Markianos

Markianos

Makrianos'un zaferlerini ünleyen bir solidos sikkesi
Bizans İmparatoru
Hüküm süresi 450 – 457
Önce gelen II. Theodosius, Pulcheria
Sonra gelen I. Leo
Eş(leri) Pulcheria
Çocukları Marcia Euphemia
Tam ismi
Flavius Marcianus
Hanedan Theodosius Hanedanı
Doğum 396
Trakya veya İlirya
Ölüm Ocak 457
Konstantinopolis
(Markianos Sütunu) Kıztaşı, Fatih, İstanbul.

Markianos (Lat: Flavius Marcianus) (d. 396 - ö. 457), 450-457 arasında Doğu Roma İmparatoru (Bizans). İmparator I. Theodosius'la (ö. 395) başlayan hanedanın son hükümdarıdır. Markianos'un imparatorluk döneminde Doğu Roma İmparatorluğu Makrianos'un ülkesini dış tehditlerden koruması ve malî ve ekonomik reformlar uygulaması nedeniyle bir altın çağı olarak değerlendirmektedir. Buna karşılık Makrianos'un Doğu'yu yalıtma politikası ile, Batı Roma İmparatorluğu'nu barbar hücumlarına karşı desteksiz bırakmıştır. Attila'nin Galya ve İtalya seferi ve Vandallar tarafından 455 yılında Roma'nın talan edilmesi Makrianos saltanat döneminde gerçekleşmiştir ve onun döneminde Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılmasına yol açan kargaşayla çarpıcı bir karşıtlık oluşturmuştur.

İmparatorluğa yükseliş

Markianos ya Trakya ya da İlirya'da doğmuştur. Hayatının ilk çağlarını ismi bilinmeyen bir asker olarak yaşamıştır. Sonra 19 yıl Roma'nın gerçek idarecileri olan barbar generaller Ardaburius ve Aspar altında hizmet görmüş ve bu sırada Persler ve Vandallar ile olan savaşlara iştirak etmiştir. 431de Makrianos Hippo Regius civarında olan bir savaşta Vandallara esir düşmüş ve (428–477 döneminde) Vandal Kralı olan Genseric huzuruna çıkarılmıştır. Vandallar aleyhinde hayatının sonuna kadar hiç silah kullanmıyacağına yemin ederek esaretten kurtulmayı başarmıştır.

Markianos, II. Theodosius'un nüfuzlu komutanı Aspar'ın hizmetindeyken daha yüksek mevkilere getirilmiş; İmparatorluk Muhafızları komutanı; tribun ve senatör olmuştur. (408–450 arasinada imparator olan) II. Theodosius'un ölümünden sonra , Aspar tarafından eski imparator II. Theodosius'un kız kardeşi Pulcheria ile bir bakıma sembolik olarak evlenmesi düzenlenmiş ve Markianos 25 Ağustos 450de Hunlar tarafından büyük tahribata maruz kalan ve küçük düşürulen ülkenin İmparatorluk tahtına çıkarılmıştır.

İmparatorluk dönemi

Markianos İmparator olduktan hemen sonra (434–453 de hüküm süren) Hun Kralı Attila'ya, onun Roma topraklarına hücum etmesini önlemek üzere, II. Theodosios'un devamlı verdiği yıllık tazminat vermekten vazgeçtiğini ilan etmiştir. Attila Doğu Roma İmparatorluğu başkenti olan Konstantinopolis'i hiçbir zaman ele geçiremiyeceğini bildiği için hücumlarını Batı Roma İmparatorluğu'na çevirmiş ve Markianos'un idaresinde bulunan arazilere hiç hücum etmeden 451de Roma Galya eyaletine ve 452de İtalya'ya hücumlar ve seferler düzenlemiştir.

Markianos iç siyaset olarak devletin malî yapısına reformlar uygulamış; israfcı harcamaları kontrol etmeye çalışmıştır. Barbar kavimlerin istalalarına uğramış Doğu Roma eyaletlerine yeni Romalı ahali göçleri tertip etmiş ve tahrip edilmiş Roma yerleşkelerinin yenilenmesine yardım etmiştir.

