Majorian
| Majorian | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 As üzerinde Majorian | |||||
| Batı Roma İmparatoru | |||||
| Hüküm süresi | Nisan 457 - 2 Ağustos 461 | ||||
| Önce gelen | Avitus | ||||
| Sonra gelen | Libius Severus | ||||
| |||||
| Hanedan | Theodosius Hanedanı | ||||
| Doğum | Kasım 420 | ||||
| Ölüm | 17 Ekim 456 ya da 457 | ||||
| Defin | 7 Ağustos 461 | ||||
Iulius Valerius Maiorianus (Kasım 420 - 7 Ağustos 461), Çoğunlukla Majorian adıyla bilinen ve Nisan 457 - 2 Ağustos 461 tarihleri arasında Batı Roma İmparatorluğu tahtına çıkmış olan Roma'lı general.
Franklar ve Alemanniler'e karşı elde ettiği zaferlerle adını duyurmuş bir general olan Majorian, Avitus'un görevden alınmasından altı ay sonra İmparatorluk naibi Ricimer tarafından İmparator ilan edildi. Ancak bu karar Konstantinapol'deki Doğu Roma imparatoru I. Leo tarafından reddedildi ve Majorian gaspçı olmakla suçlandı.
Vandal'ların 458 yılında Campania üzerine düzenledikleri saldırıların geri püskürtülmesinden sonra Germen kabilelerinden oluşan büyük bir güç toplayarak daha önce gizlice ziyaret ettiği Afrika eyaletini işgal etmek üzere harekete geçti.
Galya'da bulunduğu sırada Vizigot kralı II. Theodoric'i yendi ve onunla bir ittifak anlaşması imzalayarak 461 yılı başlarında Cartagena'da topladığı büyük bir donanma ile buluşmak amacıyla Pireneleri geçti. Tüm barış görüşmesi talepleri geri çevirilen Vandal kralı Genseric, Roma donanmasını oldukça şaşırtan önemli subaylarının ihaneti nedeniyle bazı gemileri ele geçirdi bazılarınıda yok etti.
Bunun üzerine Majorian Genseric'le barış yaptı. Ancak başarısızlığı askeri ününe büyük zarar verdi; suistimali önleme ve insanların şartlarını geliştime yönündeki çabaları subayların nefretini uyandırdı ve onun ününü ve etkisini kıskanan Ricimer, yabancı askerleri ona karşı kışkırtmaya başladı. 2 Ağustos 461 tarihinde Lombardiya'da, büyük ihtimalle Ricimer tarafından teşvik edilen bir isyan patlak verdi ve Majorian askerleri tarafından tahttan feragat etmek zorunda bırakıldı. Beş gün sonra şiddet ya da Dizanteri nedeniyle öldü.
Majorian, Codex Theodosianus olarak bilinen kanun dizininde bulunan pek çok kanun maddesinin de yazarıdır. Toplama yetkisi yerel görevlilerin elinde olan tüm vergi çeşitlerini affetti. Fakirleri koruyan ve imparatorun adını suistimal edenleri kendisine bildiren Geleneksel defensores ya da şehirlerin yöneticisi kurumunu yeniden canlandırdı. Rüşvetçi memurların göz yumduğu ve antik kalıntıların yıkılarak bunlara ait malzemelerin yeni inşaatlarda kullanılması uygulamasını kesinlikle yasakladı. Aynı zamanda zorunlu papazlığa atama töreni ve erken Bekarlık Yemini'ne karşı kanunlar geçirtti.
Erken dönem hayatı
Kesin bir şekilde üst sınıftan bir aileden geldiği bilinse de, Majorian'ın erken dönemiyle ilgili bilgi çok azdır. Anne tarafından dedesi, İmparator I. Theodosius'a Magister Militum olarak hizmet etmiş, babası ise İmparator Aetius'un haznedar'ıydı. Şüpheye yer bırakmayan bu ilişkilerin yardımıyla, Majorian askeri kariyerini yapmış ve bir subay olarak Aetius'a hizmet etmiştir. Aslında Aetius tarafından zaman içerisinde, karısının onu sevmemesi nedeniyle yanından uzaklaştırılmıştı.
454 yılında Aetius ölünce, taşradaki evinde emekliye ayrılmış olan Majorian 455 yılında III. Valentinianus tarafından yüksek rütbeli bir subay olarak göreve çağırılmıştır.
III. Valentinianus'un III 455 yılında devrilmesinden sonra, Majorian Batı Roma İmparatorluğunun en güçlü İmparator adayı olarak görünüyordu ve özellikle Doğu Roma İmparatoru Marcian'ın desteğini de arkasına almış olmanın keyfini çıkarıyordu.
