğu topraklarında düzeni sağlamak amacıyla 926 yılında en güvendiği komutanlarından İoannis Kurkuas'ı görevlendirdi. Yaklaşık altı yıl süren bu seferde Malazgirt ve Vaspurakan bölgeleri ele geçirilerek Ermenistan'daki imparatorluk hakimiyeti sağlamlaştırılmıştır. 19 Mayıs 934'de Arap Emirliği olan Malatya ele geçirilmiştir. Ancak bu ilerleyiş Musul Hamdanileri tarafından duraklatıldı.

941 yılında İstanbul'a saldıran Rusların, donanması ile Bitinya'nın Karadeniz topraklarında saldırıya geçen kara ordusu da ağır bir yenilgiye uğratıldı. Yaklaşık üç yıl sonra Büyük Prens İgor önderliğindeki yeniden İstanbul'a doğru harekete geçen ve Tuna Nehri dolaylarına kadar gelen Ruslarla bir barış antlaşması yapmayı başardı.

941 yılında Ruslar'ın bozguna uğratılmasıyla İoannis Kurkuas komutasındaki Bizans ordusu yeniden doğuya sefer düzenlemiştir. Bizans ordusu 942 yılı başlarında Halep'e kadar ilerledikten sonra imparatorluk topraklarına geri dönmüştür. Aynı yılın sonbaharından önce yeniden düzenlenen seferde Mezopotamya topraklarına akınlar yapıldığı gibi birkaç şehirde ele geçirilmiş ancak 943 yılında Kurkuas'ın görevinden alınmasıyla ilerleyiş son bulmuştur.

Öz oğulları Stefen ve Konstantin 944'te onu tahttan indirerek Prote'de bir manastıra çekilmeye zorladılar. Burada ibadetle geçirdiği yıllardan sonra 15 Haziran 948 yılında ölen Romanos, Myrelaion Manastırı'na defnedildi.

Ailesi

922 yılında ölen Theodora'da ile olan evliliğnden 6 çocuğu olmuştur.

Kristofer Lekapenos, 921 ile 931 yılları arasında ortak imparator. Augusta Sofya ile evlenmiştir. Bu evlilikten Bulgaristan İmparatoru I. Peter ile evlenen Maria (İrini ismini almıştır) ile Mikhail Lekapenos doğmuştur. Mikhail, büyükbabası tarafından ortak imparator yapılmıştır.
Stefen Lekapenos, (ö. 967) 924 ile 945 yılları arasında ortak imparator.
Konstantin Lekapenos, (ö. 946) 924 ile 945 yılları arasında ortak imparator.
Theophylaktos Lekapenos, 933 ile 956 yılları arasında Konstantinopolis Patriği.
Helena Lekapene, İmparator VII. Konstantin ile evlendi.
Agatha Lekapene, Romanos Argyros ile evlendi; torunları imparator III. Romanos'tur.

Romanos'un birde gayrı meşru çocuğu Eunuch ("hadım") Basileios Lekapenos vardır. Özellikle 976 ile 985 yılları arasında sarayda etkili olmuştur.

Resmî unvanlar
Önce gelen: VII. Konstantin	Bizans İmparatoru 920–944 (920-944 arasında VII. Konstantin ile)	Sonra gelen: VII. Konstantin

Batı Roma ve Bizans imparatorları

Principatus dönemi MÖ 27-MS 235	Augustus Tiberius Caligula Claudius Neron Galba Otho Vitellius Vespasian Titus Domitian Nerva Trajan Hadrianus Antoninus Pius Marcus Aurelius ile Lucius Verus Commodus Pertinax Didius Julianus Septimius Severus Caracalla Geta Macrinus ile Diadumenianus Elagabalus Alexander Severus

Üçüncü Yüzyıl Krizi 235-284	Maximinus I Thrax I. Gordian ve II. Gordian Pupienus ve Balbinus III. Gordian Arap Philip Decius ile Herennius Etruscus Hostilian Trebonianus Gallus ile Volusianus Aemilianus Valerianus Gallienus ile Saloninus II. Claudius Quintillus Aurelian Tacitus Florianus Probus Carus Carinus Numerian

Dominatus dönemi 284-395	Diocletianus Maximian Konstantius Chlorus Galerius II. Severus Maxentius II. Maximinus Daia Licinius ile Valerius Valens ve Martinianus Büyük Konstantin II. Konstantin Konstans II. Konstantius ile Vetranio Magnentius Julianus Jovian I. Valentinianus Valens Gratianus II. Valentinianus Magnus Maximus Eugenius I. Theodosius

Batı Roma İmparatorluğu 395-476	Honorius III. Konstantius Joannes III. Valentinianus Petronius Maximus Avitus Majorian Libius Severus Anthemius Olybrius Glycerius Julius Nepos Romulus Augustus

Bizans İmparatorluğu 395-1204	Arcadius II. Theodosius Pulcheria Markianos I. Leo II. Leo Zeno Basiliscus I. Anastasios I. Justin I. Justinianos II. Justin II. Tiberius Konstantin Mavrikios Phokas Heraclius III. Konstantin Heraklonas II. Konstans Mezezius IV. Konstantin ve II. Justinianos Leontios III. Tiberius Philippikos II. Anastasios III. Theodosios III. Leo İsauryalı V. Konstantin Artabasdos IV. Leo Hazar VI. Konstantin İrini I. Nikeforos Stavrakios I. Mihail Rangabe V. Leo Ermeni II. Mihail Theofilos III. Mihail I. Basileios VI. Leon Aleksandros VII. Konstantin I. Romanos II. Romanos II. Nikeforos I. İoannis Çimiskes II. Basileios VIII. Konstantin Zoe III. Romanos IV. Mihail Paflagonyalı V. Mihail IX. Konstantin Monomakos Teodora VI. Mihail I. İsaakios Komnenos X. Konstantin IV. Romanos Diogenes VII. Mihail III. Nikeforos Botaneiates I. Aleksios Komnenos II. İoannis Komnenos I. Manuil Komnenos II. Aleksios Komnenos I. Andronikos Komnenos II. İsaakios Angelos III. Aleksios Angelos IV. Aleksios Angelos Nikolaos Kanabos V. Aleksios Dukas

İznik İmparatorluğu 1204-1261	Konstantin Laskaris I. Teodor Laskaris III. İoannis Vatacis II. Teodor Laskaris IV. İoannis Laskaris

Bizans İmparatorluğu 1261-1453	VIII. Mihail Paleologos II. Andronikos Paleologos IX. Mihail Paleologos III. Andronikos Paleologos V. İoannis Paleologos VI. İoannis Kantakuzinos Mateos Kantakuzinos IV. Andronikos Paleologos VII. İoannis Paleologos V. Andronikos Paleologos II. Manuil Paleologos VIII. İoannis Paleologos XI. Konstantin Paleologos

Dış kaynaklar

Norwich, John Julius (2013) (Türkçe). Bizans II: Yükseliş Dönemi (MS 803-1081). İstanbul: Kabalcı. s. 121-136. ISBN 978-605-5093-02-0.

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/3/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.