Decius

Başlığın diğer anlamları için Decius (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Decius

34. Roma İmparatoru

Hüküm süresi

249 - 251 (yalnız);
251 (Herennius Etruscus ile)

Önce gelen

Arap Philip

Sonra gelen

Trebonianus Gallus

Veliaht(lar)

Herennius Etruscus, Hostilian

Tam ismi
Gaius Messius Quintus Traianus Decius

Doğum

201 civarı
Budalia, (Sirmium yakınları)

Ölüm

Haziran 251
Abrittus

Gaius Messius Quintus Traianus Decius (d. 201 civarı - ö. Haziran 251), (249 - 251) yılları arası Roma İmparatoru. Saltanatının son yılında, her ikisinin de öldürüldüğü Abrittus Savaşı'na kadar oğlu Herennius Etruscus ile müşterek imparatorluk yapmıştır.

Gençliği ve yükselişi

Budalia'da (Sirmium yakınları, Aşağı Pannonia) doğan Decius, Illyria eyaletinden birbiri ardınca gelen seçkin adamlardan ilkidir. 232 yılında Konsül, önce Moesia ve Germania Inferior eyaletleri valisi ve hemen ardından 235-238 yılları arasın da Hispania Tarraconensis valiliği ve ardından da İmparator Arap Philip'in (Marcus Iulius Phillipus) saltanatının başlarında Roma kenti urban prefect'i (şehir valisi) olarak görev yaptı. .

245 yılı dolaylarında, İmparator Philip Tuna sınırının önemli komutasını Decius'a emanet etti. 248 ya da 249 yıllarının sonuna doğru Decius, Pacatianus'un Moesia ve Pannonia eyaletlerindeki isyanını bastırmaya gönderildi.^[1]; Askerler Philip ve Sasaniler arasında imzalanan barış antlaşması nedeniyle öfkeliydi. Birlikler Decius'u Emperyal saygınlığı üstlenmeye zorladılar. Hala Philip'e karşı olan sadâkatı nedeniyle protesto edilen Decius, sonunda ona karşı harekete geçti ve Philip Verona (İtalya) yakınlarında katledildi. Senato tarafından İmparator olarak tanınan Decius'a iyi imparatorlardan Trajan'a istinaden Emperor, Traianus sıfatı verildi.

Politik eylemleri

Decius, iyi bir asker, yumuşak mizaçlı bir adam ve yetenekli bir yönetici, Antik Roma'nın ideal örnekleri derecesinde kabul edilen yetenekli bir yöneticiydi.

Decius'un hem dış tehditlerin askeri olarak engellenmesini hem de devlet dininde yapacağı yenilenme ile halkın dindarlığının tamirini içeren politik programı devletin gücünün yeniden tesis edilmesine odaklandı.

Senato'ya verilen bir taviz ya da belki de kamu moralini yükseltmek için bir fikir olarak, Decius sensor otoritesi ve ofis (saray) ayrılığını canlandırmaya çabaladı. Seçim oy birliği ile Valerian'ı (sonraki imparator) seçen senatoya bırakıldı. Ancak Valerian, bir zamanlar ofise bağlı olduğundan azalan sorumluluklardan dolayı tehlike ve zorlukların zamanında farkına vardı. Gotların işgali ve Decius'un ölümü bu beyhude denemeyi sonlandırdı.

Askeri eylemleri ve ölümü

Kısa saltanatı sırasında Decius, Tuna nehrini geçerek Moesia ve Trakya bölgelerine akınlar düzenleyen Gotlara karşı önemli operasyonlarla meşgul oldu. Bu, tarihi kayıtlarda görüldüğü kadarıyla ileride önemli rol oynayacak olan Gotlarla ilk önemli münasebettir.

Kral Cniva liderliğindeki Gotlar, Nikopol'ü kuşattıkları sırada İmparator tarafından şaşırtıldılar ve Balkanlar'ın zorlu topraklarına doğru geri çekildiler ancak daha güçlü olarak geri dönerek, Beroë (modern Eski Zağra), kamplarını yağmalayarak ve birlikleri dağıtarak Romalılara sürpriz yaptılar. İlk defa bir Roma imparatoru barbarlar karşısında kaçmak zorunda kaldı. Ardından Gotlar korkunç bir acımasızlıkla ele geçirdikleri Philippopolise (modern Plovdiv) saldırdılar ve fethettiler. Komutanlarından Titus Julius Priscus, Gotların himayesi altında kendini imparator ilan etti.

