II. Teodor Laskaris
II. Teodor Laskaris Θεόδωρος Β΄ Δούκας Λάσκαρις, | |
---|---|
İznik Rum İmparatoru (Sürgündeki Bizans İmparatoru) | |
Hüküm süresi | 1254–1258 |
Taç giymesi | 1254 |
Önce gelen | III. Yannis Vatatzes |
Sonra gelen | IV. Yannis Laskaris |
Eş(leri) | Bulgaristanlı Elena |
Çocukları |
IV. Yannis Laskaris İrene Dukaina Laskarina Maria Dukaina Laskarina |
Hanedan | Laskaris Hanedanı |
Babası | III. Yannis Vatatzes |
Annesi | İrene Laskarina |
Doğum | y. 1221 |
Ölüm | 18 Ağustos 1258 |
Defin | Sosandra Manastırı, Magnesia ad Sipylum |
II. Teodor Laskaris veya II. Teodor Dukas Laskaris (Yunanca: Θεόδωρος Β΄ Δούκας Λάσκαρις, Theodōros II Doukas Laskaris) (d. y. 1221 – ö. 18 Ağustos 1258) 1254–1258 yılları arasında İznik İmparatorluğu imparatoru olmuştur. II. Teodor Laskaris İznik Rum İmparatoru olan III. Yannis Vatatzes ile İrene Laskarina'nin tek oğluydu. Annesi Irene Laskarina, ilk İznik Rum Imparatoru I. Teodor Laskaris ile Anna Angelina'nin olup Bizans İmparatoru III. Aleksios Angelos büyük babası idi.
Yaşam
II. Teodor yüksek kültürlu bir kişi olarak iyi bir eğitimden geçmiş ve hayatının boyunca sanat ve fen konularına ilgisini kaybetmemiştir. Babası hükümdarlık yaparken geleneksel olarak ortak imparator olması gerekirken kendine bu görev verilmemiştir. Fakat y. 1241'den itibaren devlet işlerinde babası I. Teodor'a yardım ettiği belgelenmiştir. Babası III. Yannis Vatatzes Dukas 4 Kasım1254'te ölünce saray idare efradı ve ordu tarafından imparator olarak biat edilmiş; fakat imparatorluk taç giyme töreni İznik'de Ortodoks Patriği'ne yeni tayin edilen Patrik Autoreianos idaresinde 1255'te yapılmıştır.
II. Teodor'un tahta geçip idareyi ele alması sırasında ortaya çıkan idarî karışıklıklardan Bulgaristan yararlanmak istemiş ve 1255de genç ve daha pek tecrubesiz Bulgar Çarı II. Mikhail Asen liderliği altında Trakya'yı istilaya başlamıştır. Her ne kadar entelektüel görünüşlü olursa olsun, buna karşılık olarak II. Teodor hemen Bulgarlar üzerine ordusu başında yürüyerek onları ağır bir mağlubiyete uğratarak ezmiştir. 1256'da Bulgaristan'a ikinci bir sefer tertip edip, Bulgarları İznik İmparatorluğu için cok olumlu şartlar sağlayan bir barış anlaşması imzalanmasina zorlamıştır. Bu analaşma Bulgarlar halki tarafından beğenilmemiş ve Bulgaristan'da bir siyasi ve sosyal kriz doğurmuştur. Bulgaristan'a karşı kazandığı zaferlerden sonra II. Teodor batı Balkanlar'daki arazisini genişletmiş; Dıraç ve Yunanistan'da Servia bölgelerini eline geçirmiş ve böylece rakip olarak gördüğü Epir Despotluğu'nun etrafını çevirmiştir.
Ülkesinin içişlerine gelince II. Teodor idareci ve danışman olarak, büyük nüfuzlu aristokratik aile mensuplarına yüz vermemiş, daha çok orta sınıftan gelen bürokratlari tercih etmiştir. Bu tutum yüzünden imparator ve danışmanı Megas Domestikos ("Bizans ordusu komutanı") Georgios Mouzalon'a karşı asillar sınıfının büyük muhalefetini ortaya çıkmıştır. Bu uyuşmazlık asiller sınıfının en ileri gelen mensuplarından olan ve ileride Imparator olacak olan Mikhail Palaiologos'un, Anadolu Selçuklu Devleti sultanı ile birlikte bir hükümet darbesi planladığı şüphesi altında, sürgüne gönderilmesine neden olmuştur. Bu siyasi kriz gelişmekte iken II. Teodor'un irsi sara nöbetleri gittikçe daha da ciddileşmekteydi; en nihayet 18 Ağustos 1258'de II. Teodor çok şiddetli bir sara nöbeti sırasında öldü. Kendinden sonra gelecek imparator hakkında pek düşünmemişti. Varisi olan 7 yaşındaki oğlu IV. Yannis Laskaris imparatorluk tahtına geçirildi ama devlet idaresi naip olarak annesi ve Georgios Mouzalon tarafından yapılmaya başlandı.
Ailesi
II. Teodor Laskaris 1235de Bulgar Çarı II. İvan Asen'in kızı olan Bulgaristan'li Elena ile evlenmiştir. İsimleri bilinen çocukları şunlardır:
- IV. Yannis Laskaris: Genç yaşta İznik Rum İmparatoru
- İrene Dukaina Laskarina: Bulgar Çarı I. Konstantin ile evli
- Maria Dukaina Laskarina: Epir Despotluğu hükümdarı I. Nikeforos Dukas ile evlenmiştir.
II. Teodor'dan sonra İmparatorluk tahtını eline geçirmiş bir general olan; Konstantinopolis Latinlerin elinden aldıktan sonra Bizans İmparatoru olarak taç giydirilen ve Palaiologos Hanedanı'nın kurucusu olan VIII. Mikhail Palaiologos, 11 yaşında olan IV. Yannis Laskaris'in gözlerine mil çektirerek İmparator olarak hüküm sürmesini önlemiştir. II. Teodor'un kızı İrene ise, çocuklarının Bizans tahtına geçme haklarından yoksun olmalarını sağlamak için, bir yabancı hükümdar ile evlendirmiştir.
Dış kaynaklar
- Norwich, John Julius, (1991) Byzantium: The Decline and Fall, Londra:Penguin ISBN 0-14-011447-5, say.204-206 (İngilizce)
- İngilizce Wikipedia "Theodore_II_Laskaris" maddesi - (İngilizce)(Erişme:19.10.2008)
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: III. Yannis Vatatzes |
İznik Rum İmparatoru (Sürgündeki Bizans İmparatoru) 1254-1258 |
Sonra gelen: IV. Yannis Laskaris |