Gürgendağ, Düzköy

Gürgendağ
—  Mahalle  —
Trabzon
Ülke	Türkiye
İl	Trabzon
İlçe	Düzköy
Coğrafi bölge	Karadeniz Bölgesi
Rakım	1.194 m (3.917 ft)
Nüfus (2007)
- Toplam	1,010
Zaman dilimi	UDAZD (+3)
İl alan kodu	462
İl plaka kodu	61
Posta kodu	61390
İnternet sitesi: http://www.gurgendagkoyu.com

Gürgendağ, Trabzon ilinin Düzköy ilçesine bağlı bir mahalledir.

Tarihçe

Gürgendağ Köyü'nün eski adı Kalkiyadır. Deniz seviyesinden 840 m yüksekliktedir. 1990 Yılına kadar Akçaabat ilçesine bağlıyken; bu tarihten itibaren Düzköy ilçesine bağlanmıştır. İlçeye uzaklığı 4 km dir. 2000 yılı nüfus sayımına göre yaklaşık 940 kişilik bir nüfusa sahiptir. 1916 yılında Rusların mahallesi işgal etmesiyle köy halkı 2 yıl süreyle mahallesi terk ederek Harşit, Terme ve Merzifon dağlarına kadar göç etmişlerdir. Daha sonra rus ihtilali ile Rusların çekilmesi sonucunda Köy yeniden kurulmuştur. Mahallenin bilinen en eski kabilesi Kuşoğullarıdır. Ruslarla savaş esnasında Rusların mevzileri ; Ballıkıran ve Hacıağa tepesi, Türk Kuvvetlerinin ise Çoban mezarı ve Karaaptal tepesidir.

Genel bilgiler

Mahallenin bitki örtüsü ormanlıktır ve ilçenin en büyük gürgen ormanları buradadır. Mahallede 8 derslikli bir ilköğretim okulu vardır. 160 civarında öğrencisi bulunmaktadır. Mahallede ekonomik hayat tarıma dayanır. Köy halkının geneli yurt dışında çalışır. Mahallede iki cami mevcuttur.

Coğrafya

Trabzon iline 38 km, Düzköy ilçesine 3 km uzaklıktadır.

Nüfus hareketleri açısından yayla ve mezra(mezere)lar önem taşımaktadır.

Halkın büyük bir bölümü Haziran ayının ilk haftası-sonbahar başlarına kadar mezra ya da yaylalara göç etmektedir. Köy topraklarının % 80'i engebeli bir bölge özelliğine sahiptir. Köyümüzün işlenebilir arazisinde ise mısır, patates, fasulye ve benzeri tarım ürünleri yetiştirilmekte,ekonomi tarımsal ve hayvansal üretime dayanmaktadır.

Köyümüzün kuzeyinde Düzköy ilçesi, doğusunda Maçka, Batısında Çiğdemli, Çal-Alazlı Güneybatısında Alazlı,Çayırbağı Köyleri ve Tonya ilçesi bulunmaktadır.Doğusunda Düzköy Yaylası Güneyinde Gürnedağ Maçka İlçesi bulunmaktadır. Köyümüz Trabzon'a 39 km uzaklıkta ve komşu ilçemiz Akçaabat'a ise 32 km. uzaklıkta bulunmaktadır. Ulaşım yolu asfalt olup, Düzköy ile asfalt yolla bağlantısı dışında daha iç kesimlere bağlantısı yoktur.

Gürgendağ Yayla Formasyonu

Tanımı ve Dağılımı: Bu formasyon inceleme alanında başlıca Düzköy mezraları, Ağaçbaşı, Ortakıran ve Helvakıran sırtları ile Kaleci Tepe, Ballının Kıranı ve Gürgendağ Yayla dolaylarında yüzeyler. Birim tipik olarak Gürgendağ Yayla dolaylarında gözlendiği için Gürgendağ Yayla formasyonu olarak adlandırılmıştır.Litolojik Özellikleri ve Tıp Yeri: Birim, seyrek olarak kristalize kireçtaşı mercekleri içeren, ayrışmış bazalt,andezit lav ve piroklastları ile spilitleşmiş bazaltlardan meydana gelmiştir. Formasyon morumsu rengiyle diğer birimlerden kolayca ayırt edilir. Alınan örneklerin mikroskopik incelemelerde tamamının mikrolitik porfirik, vakuoler mikrolitik porfirik ve mikrolitik fluidal porfirik dokular gösteren, ayrışmış boşluklu bazalt ve ayrışmış andezit oldukları anlaşılmıştır.Kireçtaşı mercekleri ise sarımsı bej renkli olup çoğunlukla kristalize olmuşlardır. Birimin tip yeri Güngendağ Yayla'dadır.

• Türkiye Jeoloji Bülteni

İklim

Mahallenin iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir.