Ancak, taç önce Petronius Maximus ve ardından da Avitus'un eline geçti. (Majorian'ın Avitus'on ölümünde parmağı olduğu yönünde bazı iddialar vardır.) Avitus'un 456 yılında gitmesiyle birlikte Batı Roma, başlarından bir imparatorun olmadığı ve Doğu Roma İmparatoru Marcian'ın Roma İmparatorluğunu tek başına yönettiği altı aylık bir döneme şahit oldu. Ancak bu yeniden sağlanan birlik, gerçek bir durum olmakatan ziyade teorik bir birliktir. Yine de Batı Roma'da Marcian'ı yeni imparator olmasını kutlayan sikke'ler basılmiştı.
457 yılı başlarında Marcian öldü. Marcian'ın son günlerinde ya da ardılı Leo'nun tahta çıkmasının ilk günlerinde, Majorian Patrici sınıfına seçildi ve Marcomanni'lere karşı düzenlenen sefer sırasında Galya eyaletine Magister Militum olarak atandı. Leo, büyük ihtimalle batının en güçlü askeri figürü Ricimer'in tavsiyesiyle Majorian'ı Batı Roma İmparatoru olarak ilan etti. 1 Nisan 457 tarihinde usulüne uygun olarak Batı Augustus'u ilan edildi ancak görevi resmi olarak 457 yılı Aralık ayında üstlenebildi.
Saltanatı
Karşılaştığı ilk sorun, Avitus'u kendilerinden biri olarak gören ve onun görevden alınmasını kabul edemeyen Galyalıların kendisine karşı hatırı sayılır bir muhalefet olarak ortaya çıkması oldu. Hatta Lugdunum (Lyons) kentine yerleştirilen ve Galya'ya yapılacak sefer için gerekli olan Burgundian garnizon'u bile kendisine karşıydı. Ayrıca Avitus'un arkadaşı olan Vizigot kralı II. Theodoric yeni imparatora karşı ayaklandı ve Arelate (Arles) şehrini kuşattı ancak Galya Magister Militum'u Aegidius tarafından yenildi. Topraklarının kontrolünü tekrar ele geçiren Majorian, halâ Batı Akdeniz ve Kuzey Afrika'daki topraklarının bir kısmını kontrol eden Genseric ve Vandallar'la barış görüşmelerine son verdi. Majorian'ın çok etkili bir karakter olduğu rivayet edilir. Tarihçiler onu övme konusunda kendilerini hiç sınırlamamışlardır. Bu nedenle, tüm bunlardan onun önemli bir şahsiyet olduğu fikri çıkartılabilir. Hakkında anlatılanların bazıları hikâyeden ziyade mit haline gelmiştir. Örneğin bunlardan bir tanesi, Majorian'ın Vandal ülkesini kendi gözleriyle görebilmek için (tanınmamak için şaçlarını boyatarak) Kartaca'ya gittiği şeklinde olanıdır. Majorian ayrıca önemli bir kanun yapıcıdır ve "Şehrin savunucusu" olarak bilinen ve sahip olunan kamu gücünün suistimaline karşı halkı korumak için oluşturulmuş bir kurumu yeniden canlandırmıştır.
İlk Vandal baskını İtalya'daki Campania şehrine yapıldı ve bunun üzerine Majorian Kuzey Afrikayı işgal etmek için büyük bir ordu topladı. Bu etkileyici ordu 460 yılında İspanya'daki Carthago Nova (Cartagena) şehrine doğru harekete geçti. Ancak Genseric bu girişim hakkındaki bilgiyi aldı ve Lucentum (Alicante) Körfezinde toplanmakta olan Roma Donanmasına sürpriz bir saldırı gerçekleştirdi.
Donanmasını zarar görmesinin ardından Majorian'ın birliklerini Kuzey Afrikaya geçirebilmek için hiç şansı kalmadı ve Genseric'le masaya oturarak onu Mauretania ve Tripolitania Kralı olarak tanımak zorunda kaldı.
Düşüşü
Roma'da halâ askeri gücün asıl sahibi olan Ricimer, Majorian'ın Genseric'le bir anlaşma yapmış olmasının onur kırıcı bir hata olduğunu anladı. Majorian'ın imparator olarak artık bir geleceği olmadığını gördüğünden onun görevden alınmasına karar verdi. 2 Ağustos 461'de İmparator Hispanya'dan İtalya'ya dönerken Dertona'da (Tortona) bir isyan patlak verdi. İsyanın ortasında kalan Majorian, askerlerinin baskısıyla tahttan feragat etmek zorunda kaldı. Bu isyanın Ricimer tarafından kışkırtıldığı yolunda iddialar vardır.
Ölümü
İsyandan beş gün sonra Majorian hastalanarak öldü. Ölümünün Dizanteri'den olduğu iddia edilse de basit bir cinayet sonucu öldüğü sanılır. Böylece Batı Roma İmparatorluğu için son şansta kaçmış oldu.
Çeviri kaynağı
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Avitus |
Batı Roma İmparatoru 457-461 |
Sonra gelen: Libius Severus |