V. Konstantin
V. Konstantin Κωνσταντίνος Ε΄ | |
---|---|
V. Konstantin ve babası III. Leo İsauryalı | |
Bizans İmparatoru | |
Hüküm süresi | 741 - 775 |
Önce gelen | III. Leo İsauryalı |
Sonra gelen | IV. Leo Hazar |
Eş(leri) |
Çiçek ("Hazarlı İrini") Maria Eudokia |
Çocukları |
IV. Leo Christopher, Caesar Nikephoros, Caesar Niketas, Nobelissimos Eudokimos, Nobelissimos Anthimos, Nobelissimos Anthousa |
Hanedan | İsaurya Hanedanı |
Babası | III. Leo İsauryalı |
Annesi | Maria |
Doğum | Temmuz 718 |
Ölüm | 14 Eylül 775 |
V. Konstantin (eski Yunanca: Κωνσταντίνος Ε΄, Latince: Kōnstantinos V), (d. Temmuz 718 - ö. 14 Eylül 775), 741 ile 775 yılları arasında hüküm süren Bizans imparatoru, III. Leo İsauryalı'nın oğlu.
720'den beri babası tarafından iktidara ortak edilen V. Konstantin, "İkinci Putkırıcı İkonoklast İmparator" oldu. 740'ta Araplara karşı kazanılan savaşlarda etkili olan V. Konstantin, 741'de tahta geçti. 742 yılında Araplar'a karşı sefere çıkan imparator, bu esnada kayın biraderi olan Artabasdos'un ani saldırısına uğradı. Konstantin'i bozguna uğratan Artabasdos, Konstantinopolis'e giderek kendini imparator ilan etti. Ancak Konstantin'i destekleyen Themalar bulunmaktaydı ve o da Amorium' a sığındı. Burada destek topladıktan sonra Artabasdos' u Sardes' te yenilgiye uğrattı. Konstantinopolis üzerine yürüdü ve şehir 2 Kasım' da kendisine teslim oldu. Artabasdos ve iki oğlu kör edildi. Artabasdos'a taç giydiren Patrik Anastasios önce kırbaçlandı ve sonrasında halkın içerisinde aşağılayıcı muameleye maruz kaldı. Ancak sonrasında imparator tarafından görevine iade edildi.
Hükümdarlığında azizlerden andaç kalıntılara tapmanın ve sırf azizler anısına söylenen duaların dinsizlik olduğunu ilan ederek yeni bir İkonoklazm hareketi başlatan V. Konstantin, Bizans ordusunu tekrar düzenlemiş ve ordunun tagma adını verdiği birliklerle bir profesyonel çekirdek subay ve erat grubu etrafında kurulmasını uygulamıştır. Araplar karşısında Hazarlar ve Bizanslıların beraber hareket etmesi III. Leo İsauryalı zamanında da devam etmiş ve III. Leo, oğlu V. Konstantin'i Hazar kağanı Bihar'ın (sonradan İrini adıyla vaftiz edilecek) kızı olan Çiçek ile evlendirmiştir.[1][2]
746 yılında Kuzey Suriye'ye saldırıya geçerek Germanikeia'nın (şimdiki Kahramanmaraş) da bazı yerleri ele geçirdi. 747 yılınd gerçekleşen deniz savaşında Arap donanması yenilgiye uğratıldı. Ermenistan ve Mezopotamya üzerine başarılı seferler gerçekleştirildi.
756'da Konstantinopolis'i Bulgar saldırısından kurtaran V. Konstantin, Emevi Halifeliği'nin II. Mervan'ın hükümdarlığı sırasında zayıfladığını görmüş ve onlar aleyhine Bizans sınırlarını genişletme politikası uygulamaya başlamıştır. İlk Abbasi halifesi olan Seffah'a karşı da aynı stratejiyi uygulamaya devam ettiren V. Konstantin, Slavlara karşı başarılı olsa da aynı başarıyı Lombardlar karşısında tekrarlayamamış ve 751'de Ravenna'yı kaybetmiştir. Birinci Bulgar Devleti'ne karşı sürekli askerî seferler düzenleyerek sınırlarını genişletmeye hedeflenmiştir.
Kaynakça
- ↑ Artamonov, Mikhail İllarionoviç (2004). Hazar Tarihi (çev. A. Batur), İstanbul. sf. 253
- ↑ Kurat, Akdes Nimet (1992). IV-XVIII. Yüzyıllarda Karadeniz Kuzeyindeki Türk Kavimleri ve Devletleri, Murat Kitabevi, Ankara. ISBN 975-7734-00-4. sf. 32
Dış kaynaklar
- Ostrogorskiy, Georgiy (1999) (Türkçe). Bizans Devleti Tarihi (çev. Fikret Işıltan) (5 bas.). Ankara: Türk Tarih Kurumu. ISBN 975-16-0348-X.
- Gregory, Timothy E. (çev. Esra Ermert), (2008), Bizans Tarihi, İstanbul:Yapı Kredi Yayınları ISBN 978-975-08-1507-2
- Norwich, John Julius, (1988) Byzantium: Early Centuries, Londra:Penguin ISBN 0-14-011447-5, say.366-381 (İngilizce)
- Kazhdan, Alexander, ed. (1991) (İngilizce), Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-504652-6
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: III. Leo |
Bizans İmparatoru 741–775 |
Sonra gelen: IV. Leo |