Nüfus

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2007	1,010
2000	877
1997	987

Ekonomi

Köyümüzde başta hayvancılık olmak üzere, tarla ziraatı yapılmaktadır. Tarım ve hayvancılık faaliyetlerinin daha çok kadınlarca yapılmasına mukabil erkek işgücünün önemli bir kısmı İlçe, İl ve Yurt dışına mevsimlik veya sürekli işgücü olarak gitmektedir.

Altyapı bilgileri

Köyümüzde ilk defa İlkokul 1960 yılında açılarak Dere Yanı mevkiinde geçici bir binada eğitim ve öğretime başlamıştır. Devlet tarafından yapılan İlkokula 2 ay sonra tamamlanıp taşınmıştır.Yine Köyümüzde ilk defa Ortaokul 29/11/1978 tarihinde açılarak Dere Yanı mevkiinde geçici bir binada eğitim ve öğretime başlamıştır. Daha sonra “Kendi Okulunu Kendin Yap” kampanyası ile yapılıp tamamlanan ve Köy Tüzel Kişiliğine ait olan okul binasına 17/11/1983 tarihinde taşınmıştır.26/08/1991 tarihli onay ile İlköğretim Okuluna dönüştürülüp 30/09/1991 tarihinde eğitim ve öğretime başlamıştır.

Daha sonra Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yeni yapılan İlköğretim Okulu binasın 11/09/2000 tarihinde taşınarak eğitim ve öğretime halen bu okulda devam etmektedir. Bu gün ise okulumuzda 9 derslik, 1 bilgisayar sınıfı, 1 fen laboratuvarı, 850 Kitabı olan kütüphane ve ana sınıfı ve 165 öğrenci ile eğitim ve öğretime devam etmektedir.

Mahallenin içme suyu şebekesi 1955 yılından beri mevcuttur. PTT şubesi yoktur ancak ptt acentesi vardır. Mahallede bir adet sağlık ocağı vardır. Mahalleye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup mahallede elektrik ve sabit telefon vardır.

Diğer bilgiler

KALKİYA İsminin Manası: Kalkio, Kalkia, Yaylaköy şekillerinde de görülmektedir. Kalenima deresi havzasının son uzantısındaki Kaledere üzerinde olup, Alazlı mahallesi ile sınırdaştır. Adın Helence Xalkia, Nakli ve Xalkis’in bakır anlamından oluştuğu şeklinde yaklaşımlar varsa da bu gerçekten uzak bir yaklaşımdır. Zira bu ad, bir madenden ziyade bir halk ile alakalıdır. Adın kökeni “Kal” her ne kadar emir fiil şeklinde bir görünüm arz etse de, bu yer adının oluşumuyla ilgisi yoktur. Zira Türkçede “Kal” sözü ebedi anlamına gelir. Asya Türkçesinde çok yaygın ve üretken köklerden olan “kal” Orhun Yazıtlarında, Kaşkay ve Uygur Türkçesinde yer almaktadır. Uzun süreli kalınan yer veya uzun süre kalınabilecek yer anlamlarında bu yer adının oluşturulmuş olma ihtimali yüksektir. Bu toponim de Türk kavmi Kalizler ile ilgilidir. Libya’da Khalkeia yer adı vardır ki, bu da aynı menşeli olabilir. Geniş bilgi için bkz. Haldanduz.

Kaynaklar: 331 Gedikoğlu, 1996 s. 34. 332 Develioğlu, s. 580. 333 Arap ve Fars Sözleri Lügeti, A.E.A. Neşri, Bakü 1966, s. 487.

Mahalleye Ait Soyadlar: Babuşcu, Gülle, Kuru, Kuri, Tosun, Demir, Durmuş, Asan, Çubukcu, Aydın, Kayıkcı, Koç, Cudunoğlu, Öztürk.

Mahalledeki Yer Adları: Yayla: (Tobana, Keramaltı, Honefterüstü, Sarbiya, Ballikıran, Arbalıkboğazı, Kayalık Kireç kuyusu, Manişak ırmağı, Sarbiye boğazı, Sakoğun tepe, Mineşin Suyu vs.) Mezere: (Argena, Çayıtlar, Keyiktaşı, Karanlıkgürgen, Baltalartaşı, Ziyaretsuyu, Çökmeler, Çatmalar, Karasu, Mollanınsuyu, Hasbininsuyu, Hatibin suyu, Oturaktaşları, Mahalleyolu, Sufilik, Geçitler, Çevizlik, Liforluk, Mazirınyatağı, Sugözü, Piyalidalık, Selen, Seller, Düz, Bozonun ırmağı vs.) mahalle: Babuçili, Gülleli, Durmuşli, Kıran, Mahbera, Kayıkçili, Tosunli, İslav, Kurulli, Kale, Ayvasıl, Dereyanı, Kogov, Harmancık, Karaaşli, Yalakoba, Mal çayırları, Volarlar, Kibarli, Longoz, Emerina kırani, Köralinin kabani, Yedigülgen tepesi, vs.)