Gözecik, Mengen
| Gözecik | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Bolu |
| İlçe | Mengen |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 851 m (2.792 ft) |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 58 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0374 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 14850 |
| İnternet sitesi: YerelNET | |
Gözecik, Bolu ilinin Mengen ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Cenevizliler'den başlayarak günümüze kadar birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış bu köyün eski adı(aynı zamanda merkez mahalle) "Seyre" dir. Pazarköy ve Alibeyler Vadisini net olarak görebilen ve bu sayede bu yoldan gelip geçenlerin de seyredebildiği seyirli bir konumda bulunmasından mütevellit bu isimin verildiği düşünülmektedir. Seyre, Ören, Esatlar ve Bayrambeyler olmak üzere dört mahalleden oluşmaktadır. 1829 yılına kadar Mengen(şimdiki Pazarköy) nahiyesine bağlı dokuz divandan biri olan Seyre'ye Alibeyler, Kösekadılar, Karahacılar, Karandu, Serkiz, Arak ve Karacalar köyleri bağlı idi. 1930 lu yıllara kadar bağlı olan köyler; Bayram, Cuma ve Teravih namazlarına bu köylerde tek cami olan Seyreye gelirler, aynı zamanda birliklerini pekiştirip bilgi alışverişinde bulunurlardı. Heyelan nedeniyle 1984 yılında yıkılmasına karar verilen caminin minare dahil tamamı ahşap yapım idi. Yıkım tarihinde en az 180 yaşında olduğu, yaşlıların rivayetleriyle anlaşılmıştır. Köyde tarihi çeşitli unsurlar görülmektedir bunlar; bakacaktaki dibek taşı, şu anda köy camisinde musalla taşı olarak kullanılan üzerinde manda kafası (kırılmış) olan bir taş, kilise kapısı tokmağı(satılmış), Esatlarda ; kilise kalıntıları ve bizans sütunları, henüz gün yüzüne çıkmamış yerleşim yerleri (Bayramcıyerinde) mevcuttur. Ayrıca yapılış tarihi bilinmeyen ve Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından koruma altına alınan köy mescidi köy konağı olarak kullanılmaktadır. Ören Mahallesi'nin hemen yanında bulunan Hızar Deresi üzerindeki Doğan Kayaları'ndaki birçok mağarada Cenevizliler'e ait bulgular olduğu söylenmektedir. Bayrambeyler Mahallesi yakınlarında dünürcü çakılı denilen bölgede demir madeni işlenildiğine dair buluntular ve kale kalıntıları mevcuttur. Ören mahallesinde; Bakıbeyler, Berberler, Karagülleler sülaleleri, Esatlarda; Zeybekler sülalesi, Seyrede; Efeler, Zaimler, Alimollalar, İbrahim paşalar sülaleleri, Bayrambeylerde ise; İbrahim paşalar sülalesi bulunmaktadır. 'SEYRE' adını seyirlik yerden almaktadır. 'ÖREN' mahalleside, eski yerleşim yeri anlamından gelmektedir. 'BAYRAMBEYLER' en genç mahalledir. 1830 lu yıllarda Seyrede, İbrahim paşalardan Şakir çavuş babasından ayrılarak bu mahalleyi kurmuştur. Yedi oğlundan üçü İzmir yöresinde çalışmaya giderler, ekonomik durumu düzelen kardeşlerden Bayram, ata toprağını ziyarete geldiğinde insanlar Bayram bey diye hitap ederler ve mahallenin ismi buradan kalmıştır. Kurtuluş Savaşından sonra üç kardeşten birdaha haber alınamaz. Kalan dört oğul( Hasan, Bekir, Yakup, Salih) birer ev yaparak mahalleyi oluştururlar. Hasan Ağa ve Bekir Çavuş oğullarıyla birlikte kurtuluş savaşına katılırlar. Bekir çavuş Çanakkalede yaralanır, İstanbul Şişli hastanesinde şehit olur. Öbürleri Gazi olarak dönerler.
Kültür
Köyde bayram sabahları, bayram namazı kılındıktan sonra türbede helva kesme merasimi yapılır, dualar edilir. Daha sonra mahalleler arasında sıra ile bayram çıkartma denilen yemek ikramı vardır, bu vesile ile komşuluk, akrabalık gibi kavramları ayakta tutarak aynı zamanda yemeklerden sonra yapılan sohbetlerde anlatılan eski anılarla genç nesillere kültürel mirasın aktarımı gerçekleşir. Başlıca yemekleri; ovmaç çorbası, kaldırık dolması, kedibatmaz, cüğüzlü(cevizli) kömeç, karbonatlı kömeç, erişte, höşmerim, köy böreği, cincile çorbası, kanlıca böreği, sündümedir. Köyün Mengen'in kendine has şivesine eklentiler yapılarak oluşturulmuş ayrı bir ağzı da vardır. (İğsan: İnsan, Ağkurdak: Çaprazlama, Dörmek: Karıştırmak, Gıygaşdumak: Yanaştırmak v.b. gibi yansımalar ve kısaltmalarla türemiş bazı kelimeler kullanılır.) Avcılık ve aşçılık alanında ustalar yetiştirmiş ve genç nesillere de ata mesleklerini aktarmışlardır. Osmanlı döneminde saraylarda aşçılık yapan köylüler Türkiye'nin en gözde mutfaklarında çalışmış, aşçılık mesleğini ileriye taşıyan, birçok ustaya ustalık yapmış Hacı İbrahim Karagülle, Ali Osman Karagülle, Cemal Erdoğan, Zeki Öztürk gibi ismini sayamadığımız yüzlerce aşçı çıkarmıştır . Aynı zamanda birçok usta avcı da bu köyde yaşamış ve hala da yaşamaktadır, hemen hemen her hanede bir avcı vardır. Köy insanları genelde mutlu ve neşeli insanlardır. Sanata önem verirler. Aşçılığın bir sanat olduğuna inanan Gözecik Köyü sakinlerinin mizah yönü çok kuvvetlidir.
Coğrafya
Bolu iline 74 km, Mengen ilçesine 14 km uzaklıktadır. Mengen-Eskipazar yolu üzerindedir.
İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir. Ormanın hemen dibinden başlayan köyde yayla havası mevcuttur. Yazları gündüzleri ılık geceleri serin, baharları yağmur ve sisli, kışları ise bol kar ve soğukla geçmektedir.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2010 | 25 |
| 2000 | 58 |
| 1990 | 61 |
| 1985 | 122 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalı idi. Ancak 2000'li yıllardan sonra tarım ve hayvancılık yok denecek kadar azdır.
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu yoktur fakat taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Köyün hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır. 2011 yılında köyün ileri gelen iş adamı Adil Şahin ve köy derneğinin katkılarıyla Ören mahallesinde 1984 yılından günümüze kullanılan köy camisi kıblesinin yanlış olması ve ibadet alanının küçüklüğü nedeniyle yıkılarak yerine daha kullanışlı; özellikle bayram, mevlid gibi camilerin dolup taştığı mubarek zamanlarda köy halkı ve ata ocaklarına dönen gurbetçilerin de rahatlıkla ibadet edebileceği, yemek yiyip istirahat edebileceği aynı zamanda hoca evini ve köy konağını da içerisinde barındıran bir kompleks yapımına başlanmış olup 2012 itibariyle bitirilmesi amaçlanmaktadır. Seyre de 1984 yılında yıkılan eski caminin yerine, yeni cami yapılmış ve ibadete açıktır. Bayrambeyler mahallesinde 1988 yılında yapılan mescit vardır.