Philippopolis zaferi, Gotları o kadar bitkin düşürmüş ve kaynaklarını tüketmişti ki, rahatsız edilmeden geri çekilmeleri karşılığında ganimet ve esirlerini geri vermeyi teklif ettiler. Ancak onların etrafını sarmayı başaran ve geri çekilme yollarını kesmeyi umut eden Decius, tekliflerini reddetti. Gotların, Kral Cniva liderliğinde umutsuzluğun cesaretiyle dövüştükleri son savaş, Abritum ya da Forum Terebronii (modern Razgrad): bakınız Abrittus savaşı yakınlarındaki küçük bir yerleşim olan Dobrudja'nın bataklık topraklarında 251 yılı Haziran ayının ikinci haftasında yapıldı. Jordanes'in kayıtlarına göre, Decius'un oğlu Herennius Etruscus savaşın henüz başında bir okla vurularak öldürüldüğünde Decius, adamlarına bağırarak "kimsenin yas tutmasına izin vermeyin; bir askerin ölümü cumhuriyet için önemli bir kayıp değildir" demişti. Her halukarda, ordusu bu savaşta yok edildi ve Decius öldürüldü. O, bir savaşta barbarlarca öldürülen ilk Roma imparatorudur.

Notlar

↑ İmparatorluğu Moesia ve Pannonia eyaletlerinde savunan lejyonlar Lejyon IV Flavia Felix ve Lejyon XI Claudia'dır.

Kaynaklar

Geoffry Nathan ve Robin McMahon, "Trajan Decius (M.S.249-251) ve saltanatı sırasındaki isyancılar", DIR

Resmî unvanlar
Önce gelen: Arap Philip	Roma İmparatoru 249 – 251	Sonra gelen: Trebonianus Gallus

Batı Roma ve Bizans imparatorları

Principatus dönemi MÖ 27-MS 235	Augustus Tiberius Caligula Claudius Neron Galba Otho Vitellius Vespasian Titus Domitian Nerva Trajan Hadrianus Antoninus Pius Marcus Aurelius ile Lucius Verus Commodus Pertinax Didius Julianus Septimius Severus Caracalla Geta Macrinus ile Diadumenianus Elagabalus Alexander Severus

Üçüncü Yüzyıl Krizi 235-284	Maximinus I Thrax I. Gordian ve II. Gordian Pupienus ve Balbinus III. Gordian Arap Philip Decius ile Herennius Etruscus Hostilian Trebonianus Gallus ile Volusianus Aemilianus Valerianus Gallienus ile Saloninus II. Claudius Quintillus Aurelian Tacitus Florianus Probus Carus Carinus Numerian

Dominatus dönemi 284-395	Diocletianus Maximian Konstantius Chlorus Galerius II. Severus Maxentius II. Maximinus Daia Licinius ile Valerius Valens ve Martinianus Büyük Konstantin II. Konstantin Konstans II. Konstantius ile Vetranio Magnentius Julianus Jovian I. Valentinianus Valens Gratianus II. Valentinianus Magnus Maximus Eugenius I. Theodosius

Batı Roma İmparatorluğu 395-476	Honorius III. Konstantius Joannes III. Valentinianus Petronius Maximus Avitus Majorian Libius Severus Anthemius Olybrius Glycerius Julius Nepos Romulus Augustus

Bizans İmparatorluğu 395-1204	Arcadius II. Theodosius Pulcheria Markianos I. Leo II. Leo Zeno Basiliscus I. Anastasios I. Justin I. Justinianos II. Justin II. Tiberius Konstantin Mavrikios Phokas Heraclius III. Konstantin Heraklonas II. Konstans Mezezius IV. Konstantin ve II. Justinianos Leontios III. Tiberius Philippikos II. Anastasios III. Theodosios III. Leo İsauryalı V. Konstantin Artabasdos IV. Leo Hazar VI. Konstantin İrini I. Nikeforos Stavrakios I. Mihail Rangabe V. Leo Ermeni II. Mihail Theofilos III. Mihail I. Basileios VI. Leon Aleksandros VII. Konstantin I. Romanos II. Romanos II. Nikeforos I. İoannis Çimiskes II. Basileios VIII. Konstantin Zoe III. Romanos IV. Mihail Paflagonyalı V. Mihail IX. Konstantin Monomakos Teodora VI. Mihail I. İsaakios Komnenos X. Konstantin IV. Romanos Diogenes VII. Mihail III. Nikeforos Botaneiates I. Aleksios Komnenos II. İoannis Komnenos I. Manuil Komnenos II. Aleksios Komnenos I. Andronikos Komnenos II. İsaakios Angelos III. Aleksios Angelos IV. Aleksios Angelos Nikolaos Kanabos V. Aleksios Dukas

İznik İmparatorluğu 1204-1261	Konstantin Laskaris I. Teodor Laskaris III. İoannis Vatacis II. Teodor Laskaris IV. İoannis Laskaris

Bizans İmparatorluğu 1261-1453	VIII. Mihail Paleologos II. Andronikos Paleologos IX. Mihail Paleologos III. Andronikos Paleologos V. İoannis Paleologos VI. İoannis Kantakuzinos Mateos Kantakuzinos IV. Andronikos Paleologos VII. İoannis Paleologos V. Andronikos Paleologos II. Manuil Paleologos VIII. İoannis Paleologos XI. Konstantin Paleologos

This article is issued from Vikipedi - version of the 4/18/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.