Askerî alanda Doğu Roma eyaletlerine olan hücumları önlemeye çalışmıştır. Suriye'ye ve (452)de Mısıra olan hücumları geri püskürtmüş ve Ermenistan sınırları yakındaki isyanları bastırmıştır.

Hükümdarlık dönemindeki bir önemli olay da, Kadıköy (Kalkedon)'da 451'de topladığı IV. Ekumenik Konsil'dir. Bu konsil Hristiyanlığın İsa'nın tanrısal ve insansal olmak üzere iki tabiati olduğu biçimindeki öğretisini onayladı, Monofizit görüşü reddetti.

Markianos Sütunu'nun kaidesi: bir çelenk içinde "chi-rho" harflerini gösterir.

Genellikle Markianos'un Batı Roma İmparatorluğu'nun işlerine hiç karışmamış ve bu imparatorluğa olan hücumlara karşı hiç destek sağlamamıştır. Attila'nin Galya ve İtalya seferlerinde hiçbir yardımda bulunmamış ve Geiserik'in idaresindeki Vandal'ların İtalya'yı yıkıp yakmasına, hatta 455 yılında Roma'yı talan etmesine karşı göz yummuştur.

Markianos 453de Attila'nin ölmesinden hemen önce onunla çatışma haline geçmiştir. Fakat Hun Kıralı birdenbire beklemedik şekilde ölunce bu çatışma ortaya çıkmamistir. Son yıllarda yapılan araştırmalara göre, Atila'nin bu beklemedik ölümüne neden, Markianos'un ona gönderdigi elçinin entrikaları ile ortaya çıkmıştır.[1] Efsaneye göre Atilla'nin ölum gecesi Markianos bir rüyada Atila'nin yayının kırıldığını görmüş; bunun Atila'nin öldüğüne yormuş ve birkaç gün sonra ölüm haberini almıştır.

Markianos 457de bir uzun dinsel hac seyahati sırasında ortaya çıkan bir yaranın kangren olması dolayısıyla ölmüştür. Markianos'un ölümünden sonra Doğu Roma tahtına I. Leo geçmiştir.

Kısa süren hükümdarlık dönemi ve bu dönemde Batı'yı elden çıkarırcasına ihmal etmesine rağmen, Markianos ilk Bizans imparatorlarının en iyileri arasında anılmaktadir. Doğu Ortodoks Hıristiyan Kilisesi onu ve karısı olan Pulcheria'yı aziz olarak kabul etmektedir ve onların azizlik günleri 17 Şubat'ta kutlanmaktadır.

Evlilikleri

Makrianos birinci evliliğini halen ismi bilinmeyen bir kadınla yapmıştır. Bu evlilikten Marcia Euphemia adlı ismi bilinen tek kızı olmuştur. Markianos'un tek kızı Euphemia, 467-472 arasında Batı Roma imparatoru olan Anthemius'la evlenmiştir.[2][3][4]

İmparator II. Theodosius'in kızı olan ve taht varisi olan Pulcheria Mekrianos'un ikinci karısıdır. Bu ikinci evlilik, Makrianos'u evlilik dolayisıyla Theodosius Hanedanı'nin bir üyesi yapmak için bir sadece politik hedefi olan aldatmaca bir evlilikti. Pulcheria bir rahibe gibi cinsel ilişkilerden uzaklaşma yemini etmiş ve bu yeminine hep uymuştur. Makranios ile Pulcheria arasındaki evlilik bu nedenle sembolik kalıp hiçbir karı-koca ilişkisi oluşturmamıştır.[2][5]

Kaynakça

Dışsal kaynaklar

Resmî unvanlar
Önce gelen:
II. Theodosius
Bizans İmparatoru
450 – 457
Sonra gelen:
I. Leo
This article is issued from Vikipedi - version of the 9/1/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.